Kültür ve Turizm Bakanlığı, yönetmen Kazım Öz’ün “OY’una Geldik” filmini “uygun bulunmadı” gerekçesiyle yasakladı. Bakanlık, yasaklama kararını 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 4. maddesine dayandırdı. Karar, sanat çevrelerinden büyük tepki toplarken, yönetmen Kazım Öz, “Bu karar Türkiye sanat tarihi açısından bir kara leke” dedi.
Bakanlık: “Genel Ahlak ve Kamu Düzeni Gerekçesi”
Kültür ve Turizm Bakanlığı, “OY’una Geldik” filmini yasaklama gerekçesini, “insan onurunun, kamu düzeninin, genel ahlakın, çocukların ve gençlerin ruh sağlığının korunması” olarak açıkladı. Bakanlık, 5224 sayılı kanunun 4. maddesine atıfta bulunarak, filmin “şiddet, pornografi ve insan onuruyla bağdaşmayan görüntü ve etkiler içerdiği” iddiasıyla yasaklandığını duyurdu. Ancak bu gerekçe, sanat çevreleri tarafından “keyfi” ve “sansür” olarak değerlendirildi.
Yönetmen Kazım Öz, BirGün’den Kayhan Ayhan yaptığı açıklamada, “Bu karar Türkiye sanat tarihi açısından bir kara leke, bir utanç tablosu. Dokuz kişilik kurulda sektördekiler dâhil olmak üzere herkes bu filmin yasaklanması için imza attı. Bu da sanatçıların, sanat dünyasının tartışması gereken bir şey” ifadelerini kullandı. Öz, yasal boşlukların iktidar tarafından kullanıldığını belirterek, yürütmeyi durdurma kararı için başvuracaklarını söyledi.
“Bir Komedi Filmi Yasaklanamaz”
“OY’una Geldik” filminin yasaklanması, filmin mizahi ve eleştirel içeriğinin iktidar tarafından rahatsız edici bulunmasına bağlandı. Yönetmen Kazım Öz, filmin Türkiye’deki siyasi ve toplumsal gerçekleri hicivle ele aldığını belirterek, “Filmde çok farklı siyasal düşüncelerde olan topluluklar, kişiler, anlayışlar var. Bunların hepsi bir kasabada yaşıyorlar ama birbirlerini öldürmüyorlar, şiddet yok, cinayet yok filmde. Hiciv var, eleştiri var. Bu hicivden rahatsız oldular. Çok fazlasıyla üstlerine alındılar” dedi.
Öz, filmin yasaklanmasının aslında filmin eleştirel mesajını haklı çıkardığını vurgulayarak, “Bizi haklı da çıkarıyor aslında bir yönüyle filmin yasaklanması” ifadelerini kullandı. Ayrıca, bu yasağın seyirciye verilen bir ceza olduğunu belirten Öz, “Topluma diyor ki ‘sen sürüsün, ben senin çobanınım, seni istediğin yerde otlatırım, istediğin zaman sana su veririm, istediğin zaman vermem. Hangi filmi izleyip izlemeyeceğine ben karar veririm'” şeklinde konuştu.
Sanat Çevrelerinden Tepki Yağıyor
Filmin yasaklanması, sanat çevrelerinden büyük tepki topladı. Sinema Emekçileri Sendikası, yaptığı açıklamada, “Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ‘OY’una Geldik’ filminin yasaklanması, sanatın özgürlüğüne vurulmuş bir darbedir. Sinema, toplumsal hikâyeleri anlatan, gerçekleri ortaya çıkaran güçlü bir sanat dalı. Sansür, bu gücü baltalamaya, sanatçıyı susturmaya, izleyiciyi ise tek sesli bir düzene mahkûm etmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Filmin oyuncularından Orhan Aydın da yasağa tepki göstererek, “Tüm dünya insanlığı, sanat yaratıcıları bu gerici-kafatasçı dayatmayı reddetmeli. Övündükleri Yeni Türkiye bir komedi filminden korkacak kadar yasakçı, sansürcü” dedi.
Film Hakkında
“Her devrin bir zübüğü vardır” sloganıyla tanıtılan “OY’una Geldik” filmi, Dersim’in Ovacık ilçesinde çekildi. Filmin başrolünde usta sanatçı İlyas Salman yer alırken, Ömür Arpacı, Kanbolat Görkem Arslan, Volga Sorgu, Kuzey Yücehan Sevgican, Levent İdem, Evin Örnek, Orhan Aydın, Zeynep Elçin, Rugeş Kırıcı ve Ulaş Kaya gibi isimler de filmin kadrosunda bulunuyor. Filmde, Dersim Belediye Başkanı Cevdet Konak ve Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül ile Ovacıklılar da rol aldı.
Filmin konusu, iktidar partisinin adayı Hıdır Diri’nin belediye başkanı seçilmesi ve ardından yaşanan rant kavgaları, siyasi çekişmeler ve halkın protestoları üzerine kurulu. Film, Türkiye’deki belediye yönetimlerini, iktidar ilişkilerini ve halkın nasıl “oy’una geldiğini” mizahi bir dille ele alıyor.
Sansür Sanatın Özgürlüğünü Tehdit Ediyor
“OY’una Geldik” filminin yasaklanması, Türkiye’de sanatın özgürlüğüne yönelik tehditlerin devam ettiğini bir kez daha gözler önüne serdi. Yönetmen Kazım Öz ve sanat çevreleri, bu kararın geri alınması ve sansürün son bulması için mücadelelerini sürdüreceklerini belirtti. Sanatın özgür olduğu bir Türkiye için, bu tür yasaklara karşı çıkmak ve sanatın sesini yükseltmek büyük önem taşıyor.
