Küresel Hava Durumu Raporu: Havada Kirlilik ve Ölüm Var

19 Haziran 2024

Hava kirliliği, modern dünyanın en ciddi çevresel sorunlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Sağlık Etkileri Enstitüsü’nün (HEI) 2024 Küresel Hava Durumu raporu, dünya genelinde hava kalitesinin durumunu ve hava kirliliğinin sağlık etkilerini detaylı bir şekilde analiz ediyor. UNICEF iş birliği ile hazırlanan bu rapor, hava kirliliğinin özellikle çocuklar ve savunmasız gruplar için ciddi riskler taşıdığını vurguluyor.

Rapor, 2021 yılında hava kirliliğinin 8,1 milyon kişinin ölümünden sorumlu olduğunu ortaya koyuyor. Bu ölümlerin büyük bir kısmı, kalp hastalıkları, felç, diyabet, akciğer kanseri ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanıyor. İnce partikül madde (PM2.5), ev içi hava kirliliği, ozon (O3) ve nitrojen dioksit (NO2) gibi maddelerin insan sağlığı üzerindeki etkileri, raporda detaylı bir şekilde inceleniyor.

Raporun en dikkat çekici bulgularından biri, hava kirliliğine bağlı çocuk ölümlerinin yüzde 90’ının, özellikle Afrika ve Asya’da kapalı mekanlarda hava kirletici yakıtlarla yemek pişirmekten kaynaklanan ‘ev içi hava kirliliği’ ile bağlantılı olduğu yönünde. Bu durum, hava kirliliğinin çocuklar üzerindeki etkisinin ne kadar ciddi olduğunu gözler önüne seriyor.

İklim değişikliği, hava kirliliğinin etkilerini daha da kötüleştirecek bir faktör olarak raporda yer alıyor. Özellikle ulaşım, endüstriyel faaliyetler ve fosil yakıtların yakılması sonucu ortaya çıkan PM2.5 partikülleri, hem insan sağlığına zarar veriyor hem de sera gazlarına katkıda bulunarak gezegenimizi ısıtıyor. Bu durum, en savunmasız toplulukların hem iklim değişikliğinden hem de hava kirliliğinden orantısız şekilde zarar görmesine neden oluyor.

Rapor, hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkilerinin ve yükünün büyük bölümünü küçük çocuklar, yaşlı nüfus ve düşük-orta gelirli ülkelerin taşıdığını net bir şekilde hatırlatıyor. Bu nedenle, hava kalitesinin ve küresel halk sağlığının iyileştirilmesi için pratik ve ulaşılabilir çözümler üretilmesi gerekiyor.

Küresel Hava Durumu Raporu, hava kirliliği konusunda farkındalık yaratmak ve bu ciddi sorunla mücadele etmek için atılması gereken adımları gösteriyor. Bu rapor, sadece hükümetler ve politika yapıcılar için değil, her bir birey için de önemli bir kaynak. Hava kirliliğiyle mücadele, bireysel seviyede başlayıp, küresel seviyede devam eden bir süreç. Her birimizin bu konuda sorumluluk alması ve harekete geçmesi gerekiyor.

NHY / Yeşil Gazete, MSN Haber, Ankara Masası