Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi kırsalında yer alan Mendik Tepe’de yürütülen kazılar, Neolitik dönemin en erken izlerini gün yüzüne çıkarıyor. Göbeklitepe ve Karahantepe’den daha eski olabileceği değerlendirilen yerleşim, Taş Tepeler Projesi’nin bilinen tarihini geriye çekme potansiyeli taşıyor.
Mendik Tepe, Çakmak Tepe Kazı Başkanı Fatma Şahin’in keşfiyle bilim dünyasının dikkatini çekti. 2024 yılında başlatılan kazılar, Liverpool Üniversitesi’nden Prof. Dr. Douglas Baird başkanlığında, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi işbirliği ve İngiliz Arkeoloji Enstitüsü desteğiyle sürdürülüyor.
Farklı Boyutlarda Yapılar Ortaya Çıktı
Prof. Dr. Baird, kazılarda farklı büyüklükte yapıların gün yüzüne çıkarıldığını, bu yapıların işlevlerini anlamaya çalıştıklarını söyledi. Küçük yapıların depolama ya da yemek hazırlama gibi özel işler için, dört-beş metrelik yapıların ise konut olarak kullanılmış olabileceğini belirtti.
Baird, “Özellikle bir açmada ortaya çıkarılan büyük binanın sağlam taş işçiliği dikkat çekiyor. Bu da yapının ritüel amaçlı olma ihtimalini güçlendiriyor” ifadelerini kullandı.
Neolitik Dönemin Başlangıcına Işık Tutuyor
Mendik Tepe’nin Neolitik dönemin en başlarına tarihlendiğini düşündüklerini belirten Baird, alanın Göbeklitepe ve Karahantepe ile ilişkili olduğunu, ancak onlardan biraz daha eski olabileceğini ifade etti. “Bu çalışmalar, Neolitik dönemin nasıl başladığını ve geliştiğini anlamaya katkı sağlıyor” dedi.
Projede, Mendik Tepe’ye yaklaşık 5 kilometre uzaklıktaki Çakmak Tepe’de de benzer tarihlere rastlanıyor. Her iki alanın, bilinen taş tepe yerleşimlerinden daha eski olabileceği değerlendiriliyor.
Farklı Bir Mimari İz
Göbeklitepe ve Karahantepe’de görülen büyük “T” biçimli dikili taşların aksine, Mendik Tepe’de “T” formu taşlara rastlanmadı. Ancak farklı biçimlerde dikili taşların bulunması, burayı benzersiz kılan özgün bir mimari ve ritüel düzenin varlığına işaret ediyor.
Arkeologlara göre Mendik Tepe, yalnızca Urfa’daki arkeolojik tabloyu değil, tüm insanlık tarihini yeniden yazdıracak bulgular sunabilir.
- DİSK-AR Raporu: Geniş Tanımlı İşsiz Sayısı 12 Milyon 30 Bine Ulaştı - 30 Ağustos 2025
- CHP İstanbul İl Kongresi İçin İddianame: 10 Yöneticiye Hapis İstemi - 30 Ağustos 2025
- BM: İran’da 2025’in İlk 8 Ayında 841 İdam - 29 Ağustos 2025
