Birleşmiş Milletler bütçesine en fazla katkı sağlayan ilk 20 ülkeden biri olan Türkiye, “dünyanın en cömert ülkesi” olarak anılıyor. Ancak bu cömertlik, ülke içinde özellikle çocuklar söz konusu olduğunda yerini cimriliğe bırakıyor. Okul kantinlerinde bir tostun fiyatı 50 TL’ye ulaşmışken, yoksul ailelere verilen ‘şartlı eğitim yardımı’ çocukların temel ihtiyaçlarını karşılamaktan çok uzak kalıyor.
Bu durum, BirGün’den Ebru Çelik tarafından kaleme alınan bir haberle detaylandırıldı. Çelik’in haberine göre, ilköğretimde okuyan erkek öğrencilere 90 TL, kız öğrencilere ise 100 TL olarak verilen yardım miktarı, çocukların günlük yaşamında yeterli olmuyor. Günlük sadece 3 TL’ye denk gelen bu yardımla öğrencilerin bir öğün yemek bile yemesi mümkün değil. Veliler ve eğitimciler ‘ücretsiz okul yemeği’ taleplerine karşılık bulamazken, devletin bu yardımı okul kantinlerindeki fiyat artışlarının gerisinde kaldı.
Yardım Alan Öğrenci Sayısı Düşüşte
2023-2024 eğitim yılında toplamda 1 milyon 538 bin 96 öğrenci bu yardımdan faydalanabildi. Yardım için ayrılan toplam kaynak 554 milyon 642 bin 500 TL olarak açıklandı. Yardım miktarlarında yapılan artışlar ise geçen yıla kıyasla %20 seviyesinde kaldı. Öte yandan, geçtiğimiz yıl 2 milyon 438 bin 865 çocuk bu yardımdan faydalanırken, bu sayı bu yıl ciddi bir düşüş yaşayarak 1 milyon 538 bin 96’ya geriledi.
Velilerin bu yardımla karşılaştıkları zorluklara dikkat çeken Çelik, Melek Demir isimli bir annenin yaşadıklarına yer verdi. Demir, 3. sınıfa giden kızı için aldığı günlük 3 TL’lik yardımın hiçbir ihtiyacı karşılamadığını belirterek şunları söyledi:
“Benim çocuğuma her gün kantinden bir şeyler yemesi için vereceğim bir param yok. Beslenme çantasına koymak için bir peynir alsam, kalıbı en az 200 TL. Devletin verdiği 100 TL, kantindeki bir sakızın parasını bile karşılamıyor. Zaten devlet, ne kırtasiye ne de kıyafet yardımı yapıyor.”
Tost Sayısı Azaldı
Okul kantinlerinde en çok tüketilen ürünler arasında yer alan tostun fiyatları da hızla artış gösterdi. Geçtiğimiz yıl aynı miktarda yardımla 3 tost alabilen bir öğrenci, bu yıl sadece 2 tost alabiliyor. Erkek öğrenciler için verilen 90 TL ise 2 tostu bile karşılamıyor. Kantinlerdeki fiyat artışlarının hızla yükselmesiyle birlikte, devlet yardımı çocukların en temel ihtiyaçlarını bile karşılayamaz hale geldi.
Şartlı Eğitim Yardımı Nedir?
Şartlı Eğitim Yardımı, ekonomik güçlükler nedeniyle temel eğitim hizmetlerinden yararlanamayan, herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayan ve 3294 sayılı kanun kapsamında muhtaçlığı onaylanmış hanelere yapılıyor. Bu yardım, örgün eğitime katılan çocuklara, eğitimin başlangıcından lise öğrenimini bitirene kadar veriliyor. Yardım, öncelikli olarak çocuğun annesine, yoksa babasına ya da çocukla aynı hanede yaşayan ve çocuğun bakımını üstlenen reşit bireylere sağlanıyor.
Ebru Çelik’in bu haberinde vurguladığı gibi, Türkiye’nin “dünyanın en cömert ülkesi” olarak tanınmasına rağmen, çocuklarına sağladığı bu kısıtlı yardım, ülkenin iç dinamiklerinde ciddi bir çelişki yaratıyor. Günlük 3 TL’ye denk gelen yardımlar, yoksul ailelerin çocuklarının eğitim sürecinde karşılaştığı büyük ekonomik zorluklara çare olmaktan çok uzak.