UNESCO Ayasofya ve Kariye’de incelemek yapmak istiyor

BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) EÄŸitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan Ayasofya ve Kariye’de müzeden camiye çevrilirken yapılan deÄŸiÅŸiklikleri yerinde incelemek istiyor. UNESCO Genel Direktör Vekili Ernesto Ottone, Türk hükümetinden UNESCO Özel Danışmanı Mounir Bouchenaki’nin incelemelerde bulunmasına izin vermesini istedi.

Bouchenaki’nin Bizans döneminden kalma iki eski kilise olan Ayasofya ve Kariye’de yapılan müdahaleleri ve muhtemel deÄŸiÅŸiklikleri gözden geçirmesi ve bunları not etmesinin planlandığını vurgulayan Ottone, bu konudaki söylentileri ve dolaÅŸan yanlış bilgilere atıfta bulundu. Ä°ki yapıda da Hristiyanlık için deÄŸerli olan unsurlara müdahale edildiÄŸine iliÅŸkin söylentilerden rahatsız olduÄŸunu ifade eden Ottone, UNESCO’nun bu iki müzenin camiye dönüştürülmesini onaylayacağı yönündeki yanlış haberlerin de endiÅŸe verici olduÄŸunu vurguladı.

Ayasofya ve Kariye’nin camiye dönüştürülmesi

86 yıl boyunca müze olan, 1985 yılından bu yana da UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesine yönelik adımlar geçen Haziran ayında atılmaya baÅŸlandı. Ayasofya’ya müze statüsü veren 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararı Danıştay tarafından iptal edildi. Bunu CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın, ibadete açılması için Diyanet’e devredilmesini öngören karara attığı imza izledi. 1500 yıllık bir tarihi geçmiÅŸi olan, Ayasofya böylelikle yeniden cami statüsüne alındı. 24 Temmuz’da 86 yıl aradan sonra Ayasofya’da ilk cuma namazı kılındı. İstanbul BüyükÅŸehir Belediyesi Meclisi de imar planlarında müze olarak iÅŸlenmiÅŸ olan yapıyı, “Ayasofya Kebir Camii Åžerifi ve Külliyesi” olarak deÄŸiÅŸtirdi.

Ä°stanbul’un Fatih ilçesinde tarihi 6’ıncı yüzyıla dayanan ve Bizans döneminden günümüze iyi korunmuÅŸ bir ÅŸekilde gelen Kariye’nin geçen AÄŸustos ayında yine Danıştay kararıyla Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı’na devredilerek ibadete açılmasına karar verildi. 6’ncı yüzyılda Kariye Kilisesi olarak inÅŸa edilen bina, önemli dini merasimlerde saray kilisesi ve ÅŸapeli olarak kullanılıyordu. Ä°stanbul’un fethinden sonra 1511 yılında Sultan II. Bayezid’in sadrazamlarından olan Atik Ali PaÅŸa tarafından camiye çevrildi. Kariye Camii, Bakanlar Kurulu’nun 29 AÄŸustos 1945 tarihinde aldığı kararla müzeye çevrilmiÅŸti.

 

KNA,DW/HS,JD