Hava kirliliğinin Türkiye’ye yıllık maliyeti: 40 bin erken ölüm ve 21 milyar dolar

1 Mayıs 2020

Fosil yakıtların yol açtığı hava kirliliğinden dolayı Türkiye’de her sene yaklaşık 40 bin kişi erken ölüyor. Hava kirliliğinin Türkiye’ye yıllık maliyeti ise yaklaşık 21 milyar Amerikan doları.

Kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtların yol açtığı hava kirliliğinin maliyeti giderek artıyor. Bundan önemli ölçüde etkilenen ülkelerden birisi de Türkiye. Çevre örgütü Greenpeace’in Güney Doğu Asya ofisi ile Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin (CREA) hava kirliliğinin küresel maliyetine ilişkin bir rapor yayımladı. “Zehirli Hava: Fosil Yakıtlarının Bedeli” başlıklı raporda hava kirliliğinin Türkiye’de yol açtığı zarara dair tahminler de yer alıyor.

Hava kirliliğinin yol açtığı en büyük sorunlardan birisi erken ölümler. Zehirli hava insanların sağlığını etkilediği için insanlar ortalama ömürlerinden daha erken yaşta hayata veda ediyor. Rapor hava kirliliğinin yol açtığı erken ölümlere dair; düşük, orta ve yüksek diye üç farklı oranda tahmine dayalı bilimsel hesaplamalar içeriyor. Buna göre 2018 yılında hava kirliliği Türkiye’de en az 28 bin en çok ise 58 bin kişinin erken ölümüne yol açtı. Rapor ortalama ise 40 bin kişinin erken ölüm yaşadığını öngörüyor.

Peki, ya maddi zarar ne kadar? Rapora göre fosil yakıtlarının yol açtığı hava kirliliğinin Türkiye’ye yıllık maliyeti en düşük 14 milyar dolar ve en yüksek 30 milyar dolar. Bu sayı ortalama ise 21 milyar dolara karşılık geliyor. Türkiye’nin 2019 yılı ihracatının 172 milyar dolar olduğu düşünüldüğünde hava kirliliğinin maliyetinin büyüklüğü ortaya çıkıyor.

AB’de hava kirliliği yılda 480 bin kişinin erken ölümüne neden oluyor

Raporda kara trafiğinin yol açtığı emisyonların yüksek olduğu ülkeler ABD, Almanya, Rusya ve Japonya olarak sıralanıyor.

Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) tarafından yayınlanan Avrupa’da Hava Kalitesi – 2018 Raporu Avrupa Birliği genelinde hava kirliliğinin azaldığını ancak bu durumun hala her yıl 480 bin erken ölüme neden olduğunu ortaya koydu.

Küresel maliyet ne kadar?

Rapora göre Hava kirliliği akut ve kronik hastalıkları arttırıyor. İnsanlar bundan dolayı milyonlarca kez hastanelere başvuruyor, bazıları hastalık izni almak zorunda kalıyor. Bundan dolayı her yıl tüm dünyada 1,8 milyar iş günü insanlar işe gidemiyor. Hava kirliliğinin tüm dünyadaki maliyeti günlük 8 milyar Amerikan doları.