Son on yılda Türkiye ekonomisi çeÅŸitli zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Ä°ktisatçı Dr. Mahfi EÄŸilmez’in analizine göre, bu zorluklar arasında artan iÅŸsizlik, yatırımların azalması ve enflasyonun kontrol altına alınamaması gibi temel sorunlar yer almaktadır. Türkiye’nin ekonomik durumunu etkileyen bu unsurlar, yanlış ekonomik politikalar ve kararlarla daha da derinleÅŸmiÅŸtir.
EÄŸilmez, Türkiye’de uygulanan “faiz sebep enflasyon sonuçtur” yaklaşımının ekonomiye olumsuz etkilerini vurgulamaktadır. Bu yaklaşım, genel ekonomik teorilerin aksine, faiz oranlarının düşürülmesinin enflasyonu artıracağı yerine, enflasyonu düşüreceÄŸi varsayımına dayanmaktadır. Ancak, bu politika enflasyonun daha da yükselmesine neden olmuÅŸ ve ekonomik istikrarı bozmuÅŸtur. Enflasyonun kontrol altına alınamaması, halkın alım gücünü zayıflatmış ve yaÅŸam maliyetlerini artırmıştır.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması da Türkiye ekonomisinde olumsuz etkiler yaratmıştır. KKM, döviz kurlarındaki dalgalanmalara karşı mevduat sahiplerini korumayı amaçlasa da, uzun vadede döviz rezervlerinin azalmasına ve ekonomik belirsizliklerin artmasına yol açmıştır. Bu durum, ekonominin sürdürülebilirliğini tehlikeye atmış ve döviz kurlarındaki istikrarsızlığı artırmıştır.
Eğilmez, yabancılara gayrimenkul karşılığında vatandaşlık verilmesi politikasının da olumsuz sonuçlar doğurduğunu belirtmektedir. Bu politika, kısa vadede döviz girişini artırmış olabilir ancak gayrimenkul piyasasında spekülasyonlara ve fiyat artışlarına neden olmuştur. Bu durum, yerel halkın konut edinme imkanlarını zorlaştırmış ve sosyal dengesizlikleri artırmıştır.
ÖzelleÅŸtirme politikaları da Türkiye ekonomisinde beklenen verimlilik artışını saÄŸlamamıştır. EÄŸilmez, özelleÅŸtirme politikalarının amacının kamu kesiminin kaynak ayıramadığı üretim tesislerini özel kesime devrederek yeni yatırımlarla, yeni teknolojiyle verimlilik artışı saÄŸlanması olduÄŸunu ancak Türkiye’de yapılan özelleÅŸtirmelerin bu amaca hizmet etmediÄŸini ifade etmektedir. ÖzelleÅŸtirilen kuruluÅŸların yeterince yatırım yapmaması ve verimlilik artışı saÄŸlayamaması, ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkiler yaratmıştır.
Dış borçlanma konusunda da Türkiye’nin ciddi sorunlar yaÅŸadığını vurgulayan EÄŸilmez, 21. yüzyıla girerken 103 milyar dolar olan dış borç stokunun 2023 yılı sonu itibarıyla 500 milyar dolara ulaÅŸtığını belirtmektedir. Bu borçlar, Türkiye ekonomisi üzerinde büyük bir yük oluÅŸturmuÅŸ ve ekonomik istikrarı tehdit etmiÅŸtir. Dış borçların artması, ekonominin kırılganlığını artırmış ve finansal istikrarı zayıflatmıştır.
EÄŸilmez’in analizine göre, Türkiye ekonomisinin karşılaÅŸtığı bu zorluklar, gelecekte ciddi endiÅŸeler yaratmaktadır. Ekonomik istikrarın saÄŸlanması ve bu zorlukların üstesinden gelinmesi için doÄŸru politikaların uygulanması gerekmektedir. EÄŸilmez, Türkiye’nin ekonomik politikalarında yapılan hataları ve bu hataların sonuçlarını detaylı bir ÅŸekilde ortaya koyarak, gelecekte benzer hatalardan kaçınmak için bir rehber sunmaktadır.
Türkiye ekonomisinin karşılaÅŸtığı zorlukları aÅŸmak ve daha parlak bir geleceÄŸe doÄŸru ilerlemek için kapsamlı analizlerin ve doÄŸru politikaların önemi büyüktür. EÄŸilmez’in deÄŸerlendirmeleri, Türkiye’nin ekonomik geleceÄŸi için önemli bir rehber niteliÄŸindedir ve ekonomik istikrarın saÄŸlanması için atılması gereken adımları göstermektedir.
