Bu yılın ilk beş ayında 730, AKP’li yıllarda en az 31 bin 276 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti

Ä°ÅŸ cinayetleri, Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri olmaya devam ediyor. Her yıl binlerce işçi, çalışma koÅŸullarının kötülüğü, iÅŸ güvenliÄŸi önlemlerinin yetersizliÄŸi, denetimlerin eksikliÄŸi ve patronların kâr hırsı yüzünden hayatını kaybediyor. İşçi SaÄŸlığı ve Ä°ÅŸ GüvenliÄŸi Meclisi (Ä°SÄ°G), bu konuda düzenli olarak raporlar yayımlayarak iÅŸ cinayetlerinin boyutunu ve nedenlerini ortaya koyuyor.

Bu yazıda, Ä°SÄ°G Meclisi’nin 2022 ve 2023 yılının ilk beÅŸ ayına iliÅŸkin verilerini özetleyerek, iÅŸ cinayetlerinin sektörel dağılımını, ölen işçilerin profillerini, ölüm nedenlerini ve salgının etkisini inceleyeceÄŸiz.

2022 yılında en az 1843 işçi hayatını kaybetti

Ä°SÄ°G Meclisi’nin raporuna göre, 2022 yılında en az 1843 işçi iÅŸ cinayetlerinde yaÅŸamını yitirdi. Bu sayı, her gün en az beÅŸ işçinin öldüğü anlamına geliyor. Ölen işçilerin 1640’ı erkek, 203’ü kadın. Kadın işçilerin ölüm oranı yüzde 11 olarak gerçekleÅŸti.

Ölen işçilerin sektörel dağılımına baktığımızda, en çok ölümün tarım-orman sektöründe yaşandığını görüyoruz. Bu sektörde 2022 yılında 436 işçi hayatını kaybetti. İkinci sırada 365 ölümle inşaat sektörü yer alıyor. Üçüncü sırada ise 239 ölümle taşımacılık sektörü geliyor.

Ölen işçilerin yaş gruplarına göre dağılımına baktığımızda ise, en çok ölümün 51-60 yaş aralığında olduğunu görüyoruz. Bu yaş grubunda 2022 yılında 440 işçi öldü. İkinci sırada 41-50 yaş aralığı var. Bu yaş grubunda 403 işçi hayatını kaybetti. Üçüncü sırada ise 31-40 yaş aralığı var. Bu yaş grubunda 372 işçi öldü.

Ölen işçilerin ölüm nedenlerine baktığımızda ise, en çok ölümün Covid-19 nedeniyle olduÄŸunu görüyoruz. Covid-19 salgını nedeniyle 2022 yılında en az 741 işçi hayatını kaybetti. Bu sayı, toplam ölümlerin yüzde 40’ına denk geliyor. Ä°kinci sırada trafik-servis kazaları var. Bu kazalarda 234 işçi öldü. Üçüncü sırada ise ezilme-göçük var. Bu nedenle 223 işçi hayatını kaybetti.

2023 yılının ilk beş ayında en az 730 işçi hayatını kaybetti

Ä°SÄ°G Meclisi’nin raporuna göre, 2023 yılının ilk beÅŸ ayında Türkiye’de iÅŸ cinayetlerinde büyük bir artış yaÅŸandığı görülmektedir. Ulusal basın ve diÄŸer kaynaklardan elde ettiÄŸimiz bilgilere göre, bu dönemde en az 730 işçi hayatını kaybetmiÅŸtir. Ä°ÅŸ cinayetlerinin yüzde 70’i ulusal basında yer alırken, yüzde 30’u işçilerin mesai arkadaÅŸları, aileleri, iÅŸ güvenliÄŸi uzmanları, iÅŸyeri hekimleri, sendikalar ve yerel basından edindiÄŸimiz bilgilere dayanmaktadır.

