2019 yılında her altı ölümden birine kirlilik kaynaklı hastalıklar neden oldu

Kirlilik kaynaklı hastalıkların 2019’da dünya çapında 9 milyon kiÅŸinin yaÅŸlılık dışı nedenlerden ‘vaktinden önce’ ölümüne yol açtığı tespit edildi. Bir baÅŸka ifade ile hayatını kaybeden her altı kiÅŸiden birinin ölümü kirlilikten kaynaklandı.

The Lancet Planetary Health dergisinde yayımlanan araÅŸtırmada, 2019’da hava, su ve toprakta oluÅŸan kirlilik kaynaklı hastalıkların yol açtığı ölümler incelendi.

Uzmanlar kirliliÄŸin ani ölümler yerine kalp rahatsızlıkları, kanser, solunum problemleri, ishal gibi ciddi hastalıklara yol açtığını ve savaÅŸlardan, terörizmden, sıtmadan, AIDS’ten, veremden, uyuÅŸturucu ve alkolden daha fazla ölüme sebep olduÄŸunu belirtti.

Kirlilik kaynaklı hastalıkların 2019’da 9 milyon ölüme yol açtığı kayda geçerken, Hindistan yaklaşık 2,4 milyon, Çin ise yaklaşık 2,2 milyon ölümle başı çekti.

ABD ise 142 bin 883 kayıpla en fazla kirlilik kaynaklı hastalıklardan ölüm görülen ülkeler arasında 7. sırada yer aldı.

Dünya genelinde 2019’daki kirlilik kaynaklı hastalıklardan ölüm oranı 100 bin kiÅŸide 117 olurken ABD’de bu oran 43,6 olarak gerçekleÅŸti.

Çad ve Orta Afrika Cumhuriyeti, 100 bin kişide yaklaşık 300 kirlilik kaynaklı hastalıklardan ölümle ilk sıralarda yer aldı, Brunei, Katar ve İzlanda ise 15 ila 23 ile bu konuda en düşük ölüm oranlarına sahip ülkeler oldu.

2000’de yaklaşık 2,9 milyon, 2015’te de 4,2 milyon kiÅŸinin ölümüne yol açan endüstri kaynaklı hava kirliliÄŸi, 2019’da ise 4,5 milyon kiÅŸinin hayatına mal oldu.

AraÅŸtırmada, 2019’da, 1,4 milyon ölüme neden olan su kirliliÄŸi, 900 bin ölüme neden olan kurÅŸun kirliliÄŸi öne çıktı.

Çalışmada ayrıca, kirliliğin dünya çapında sigara ve pasif içicilikle aynı sayıda kişinin ölümüne yol açtığı kaydedildi.

Boston College Küresel Halk Sağlığı Programı ve Küresel Kirlilik Gözlemevi Direktörü Philip Landrigan, 9 milyon kişinin kaybının çok fazla olduğunu ancak kirlilik kaynaklı hastalıklardan ölüm sayılarının azalmadığını belirtti.

Landrigan, ölü sayısının yaklaşık olarak 2015 ile aynı olduÄŸuna ve bu ölümlerin önlenebileceÄŸine iÅŸaret ederek “Kolay ÅŸeylerden kazanç saÄŸlıyoruz. Endüstriyel hava kirliliÄŸi ve kimyasal kirliliÄŸin hala arttığını görüyoruz.” ifadelerini kullandı.

Kirlilik kaynaklı hastalıklardan ölümlerin dörtte üçüne hava kirliliÄŸinin neden olduÄŸuna dikkati çeken Landrigan, bunun büyük bir kısmına ise “kömürle çalışan elektrik santralleri ve çelik fabrikalarıyla taşıtların yol açtığını vurguladı.