Kültür Sanat

İranlı arkeoglar, Sasanilerin en büyük üçüncü Zerdüşt tapınağını buldu

26 Ocak 2023

Bazeh Hur köyündeki arkeoloji kazılarında Sasani döneminde İran’daki en büyük üçüncü ateş tapınağı olduğu tahmin edilen kalıntıları ortaya çıkarıldı.

İran’ın kuzeydoğusundaki Robat-e Sefid / Bazeh Hur köyündeki bir vadide Arkeolog Meysam Labbaf-Khaniki liderliğinde süren arkeoloji kazılarının beşinci sezonunda Sasani döneminde antik İran’daki en büyük üçüncü ateş tapınağı olduğu tahmin edilen kalıntıları ortaya çıkardılar. 224-651 yılları arasında yaklaşık 400 yıl kadar hüküm süren Sasaniler, en uzun ömürlü Pers kraliyet hanedanıydı

ILNA’nın haberine göre arkeolog Meysam Labbaf-Khaniki Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Muhtemelen eski İran’da var olan üçüncü büyük ateş tapınağını keşfettik. Bu arkeolojik sezon boyunca, kazınmış alçı işleri ve kalıntıların önemli bir ateş tapınağıyla ilgili olduğunu gösteren yazıtlar gibi kayda değer kanıtlar topladık” açıklamasında bulundu.

Ateş tapınağının ana salonunu destekleyen büyük sütunların zarif sıva işleriyle süslendiğine dikkat çeken Labbaf-Khaniki, “Pehlevi karakterli yazıtlar ve fragmanlar, öncelikle dilbilimcilerin ve kültürel miras uzmanlarının okuyabilmesi (ve anlayabilmesi) için tasnif edilmeli ve sınıflandırılmalıdır” dedi.

Kutsal ateş kültü Zerdüştlüğün temelini oluşturur. Zerdüşt ateş tapınaklarında ateşe hiç tapılmazdı. Yine de dinamizmi, sıcaklığı, koruyucu rolü ve dönüşümün doğası nedeniyle, genellikle ilahi gücün bir yönü olarak anılır.

Bununla birlikte, bir Zerdüşt ateş tapınağının dış cephesi neredeyse genellikle kasıtlı olarak mütevazıdır ve süslemeden yoksundur. Bu, bir ateş tapınağının birincil amacının, normalde sadece bir yapı olan bir şeyi yüceltmek yerine kutsal bir ateşi barındırmak olduğu şeklindeki tarihi geleneği (ateş tapınağı teknik terimlerinin sıradan doğasıyla desteklenen) yansıtıyor olabilir.

Günümüz ateş tapınaklarının temel yapısı her zaman aynıdır. 19. yüzyıldan daha eski bir İran ateş tapınağını tanımlayan hiçbir yerli kaynak yoktur (9. yüzyıl ilahiyatçısı Manushchir, standart bir kat planına sahip olduklarını gözlemlemiştir, ancak bunun ne olabileceği bilinmemektedir) ve oradaki tapınakların olması muhtemeldir. günümüzde Hint kökenli özgün özelliklere sahiptir.

Bir ateş tapınağının girişinde, cemaat (dini olmayan) veya özel törenlerin yapılabileceği geniş bir alana veya salona girilir. Bunun yanında (veya bazen bir kat yukarı veya aşağı), adanan az önce geçtiği salondan daha küçük bir antreye girer. Bu antreye bağlı veya onun içinde kapalı, ancak salondan görülemeyen en içteki kutsal alan (Zerdüşt terminolojisinde, atashgah, kelimenin tam anlamıyla ‘gerçek ateş sunağının bulunduğu ateşin yeri).

Zerdüştlerin ibadethanelerine ateşin huzurunda namaz kıldıkları için ateş tapınağı denir. Eski İran’da, ailenin reisi her zaman ateşi yakardı, bu yüzden ateşi yakmak bir gelenek haline geldi. Alevleri yakmak, İran ateş tapınaklarında ibadet için ilahi bir semboldü.

Leman Altuntaş – arkeonews.com