İlk beş ayda iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı incelendiğinde, en fazla kaybın inşaat ve yol işkolunda (118 işçi), tarım ve orman işkolunda (27 işçi ve 67 çiftçi) yaşandığı görülmektedir. Diğer işkollarında ise taşımacılık (82 işçi), konaklama ve eğlence (80 işçi), ticaret, büro, eğitim ve sinema (49 işçi), belediye ve genel işler (45 işçi), petro-kimya ve lastik (41 işçi), metal (38 işçi), sağlık ve sosyal hizmetler (33 işçi) gibi alanlarda da kayıplar yaşanmıştır. Ayrıca, verilerimizde işkolü belirlenemeyen 27 işçi de hayatını kaybetmiştir.

İş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı incelendiğinde, trafik ve servis kazalarının en çok işçi ölümüne sebep olduğu görülmektedir. İlk beş ayda 161 işçi bu nedenle hayatını kaybetmiştir. Deprem (110 işçi), ezilme ve göçük (109 işçi), yüksekten düşme (93 işçi), kalp krizi ve beyin kanaması (86 işçi) gibi diğer nedenler de önemli ölçüde kayba yol açmıştır. Patlama, yanma, zehirlenme, boğulma, şiddet, elektrik çarpması gibi diğer nedenler de iş cinayetlerinde rol oynamıştır.

İş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı incelendiğinde, 18-29 yaş aralığındaki işçilerin (153 işçi) en çok kayıp veren grup olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra, 30-49 yaş arası (314 işçi), 50-64 yaş arası (156 işçi), 65 yaş ve üstü (36 işçi) gibi diğer yaş gruplarında da iş cinayetlerinden kaynaklı ölümler yaşanmıştır. 14 yaş ve altı 4 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 7 çocuk/genç işçi ve yaşını belirleyemediğimiz 60 işçi de maalesef hayatını kaybetmiştir.

Ä°ÅŸ cinayetlerinin yaÅŸandığı bölgeler incelendiÄŸinde, ilk beÅŸ ayda 71 ÅŸehirde ve yurtdışında beÅŸ ülkede kayıplar olduÄŸu görülmektedir. Ä°stanbul (124 ölüm), Adıyaman (66 ölüm), Hatay (39 ölüm), Adana (23 ölüm), Kocaeli (22 ölüm) gibi ÅŸehirlerde daha yüksek sayıda iÅŸ cinayeti yaÅŸanmıştır. Yurtdışında ise Irak, Azerbaycan, Bosna Hersek, Makedonya ve Meksika’da toplamda 6 ölüm meydana gelmiÅŸtir.

Bu veriler, Türkiye’de iÅŸ cinayetlerinin hala büyük bir sorun olduÄŸunu göstermektedir. İşçilerin güvenli çalışma koÅŸullarına eriÅŸimi ve iÅŸ saÄŸlığı güvenliÄŸi önlemlerinin yetersiz olduÄŸu açıktır. Bu durum, iÅŸ cinayetlerinin önlenmesi için daha fazla çaba sarf edilmesi gerektiÄŸini göstermektedir. Ä°ÅŸverenler, hükümet ve ilgili kurumlar, işçilerin yaÅŸamını korumak için etkili önlemler almalı ve iÅŸ saÄŸlığı güvenliÄŸi standartlarını iyileÅŸtirmelidir. Ayrıca, işçilerin haklarını savunmak için sendikalar ve diÄŸer örgütlenmelerin güçlendirilmesi önemlidir.

Sonuç

Ä°SÄ°G Meclisi’nin verileri, Türkiye’de iÅŸ cinayetlerinin vahim bir boyuta ulaÅŸtığını gösteriyor. Her gün en az dört-beÅŸ işçinin çalışırken öldüğü bir ülkede, iÅŸ güvenliÄŸi ve saÄŸlığı konusunda ciddi bir sorun olduÄŸu açık. Salgın sürecinde de işçilerin korunmasız bırakıldığı, salgın nedenli ölümlerin büyük bir kısmının iÅŸ cinayeti olarak kayıtlara geçtiÄŸi görülüyor.

İş cinayetlerinin önlenmesi için, devletin denetim mekanizmalarını etkinleştirmesi, patronların kâr hırsına karşı durması, sendikaların ve emek örgütlerinin mücadelesini güçlendirmesi gerekiyor. İş cinayetleri bir kader değil, bir sonuçtur. İş cinayetlerine karşı mücadele etmek, her işçinin hakkı ve görevidir.