Bir BM raporuna göre, Taliban, Afgan kadınlarının iş, seyahat ve sağlık hizmetlerine erişimini kısıtlıyor, özellikle de kadınlar bekar veya erkek bir vasinin olmadığı durumlarda.
Raporda, Bir SaÄŸlık Tesisi’nde iÅŸini korumak isteyen bir kadına, “bekar bir kadının çalışmasının uygun olmadığını” söyleyerek evlenmesi önerildiÄŸi bir olaya dair bilgiler bulunmaktadır.
Taliban, 2021’de iktidara geldikten sonra uyguladıkları sert önlemler kapsamında kızların altıncı sınıftan sonra okula gitmesini engelledikleri gibi, çoÄŸu kamu alanında kadınların varlığını sınırlamıştır.
Ayrıca güzellik salonlarını kapatmış ve kendi yorumlarına göre Ä°slami başörtüsü olan hijabın ihlal eden kadınları tutuklamaya baÅŸlamışlardır. Taliban, Mayıs 2022’de, kadınların sadece gözlerini göstermelerini ve baÅŸtan ayaÄŸa burka benzeri kıyafetler giymelerini öneren bir dekret yayımlamıştır, bu, Taliban’ın 1996-2001 yılları arasındaki önceki yönetim döneminden benzer kısıtlamalardır.
BM’nin son üç aylık raporunda, geçen yılın ekim ayından aralık ayına kadar olan dönemi kapsayan BirleÅŸmiÅŸ Milletler Yardım Misyonu (UNAMA), Taliban’ın bekar veya mahram eÅŸliÄŸinde olmayan Afgan kadınlarına baskı uyguladığını bildirmektedir.
Afganistan’da mahramiyetle ilgili resmi yasalar olmamasına raÄŸmen, Taliban, bir kadının kan veya evlilik yoluyla akraba olmayan bir erkek olmadan belli bir mesafeyi aÅŸamayacağını söylemiÅŸtir.
Üç kadın sağlık çalışanı, geçen Ekim ayında mahram olmadan işe gitmeleri nedeniyle gözaltına alındı. Aileleri, bu eylemi tekrarlamayacaklarına dair yazılı bir taahhüt imzaladıktan sonra serbest bırakıldılar.
Paktia ilinde, Kadınlar ve Erdem Bakanlığı, mahramı olmayan kadınların sağlık tesislerine Aralık ayından bu yana erişmelerine izin vermemektedir. İl genelinde sağlık tesislerini ziyaret ederek uyumlarını sağlamaktadır.
Taliban’ın ahlaki polisi olarak hizmet veren bakanlık, kadınların kamusal yerleri, ofisleri ve eÄŸitim kurumlarını ziyaret ettiklerinde hijap ve mahram ÅŸartlarını kontrol noktaları ve denetimlerle uygulamaktadır.
Aralık ayında, Kandahar ilinde bakanlık yetkilileri, kadınların mahramları olmadan uzun mesafelere seyahat etmelerine izin vermemek ve bir mahram olmadan kadınların otobüslere binmelerine izin vermemek için otogarı ziyaret etti. BM, bu bilgileri paylaştı.
Kadınlar, Taliban’ın resmi olarak yasaklamadığı doÄŸum kontrol hapları satın aldıkları için de tutuklanmıştır.
Taliban’ın BaÅŸ Sözcüsü Zabihullah Mujahid, BM raporunun büyük ölçüde anlamazlıklara dayandığını ve misyonun Ä°slam hukukunu veya Åžeriat’ı görmezden geldiÄŸini veya eleÅŸtirdiÄŸini iddia etti. Afganistan’da Ä°slami bir hükümet olduÄŸu için her iki cins için de Åžeriat’ın tüm yönlerini “tam olarak uygulaması gerektiÄŸini” söyledi.
Bu, kadınların eğitim ve istihdamda hijap, mahramiyet ve cinsiyet ayrımı kurallarını zorlamayı içerir, dedi.
Mujahid, “EÄŸer UNAMA bu durumları eleÅŸtirirse veya açıkça Ä°slami hükümleri insan haklarına karşı bir hareket olarak deÄŸerlendirirse, o zaman bu bir halkın inançlarına hakaret olacaktır,” dedi.
NHY/ AP
