Otoriterliğe kayan ülke sayısı artıyor

Uluslararası Demokrasi ve Seçim Yardımı Enstitüsü (IDEA), ‘daha fazla sayıda ülkenin otoriterliÄŸe doÄŸru kaydığını, tehdit altındaki yerleÅŸik demokrasilerin sayısının da hiç bu kadar yüksek olmadığını’ bildirdi.

Stockholm merkezli hükümetler arası örgüt tarafından hazırlanan ‘Küresel Demokrasi Durumu 2021 – Pandemi Çağında Direnç OluÅŸturma’ isimli raporda ‘popülist siyaset, muhalifleri susturmak için Covid-19 salgını kısıtlamalarının kullanılması ve toplumları kutuplaÅŸtırmak için dezenformasyonun kullanıldığı’ baÅŸlıklarını sıraladı.

IDEA, 1975’ten bu yana derlenen verilere dayanarak, demokrasinin durumuyla ilgili 2021 araÅŸtırmasında, “Her zamankinden daha fazla ülke ‘demokratik erozyondan’ muzdarip” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Basın özgürlüğü ve insan haklarının yanı sıra hükümet ve yargı bağımsızlığı üzerindeki kontroller de dahil olmak üzere bazı alanlarda geriye dönüş olduÄŸunun altı çizilerek, “Demokratik gerileme’ yaÅŸayan ülkelerin sayısı hiç bu kadar yüksek olmamıştı” denildi.

Raporda, “Demokratik olmayan rejimler baskılarını arttırdıkça dünya daha otoriter hale geliyor ve birçok demokratik hükümet, ifade özgürlüğünü kısıtlama ve hukukun üstünlüğünü zayıflatma taktiklerini benimseyerek geriye doÄŸru adım atıyor, Covid-19 kısıtlamaları “yeni normal” olma tehdidiyle daha da kötüleÅŸti. Otoriterlik yönünde ilerleyen ülke sayısı, üst üste beÅŸinci yıl, demokratik yönde hareket eden ülke sayısını geride bıraktı. Otoriterlik yönünde yol alan ülke sayısı, demokrasi yönünde ilerleyen ülke sayının üç katı” ifadeleri yer aldı.

Raporda uluslararası güçlerin çekilmesinin ardından aÄŸustos ayında Taliban tarafından ele geçirilen Afganistan, bu yılın en kötü örneÄŸi olurken, Myanmar’da yaÅŸanan 1 Åžubat darbesi kırılgan demokrasinin çöküşüne iÅŸaret etti.

DiÄŸer örnekler arasında 2020’den bu yana iki darbeye maruz kalan Mali ve cumhurbaÅŸkanının parlamentoyu feshettiÄŸi ve olaÄŸanüstü hal yetkilerini üstlendiÄŸi Tunus yer alıyor.

Brezilya ve ABD gibi büyük demokrasilerde, başkanlar seçim sonuçlarının geçerliliğini sorgularken, Hindistan, hükümet politikalarını eleştirenlerin yargılanmasına tanık oldu.

Raporda Macaristan, Polonya, Slovenya ve Sırbistan, demokraside en büyük gerilemelerin yaşandığı Avrupa ülkeleri olarak kayda geçti.

Türkiye’nin, 2010-2020 yılları arasında en büyük düşüşlerden birini yaÅŸadığı dile getirildi.

Yine raporda, “Aslında, dünya nüfusunun yüzde 70’i artık ya demokratik olmayan rejimlerde ya da demokratik anlamda gerileyen ülkelerde yaşıyor” denildi.

‘Covid-19 salgınının hükümetlerin otoriter davranışlarında bir artışa yol açtığını’ belirten rapor, Çin devlet medyasının aksini iddia etmesine raÄŸmen ‘otoriter rejimlerin salgınla mücadelede daha iyi olduÄŸuna dair hiçbir kanıt bulunamadığı’ görüşüne yer verdi.

Rapor, “Salgın, Belarus, Küba, Myanmar, Nikaragua ve Venezuela gibi ülkelerde baskıcı taktikler ve muhalefetin susturulması için ilave araçlar saÄŸlıyor” kanaatini paylaÅŸtı.