İzlanda’da, Aralık ayından bu yana dördüncü patlama

18 Mart 2024

İzlanda’da, Aralık ayından bu yana dördüncü kez patlayan bir yanardağ, yakınlardaki bir kasabada tahliyelere yol açtı ve yerel yetkililer tehlike bölgelerini gösteren bir harita hazırladı.

Patlama, Cumartesi akşam saatlerinde başkent Reykjavik’in yaklaşık 50 kilometre güneybatısında, ada ülkesinin güneybatısındaki Reykjanes yarımadasında 2,9 kilometrelik bir yarığın açılmasıyla başladı. Fissür menfezi olarak da bilinen volkanik fissür, lavın püskürdüğü yer yüzeyindeki uzun, doğrusal bir kırık veya çatlaktır.

İzlanda haber sitesi RUV’nin haberine göre yakındaki balıkçı kasabası Grindavik ve son derece popüler Blue Lagoon termal kaplıcası tahliye edildi.

Sundhnuksgiga krater sırasının geçen yılın sonlarından bu yana dördüncü kez patlamasına işaret ediyor. Patlamalar 18 Aralık 2023, 14 Ocak ve 8 Şubat 2024 tarihlerinde gerçekleşmişti. Kasım ayında Svartsengi volkanik sistemi, Grindavik’in kuzeyinde zeminde büyük çatlaklar açan bir dizi depremle neredeyse 800 yıllık bir uykunun ardından aktif hale geldi.

İzlanda Meteoroloji Ofisi çatlak çevresindeki alanın tehlike haritasını yayınladı. Patlama alanı çevresinde yaşanması muhtemel etkiler için yedi bölge tipi bulunuyor. Çatlağın hemen etrafındaki alan en yüksek uyarı kategorisinde yer almakta olup lav akışı, fay hareketleri, depremler ve gaz kirliliği son derece muhtemel.

İzlanda’daki uzmanlar patlamanın sürpriz olmadığını söylüyor. İskandinav Volkanoloji Merkezi Başkanı Rikke Pedersen, “Bu kesinlikle bekleniyordu. Tabii ki patlamanın tam zamanını tahmin etmek imkansız. Yüzeye doğru hareketin ilk ipuçları aslında sadece yaklaşık 15 dakika önce gerçekleşti” diyor.

Lavların Grindavik ve diğer yerleşim alanlarına akmasını engellemek için savunma bariyerleri yerleştirildi. Kasabanın kuzeyindeki bir bariyer akıntıyı denize doğru yönlendiriyor, ancak uzmanlara göre bu tehlikeli olabilir.

Jeofizikçi Kristín Jonsdottir, “Alkali olan lavın deniz suyuyla temas etmesi halinde klor dumanlarının ortaya çıkabileceğini biliyoruz. Dolayısıyla lavlar denize doğru akarken yerel bir tehlike söz konusu olacaktır” diyor ve ekliyor: “Bir başka şey de lavların denizle buluştuğu yerde kararsız hale gelebileceği ve küçük patlamalar olabileceğidir. Bu nedenle, deniz ve lavın buluştuğu yer her zaman tehlikeli olacaktır.”