Af Örgütü’nün yayınladığı yazılı açıklamaya göre, 16 Ekim’de Ä°srail’in Lübnan’ın sınır hattındaki Dahayra beldesine düzenlediÄŸi saldırı, savaÅŸ suçu olarak deÄŸerlendirilmesi gereken bir hukuk ihlali olarak nitelendirildi. Bu saldırı sonucunda ÅŸu ana kadar en az 4 sivil ve 48 Hizbullah üyesi öldü. Beyaz fosfor kullanımı uluslararası insancıl hukuka tabi tutulmuÅŸ ve sivil yerleÅŸim alanlarına veya sivil altyapıya yakın bir yere ateÅŸlenmemesi gereken bir madde olarak belirlenmiÅŸtir.
Af Örgütü’nün açıklamasında beyaz fosforun kullanımının yangın ve duman riskini artırdığı ve siviller ile savaşçılar arasında ayrım yapmadığı vurgulanarak, bu tür saldırıların ayrım gözetmeyen ve dolayısıyla yasaklanmış olduÄŸu hatırlatıldı. Beyaz fosfor, yangın çıkarıcı bir madde olarak kullanıldığından havada son derece yüksek sıcaklıklara ulaÅŸarak yangın baÅŸlatma yeteneÄŸine sahiptir. Ayrıca, insanlarda solunum hasarı, organ yetmezliÄŸi ve tedavisi zor yanıklara yol açabilir.
Açıklamada, Ä°srail’in Lübnan’ın Dahayra beldesine düzenlediÄŸi saldırıda beyaz fosfor kullanıldığını gösteren videolar ve fotoÄŸrafların incelendiÄŸi belirtiliyor. Af Örgütü ayrıca, Dahayra Belediye BaÅŸkanı, belde sakini, ilk yardım görevlisi ve yaralıların tedavi gördüğü hastanede çalışan bir acil servis doktoru gibi tanıklarla görüşerek bu kanıtları doÄŸruladı.
Beyaz fosforun kullanımının ardından oluşan yangınlar ve dumanın Dahayra beldesini etkisi altına aldığı belirtiliyor. Bu durum, insanların evlerinden kaçmasına ve bazı yerleşim alanlarının ciddi şekilde zarar görmesine neden oldu. Beyaz fosforun tehlikesi, kullanıldığı bölgede haftalar sonra bile oksijenle temas ettiğinde yeniden alev alabilmesidir.
Uluslararası Af Örgütü, Ä°srail’in beyaz fosfor kullanımını kınayarak, bu tür saldırıların sivil yerleÅŸim alanlarına yapıldığı durumlarda savaÅŸ suçu olarak soruÅŸturulması gerektiÄŸini belirtti. Ä°srail’in 2013’te beyaz fosfor silahlarının kullanımını durdurma taahhüdü hatırlatılarak, bu taahhüde sadık kalması gerektiÄŸi vurgulandı. Beyaz fosfor, yoÄŸun nüfusa sahip sivil bölgelerde kullanılmaması gereken bir silah olarak nitelendirildi.
Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü (HRW) daha önce Ä°srail’in Gazze ve Lübnan’daki askeri operasyonlarında beyaz fosfor kullandığını açıklamıştı. Bu tür silahların kullanılması sivilleri ciddi ve uzun süreli yaralanma riskiyle karşı karşıya bırakmaktadır.
NHY/ AA
