Peru’daki buzulların dramatik kaybı: Nedenleri ve sonuçları

24 Kasım 2023

Peru, dünyanın en büyük buzul rezervlerine sahip ülkelerden biridir. Ancak son yıllarda, iklim değişikliğinin etkisiyle bu buzullar hızla erimekte ve hem çevresel hem de sosyal sorunlara yol açmaktadır. Bu yazıda, Peru’daki buzulların durumunu, nedenlerini ve sonuçlarını inceleyeceğiz.

Peru’nun Ulusal Buzul ve Dağ Ekosistemleri Araştırmaları Enstitüsü (Inaigem), ülkedeki 175 buzulun 2016 ve 2020 arasında yok olduğunu açıkladı. Bu, Peru’nun yaklaşık 50 yılda buzul alanlarının yarısından fazlasını kaybettiği anlamına geliyor.

Peru’da 1050 kilometrekarelik buzul alan bulunurken, bilim insanları, bu alanın 1962’ye nazaran yüzde 56 azaldığını belirledi. Bu azalma, özellikle tropikal bölgelerde daha belirgindir. Örneğin, Chila Dağı’nda Amazon Nehri’ni besleyen buzulların 1962’den bu yana yüzde 99’unun yok olduğu tespit edildi.

Peru’daki buzulların erimesinin başlıca nedeni, küresel ısınmadır. Bilim insanları, yükselen sıcaklıkların, özellikle tropikal bölgelerde buzul erimesinde önemli rol oynadığını belirtiyor. Peru’nun dağlık bölgelerindeki sıcaklık artışı, küresel ortalamadan daha fazladır.

Bunun yanında, Peru’daki buzulların erimesini etkileyen diğer faktörler de vardır. Bunlar arasında hava kirliliği, kar örtüsünün azalması, yağış rejiminin değişmesi ve buzulların üzerindeki bitki örtüsünün kaybı sayılabilir.

Peru’daki buzulların erimesi, hem çevresel hem de sosyal açıdan ciddi sonuçlara sahiptir. Buzullar, Peru’nun su kaynaklarının önemli bir bölümünü oluşturur. Buzullardan gelen su, tarım, enerji üretimi, içme suyu ve turizm gibi sektörler için hayati önem taşır. Buzulların erimesi, bu sektörlerin sürdürülebilirliğini tehlikeye atar.

Buzulların erimesi aynı zamanda doğal afet riskini de artırır. Buzullardan kopan parçalar, göllerin taşmasına veya heyelanlara neden olabilir. Bu da can ve mal kaybına yol açabilir. Peru tarihinde en büyük felaketlerden biri, 1970’te buzul kırılması sonucu oluşan heyelanın 20 bin kişinin hayatını kaybetmesine neden olmasıdır.

Buzulların erimesi ayrıca kültürel ve manevi değerlere de zarar verir. Peru’nun yerli halkları için buzullar, yaşam kaynağı ve kutsal varlıklardır. Buzulların kaybı, bu halkların kimliklerini ve geleneklerini etkiler.