Küresel Göç ve Uyum Sorunları: Kırsaldan Şehirlere ve Ülkeler Arası Göçün Etkileri

grayscale photo of people near smoke

Dünya nüfusunun büyük kısmının şehirlerde yaşadığı bir dönemde, kırsaldan kente göç ve uluslararası göç, ciddi uyum sorunlarını beraberinde getiriyor. Bu olgu, sadece ekonomik veya siyasi bir mesele olmaktan çıkıp, kültürel ve sosyal boyutlarıyla da dikkat çekiyor. Kırsal kökenli göçmenler, gittikleri şehirlerde ve ülkelerde karşılaştıkları zorluklarla bireysel ve toplumsal gerilimleri artırıyor. Araştırmalar, bu sürecin dünya genelinde belirgin hale gelen bireysel şiddet olaylarının arkasında yatan temel etmenlerden biri olduğunu ortaya koyuyor.

Kırsal Kültür ve Şehir Hayatının Çatışması

Birçok göçmen kırsal kesimlerden gelmektedir ve bu insanlar, hem ülkeleri içinde büyük şehirlere göç ettiklerinde hem de farklı bir ülkeye sığındıklarında büyük bir kültürel çatışma yaşarlar. Kırsal kültür, daha topluluk odaklı, geleneksel ve yavaş bir yaşam tarzına sahiptir. Buna karşın şehir hayatı, bireyselleşmiş, hızlı tempolu ve modern normlarla şekillenir. Bu farklar, kırsal göçmenlerin şehirlerde veya farklı ülkelerde yaşadığı uyum sorunlarının temel kaynağını oluşturur.

Sosyologlar, kırsal göçmenlerin şehir yaşamına adaptasyon sürecinde yaşadığı zorlukları “kültürel kopukluk” olarak adlandırır. Bu kopukluk, kırsal değerlerin şehirlerde sürdürülemez hale gelmesi ve yerel halk ile göçmenler arasında kültürel bir çatışma yaşanmasına neden olur. Özellikle Ortadoğu’dan Avrupa’ya olan göçlerde bu çatışma daha belirgin hale gelir. 2015 yılında başlayan mülteci krizi, Avrupa’nın sosyal yapısında büyük değişimlere yol açtı. Göçmenler, kırsal bölgelerden gelen mülteciler olduklarında, iki farklı sorunla karşı karşıya kalıyorlar: Hem yabancı bir ülkeye uyum sağlama hem de kırsal kültürün şehir kültürüyle uyumsuzluğunu aşma zorluğu.

Birçok Avrupa ülkesinde yapılan araştırmalar, göçmenlerin entegrasyon sürecinde karşılaştıkları kültürel engellerin bireysel şiddet vakalarını artırdığına dikkat çekiyor. Özellikle göçmenlerin dışlanması, ekonomik fırsatların sınırlı olması ve yerel halk tarafından ötekileştirilmesi, bireyleri şiddete eğilimli hale getiren temel faktörler arasında sayılıyor1. Aynı zamanda bu göçmenlerin, sosyal çevreye uyum sağlamakta zorlandıkları ve şehir hayatına entegre olamadıkları da gözlemlenmiştir2.

Şiddet Eğilimi ve Uyum Sorunları

Göç ve şehirleşme süreçleri, bireysel şiddetin artışında önemli bir rol oynuyor. Göçmenlerin yeni çevrelerine uyum sağlama çabası, karşılaştıkları zorluklar nedeniyle başarısızlığa uğrayabiliyor ve bu durum kişilerin psikolojik olarak zorlanmasına neden oluyor. Göçmenler, sosyal ve ekonomik açıdan dışlandıklarında, kendilerini topluma kabul ettirmek için bireysel tepki göstermeye başlıyor. Bu tepkilerin en uç noktalarda şiddete dönüştüğü gözlemleniyor.

Birleşmiş Milletler’in 2020 tarihli bir raporu, göçmenler arasında artan bireysel şiddet vakalarının, ekonomik ve sosyal dışlanmayla doğrudan bağlantılı olduğunu gösteriyor3. Bu uyumsuzluk, göçmenlerin yaşadıkları ülkelerde güvenlik sorunlarına ve toplumsal gerilimlere neden oluyor. Özellikle kırsaldan gelen göçmenler, şehirlerin karmaşık sosyal yapısı karşısında kendilerini güvensiz hissedebiliyor ve bu his, bireysel şiddete yönelmenin önünü açıyor.

Türkiye’de de benzer bir tablo söz konusu. İç göç nedeniyle büyük şehirlere akın eden kırsal kesimden gelen nüfus, şehir kültürüne ayak uydurmakta zorlanıyor. Bu zorluklar, sosyal çatışmaların yanı sıra bireysel şiddet olaylarına da neden oluyor. Göçmenler, şehir hayatına adapte olamadıklarında, bu durumu bireysel şiddet yoluyla çözme eğilimi gösterebiliyorlar4.

Göç, sadece göçmenler için değil, yerli halk için de önemli baskılar yaratıyor. Yerli halk, göçmenlerin varlığı nedeniyle işlerini kaybetme kaygısı yaşayabiliyor ve bu durum, bireysel tepkilerin artmasına neden olabiliyor. Ekonomik rekabetin ve sosyal değişimlerin yarattığı bu baskı, yerli halkın da şiddete açık hale gelmesine yol açabiliyor. Göçmenlerin entegrasyon sürecinde yaşadıkları zorluklar, yerli halkın da sosyal ve ekonomik güvenliğini tehdit edebiliyor, bu da toplumsal gerilimleri artırıyor.

Bireysel ve Toplumsal Gerilimlerin Artışı

Göç ve şehirleşme süreçleri, dünya genelinde bireysel şiddet vakalarının artışında önemli bir rol oynuyor. Kırsal kesimden gelen göçmenlerin şehir hayatına uyum sağlamada yaşadığı zorluklar, hem kültürel çatışmalara hem de bireysel şiddet olaylarına zemin hazırlıyor. Göçün sosyal ve ekonomik boyutları, göçmenlerin yeni çevrelerine uyum sağlamalarını zorlaştırırken, yerli halkın da değişen demografiye adapte olmasını gerektiriyor. Bu süreçte, göçmenlerin entegrasyonunu kolaylaştıracak politikalar geliştirilmesi, dil ve kültürel uyum programlarının yaygınlaştırılması, ekonomik fırsatların artırılması ve sosyal hizmetlerin erişilebilir kılınması büyük önem taşıyor.

Küresel göç olgusu, hem şehirleşme hem de uluslararası boyutta önemli uyum sorunlarını beraberinde getiriyor. Bu sorunların çözümü için kapsamlı ve sürdürülebilir politikalar geliştirilmesi, hem göçmenlerin hem de yerel halkın yaşam kalitesini artıracaktır. Kapitalist toplumun, özellikle küreselleşmeyle birlikte dünyanın sosyal dokusunu metropol ülkelerin ihtiyaçlarına göre şekillendirmesi, bu alt üst oluşun acı sonuçlarını daha da belirgin hale getirmektedir.


1: Uluslararası Göçün Sosyo-Kültürel Etkileri 
2: Küreselleşmenin Kültürel Boyutu ve Göçün Etkileri
3: Dünya Göç Raporu 2022
4: Küresel Göç ve Toplumsal Uyum