Türkiye Sivas Katliamı’nın Firari Sanıklarını Ä°stedi mi?

Almanya’da yaÅŸadığı bilinen ve kırmızı bültenle aranan üç Sivas Katliamı sanığının iadesi için Türkiye’nin gerekli yasal giriÅŸimleri yerine getirmediÄŸi iddia ediliyor. Bu konuda Almanya’ya da eleÅŸtiriler yöneltiliyor.

2012’de zaman aşımı nedeniyle düşen Sivas Katliamı davasında dosyası ayrılan üç firari sanığın gıyabında yargılandığı davaya bugün Ankara’da devam edilecek. Davada Almanya’da ikamet ettiÄŸi bilinen Eren Ceylan, Murat Songur ve Murat KarataÅŸ yargılanıyor. Söz konusu sanıklar kırmızı bültenle aranmalarına karşın bugüne kadar Türkiye’ye iade edilmedi. Ä°ade süreçlerini yakından izleyen Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu avukatı Mahmut Erdem, Türkiye’nin sanıkların iade sürecinde istekli davranmadığı görüşünde.

Avukat Erdem, “sanık Murat Songur’la ilgili Almanya’nın Coburg kentindeki savcılığın kendisine gönderdiÄŸi 31 Temmuz 2020 tarihli mektupta, bu tarihe kadar Türkiye’den hiçbir iade talebinde bulunulmadığını” bilgisinin paylaşıldığını söyledi. Avukat söz konusu mektubu sosyal medya hesabından da paylaÅŸtı.

Sol Parti’nin 2019’da hükümete verdiÄŸi soru önergesine göre, Almanya’da ÅŸu anda kaç Sivas katliamı sanığının yaÅŸadığı konusunda federal hükümet bilgi sahibi deÄŸil. Ancak soru önergesinde federal hükümetin daha önce bu sayıyı dokuz olarak açıkladığı bilgisi yer alıyor. YeÅŸiller Partili Fadime Topaç, DW Türkçe’ye açıklamasında, söz konusu dokuz kiÅŸiden birinin vefat ettiÄŸini ve geriye kalan sekiz kiÅŸi hakkında suç duyurusunda bulunulduÄŸunu belirtmiÅŸti.

Alman hükümetinin soru önergesine yanıtında ayrıca 2013 yılına kadar Türkiye’nin toplam 10 iade talebinde bulunduÄŸu, ancak bunlardan hiçbirisinde sanıkların Türkiye’ye iadesinin gerçekleÅŸmediÄŸine dikkat çekiliyor. Yine aynı belgede, Türkiye’nin 2013 yılından sonra ise sadece bir iade talebinde bulunduÄŸu ifade ediliyor.

Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu Yönetim Kurulu Ãœyesi Fuat  AteÅŸ’e göre, Türkiye’nin firari sanıkların “izinsiz gösteriye katılma” suçlamasıyla iadesini istemesi söz konusu kiÅŸilerin iade edilmesini engelledi. AteÅŸ, “Biz 9’a yakın Sivas davası sanığının Avrupa’da ikamet ettiÄŸi ile ilgili bilgilere ulaÅŸtık. Bu davaların açılıp bu isimlerin Türkiye’ye iade edilip oturum izinlerinin iptal edilmesi için süreçler yaÅŸadık. Ancak bize belirtilen neden bu isimleri iade noktasında Türkiye’nin sadece “izinsiz gösteriye katılma” suçlamasını yönelttiÄŸi ve bunun kendileri açısından iade unsuru oluÅŸturmadığı” diye konuÅŸtu.

Ayrıca dosyalardaki eksikliklerin ve Türkiye’nin Almanya’ya eksik bilgi göndermesinin de iadeleri zorlaÅŸtırdığına dikkat çekiliyor. Almanya’da iade kararlarının eyalet mahkemeleri tarafından verildiÄŸini belirten Avukat Mahmut Erdem, 17-18 yıl önce Türkiye’nin Murat Sorgun’un iadesi için talepte bulunduÄŸunu ancak “dosyayı göndermediÄŸini” ve “kiÅŸinin idam edilmeyeceÄŸi yönünde garanti verilemediÄŸi” için Türkiye’ye iadesinin gerçekleÅŸmediÄŸini söyledi. Bilinçli olarak dava sürecinin uzatılmaya ve zaman aşımına uÄŸratılmaya çalışıldığını belirten Erdem, “Dosya yarım yamalak gönderildi, içerikleri tercüme edilmedi, Türkiye Adalet Bakanlığı’na sorulduÄŸunda cevap verilmedi” diye konuÅŸtu.

Türkiye’de idam cezası 2004 yılında kaldırılmıştı.

Akbulut: Devlet kurumları tarafından korunuyor

Sol Parti’nin 2019 yılında hükümete sunduÄŸu “Hükümlü Sivas katliamı faillerinin Almanya’daki ikameti” baÅŸlıklı soru önergesinde imzası bulunan Sol Partili Milletvekili Gökay Akbulut da Alman federal hükümetine eleÅŸtiriler yöneltti. Akbulut, DW Türkçe’ye açıklamasında, “GeçmiÅŸ iade taleplerinden, Türk makamlarının bu failler söz konusu olduÄŸunda ne kadar yetersiz çalıştıklarını biliyoruz. Maalesef, Alman tarafından da büyük bir çaba görmüyoruz” dedi.

Akbulut, “Murat Songur adındaki failin durumu son derece ilginçtir. Onunla ilgili de soru önergesinde hükümete sorular sorduk. Bu ÅŸahıs, davacı avukat tarafından adresi araÅŸtırma sonucu ortaya çıkarılıp savcılığa iletildiÄŸi her seferde, yeni adresi bilinmeyecek ÅŸekilde -bir gün içerisinde- bir baÅŸka adrese taşınmış ve bu prosedür bir ay içerisinde toplam beÅŸ kez tekrarlanmıştır. Açıkça görüldüğü üzere, bu ÅŸahıs devlet kurumları tarafından korunmaktadır. Federal Hükümetin bu konuda bilgi sahibi olmaması inanılmaz bir durumdur! Murat Songur Alman veya Türk istihbarat servisi tarafından korunduÄŸu sorusu akla gelmektedir” diye konuÅŸtu.

Firari sanıklar Murat Songur, Eren Ceylan ve Murat KarataÅŸ’ın yakalanıp yargılanmaması halinde davanın 2023’te zaman aşımına uÄŸrayarak düşmesi bekleniyor.

Sivas Katliamı’nda ne olmuÅŸtu?

2 Temmuz 1993 tarihinde Pir Sultan Abdal Åženlikleri’ne katılmak için Ankara’dan Sivas’a giden aydın ve sanatçılardan 33’ü, kaldıkları Madımak Oteli’nin yakılması sonucu yaÅŸamını yitirmiÅŸti. Olayda iki otel görevlisi ve iki saldırgan da hayatını kaybetmiÅŸti. Sivas katliamında yaÅŸamını yitirenler arasında Alevi toplumuna mensup ve Türkiye’de özellikle sol kesimde tanınan Metin Altıok, Nesimi Çimen, Hasret Gültekin ve Muhlis Akarsu gibi yazar, ÅŸair, ozan ve sanatçılar bulunuyordu.

Başak Özay, DW