Türkiye’de tek başına yaşayanların oranı son 7 yılda yüzde 36 arttı

Türkiye’de tek başına yaşayanların oranı hızla yükseliyor. Veriler Türkiye’de aile yapısının son yıllarda ciddi değişime uğradığını gösteriyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2014’te tek kişilik hanehalkı oranı yüzde 13,9 iken bu oran 2021’de yüzde 18,9’a kadar çıktı. Bu da son 7 yılda tek başına yaşayanların oranının yüzde 36 arttığını gösteriyor. Ortalama hanehalkı büyüklüğü de düzenli şekilde azalıyor. Bu durum ailelerin küçülmesi demek. Boşanmaların artmasıyla anne ve çocuklardan oluşan çekirdek ailelerin oranı da artıyor.

2014’te hanehalkının yüzde 13,9’u “tek kişi”den oluşurken bu oran her yıl düzenli şekilde arttı. 2017’de yüzde 15,4’e yükselen tek kişilik hanehalkı oranı 2019’da yüzde 16,9’a çıktı. 2020’de yüzde 17,9 olan tek başına yaşayanların oranı 2021’de yüzde 18,9’a ulaştı.

Tek kişilik hanehalkı oranı en yüksek Tunceli, en düşük Diyarbakır

Peki, hangi illerde kişiler tek başına yaşıyor? İllere göre hanehalkı tiplerine bakıldığında 2021 yılında tek kişilik hanehalklarının oranının en yüksek olduğu il yüzde 29 ile Tunceli. İkinci sırada yüzde 28,8 ile Gümüşhane, üçüncü sırada yüzde 28,2 ile Giresun var. Tek kişilik hanehalklarının oranının en düşük olduğu iller ise yüzde 10,8 ile Diyarbakır ve Batman oldu. Bu illeri yüzde 1,2 ile Van ve Adıyaman takip ediyor.

Aileler giderek küçülüyor

Hanehalkı büyüklüğü de düşüyor. 2008’de bir hane ortalama 4 kişiden oluşurken bu sayı 2021’de 3,23 kişiye kadar geriledi. Bir ailede yaşayan kişi sayısını gösteren hanehalkı büyüklüğü 2009’dan bu yana hep düşüyor.

Anne ve çocuklardan oluşan hanehalkı oranı artışta

Türkiye’de son dönemde evlenme oranı düşerken boşanma oranı hızla yükseliyor. 2021’de 562 bin evlilik yapıldı, 174 bin de boşanma kayda geçti. 2001-2021 arasını kapsayan son 20 yılda bin kişilik nüfus başına düşen evlenme sayısını ifade eden ‘kaba evlenme hızı’ yüzde 20 düşerken ‘kaba boşanma hızı’ ise yüzde 47 arttı.

Bu durum hanehalkı yapısını da derinden etkiledi. “Anne ve çocuklardan oluşan çekirdek aile” oranı 2014’te yüzde 6,1 iken bu oran 2021’de yüzde 7,8’e çıktı. Aynı dönemde “baba ve çocuklardan çekirdek aile” oranı yüzde 1,5’tan yüzde 2,3’e yükseldi.

Akraba olmayan ama birlikte yaşayanların oranı da artışta
Aralarında eş, anne-çocuk veya baba-çocuk ilişkisi olmayan kişileri içeren; diğer bir ifadeyle çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının oranı da artıyor. Söz konusu hanehalklarının oranı 2014 yılında yüzde 2,1 iken bu oran 2021 yılında yüzde 3,2’ye çıktı.