Sonsuz Maymun Teoremi Çürütülmüş Olabilir mi?

1 Kasım 2024

Avustralya’daki matematikçiler Stephen Woodcock ve Jay Falletta, yeni bir araştırmayla “sonsuz maymun teoremi”ni sorguladı. Bu teoriye göre, yeterince zaman tanındığında bir maymunun rastgele tuşlara basarak William Shakespeare’in eserlerini yazması mümkün olabilir. Ancak araştırmaya göre, 30 tuşlu bir klavye ile saniyede bir tuşa basan bir maymunun, Shakespeare’in tüm eserlerini tam olarak yazabilmesi için gereken sürenin “evrenin ömründen daha uzun” olduğu tespit edildi.

Araştırmanın Temel Bulguları

Woodcock ve Falletta’nın çalışmasında yer alan hesaplamalara göre, maymunların sadece yeterli yazma hızına ulaşması veya popülasyonun artması gibi faktörler bile, onların önemli yazılı eserler geliştirmesini mümkün kılmıyor. Araştırmada, “Maymunların bu sürede nasıl besleneceği veya Güneş’in birkaç milyar yıl içinde Dünya’yı yutması gibi faktörler de dikkate alınmadan, sonsuz bir zaman diliminde bile Shakespeare’in eserlerini yazmaları “neredeyse kesin” olarak imkansızdır” denildi.

Isıl Ölüm Teorisi

Araştırma, evrenin sonuna dair yaygın kabul gören “ısıl ölüm teorisi”ne dayanıyor. Bu teoriye göre, evrenin “ısıl ölümünün” gerçekleşmesi için gereken süre yaklaşık 10^{100} yıl (bir googol) olarak hesaplanıyor. Ancak, bu süre zarfında maymunların beslenme ihtiyaçları ve diğer bilimsel gerçekler göz ardı edildi.

Teorinin Anlamı ve Kullanımı

“Sonsuz maymun teoremi”, olasılık ve rastgelelik ilkelerinin açıklanmasında kullanılan bir düşünce deneyidir. Teori, sınırsız bir zaman diliminde “inanılmaz derecede düşük bir olasılığın bile” gerçekleşebilir olduğunu gösteriyor. Ancak Woodcock ve Falletta’nın çalışması, bu düşünce deneyinin matematiksel olarak yanıltıcı olabileceğini vurguluyor.

Bu bulgular, “sonsuz maymun teoremi”nin karmaşıklığını ve bu tür olasılıkların pratikte uygulanabilirliğini sorgulamakta önemli bir adım olarak görülüyor. Gelecekte, bu araştırma, olasılık teorisinin sınırlarını daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.

Bu araştırma hakkında daha fazla bilgi için Nature ve The Guardian gibi kaynaklara göz atabilirsiniz.