Türkiye’de İçki ve Sigara Ürünlerine Gelen Zamların Ekonomik Etkileri

3 Temmuz 2024

Türkiye’de alkol ve tütün ürünlerine yapılan son zamlar, ekonomik ve sosyal açılardan tartışmalı bir konu haline gelmiştir. Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı üretici enflasyonu verileri, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) miktarlarının artırılmasına gerekçe olarak sunulmuş ve bu da içki ve sigara fiyatlarında önemli bir artışa yol açmıştır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın duyurduğu yeni fiyatlar, tüketicilerin cebini doğrudan etkileyen bir gelişme olarak dikkat çekmektedir.

ÖTV’deki artış, sigara ve alkol ürünlerinin perakende fiyatlarına doğrudan yansıtılmış ve tüketiciler için mali yükü artırmıştır. Örneğin, bir paket sigaraya yapılan 6,49 TL’lik zam, tüketici için önemli bir maliyet artışı anlamına gelmektedir. Aynı şekilde, birada, şarapta ve yüksek alkollü içkilerde yapılan zamlar da göz ardı edilemeyecek düzeydedir. Bu durum, tüketicilerin alkol ve tütün ürünlerine erişimini zorlaştırmakta ve tüketim alışkanlıklarını değiştirmeye zorlamaktadır.

Vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl’ün hesaplamalarına göre, 70’lik rakıya yapılan zamlar, vergi yükünü ciddi oranda artırmıştır. Yılbaşından bu yana rakı fiyatlarında yaşanan artış, tüketici için alkol tüketiminin giderek lüks bir hale geldiğini göstermektedir. Bu durum, özellikle düşük ve orta gelir grupları için daha da belirgin bir sorun oluşturmaktadır.

Zamların bir diğer olumsuz etkisi ise kaçak içki ve sigara pazarının büyümesine katkı sağlamasıdır. Artan fiyatlar, bazı tüketicileri daha ucuz ve vergisiz ürünleri tercih etmeye itebilir. Bu da hem sağlık hem de ekonomik açıdan ciddi riskler taşımaktadır. Kaçak ürünlerin kalitesi ve güvenliği konusunda herhangi bir garanti olmadığı için, tüketiciler sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalabilirler.