Af Örgütü’nün yayınladığı yazılı açıklamaya göre, 16 Ekim’de İsrail’in Lübnan’ın sınır hattındaki Dahayra beldesine düzenlediği saldırı, savaş suçu olarak değerlendirilmesi gereken bir hukuk ihlali olarak nitelendirildi. Bu saldırı sonucunda şu ana kadar en az 4 sivil ve 48 Hizbullah üyesi öldü. Beyaz fosfor kullanımı uluslararası insancıl hukuka tabi tutulmuş ve sivil yerleşim alanlarına veya sivil altyapıya yakın bir yere ateşlenmemesi gereken bir madde olarak belirlenmiştir.
Af Örgütü’nün açıklamasında beyaz fosforun kullanımının yangın ve duman riskini artırdığı ve siviller ile savaşçılar arasında ayrım yapmadığı vurgulanarak, bu tür saldırıların ayrım gözetmeyen ve dolayısıyla yasaklanmış olduğu hatırlatıldı. Beyaz fosfor, yangın çıkarıcı bir madde olarak kullanıldığından havada son derece yüksek sıcaklıklara ulaşarak yangın başlatma yeteneğine sahiptir. Ayrıca, insanlarda solunum hasarı, organ yetmezliği ve tedavisi zor yanıklara yol açabilir.
Açıklamada, İsrail’in Lübnan’ın Dahayra beldesine düzenlediği saldırıda beyaz fosfor kullanıldığını gösteren videolar ve fotoğrafların incelendiği belirtiliyor. Af Örgütü ayrıca, Dahayra Belediye Başkanı, belde sakini, ilk yardım görevlisi ve yaralıların tedavi gördüğü hastanede çalışan bir acil servis doktoru gibi tanıklarla görüşerek bu kanıtları doğruladı.
Beyaz fosforun kullanımının ardından oluşan yangınlar ve dumanın Dahayra beldesini etkisi altına aldığı belirtiliyor. Bu durum, insanların evlerinden kaçmasına ve bazı yerleşim alanlarının ciddi şekilde zarar görmesine neden oldu. Beyaz fosforun tehlikesi, kullanıldığı bölgede haftalar sonra bile oksijenle temas ettiğinde yeniden alev alabilmesidir.
Uluslararası Af Örgütü, İsrail’in beyaz fosfor kullanımını kınayarak, bu tür saldırıların sivil yerleşim alanlarına yapıldığı durumlarda savaş suçu olarak soruşturulması gerektiğini belirtti. İsrail’in 2013’te beyaz fosfor silahlarının kullanımını durdurma taahhüdü hatırlatılarak, bu taahhüde sadık kalması gerektiği vurgulandı. Beyaz fosfor, yoğun nüfusa sahip sivil bölgelerde kullanılmaması gereken bir silah olarak nitelendirildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) daha önce İsrail’in Gazze ve Lübnan’daki askeri operasyonlarında beyaz fosfor kullandığını açıklamıştı. Bu tür silahların kullanılması sivilleri ciddi ve uzun süreli yaralanma riskiyle karşı karşıya bırakmaktadır.
NHY/ AA
