Gıda israfı, küresel bir sorun olmaya devam ediyor

Dünya Bankası’nın 2021 raporuna göre, dünyada her yıl 1 trilyon dolar deÄŸerinde gıda çöpe atılıyor. Bu, dünya nüfusunun yaklaşık üçte birinin günlük ihtiyacını karşılayacak kadar gıdanın israf edildiÄŸini gösteriyor.

Dünyada gıda israfı çok ciddi boyutlara ulaşırken, Türkiye’nin de aralarında olduğu bazı ülkelerde son 10 yılda yaklaşık 10 milyar ton gıdanın çöpe gitmesi israfın boyutunu gösteriyor. Türkiye’de sadece 1 yılda israf edilen ekmeğin mali değeriyle ise 500 adet okul yapılabiliyor.

Gıda israfı, hem ekonomik hem de çevresel açıdan büyük bir sorun. Ekonomik olarak, gıda israfı, üretim, nakliye ve depolama gibi aşamalarda kullanılan kaynakların boşa harcanmasına neden oluyor. Çevresel olarak ise, gıda israfı, metan gazı gibi sera gazlarının salınımına neden oluyor ve küresel ısınma ve iklim değişikliğine katkıda bulunuyor.

Çevresel kayıp: Gıda israfının çevreye olan etkisi de çok büyük. Gereksiz yere üretilen ve tüketilmeyen gıdaların karbon ayak izi, sera gazı emisyonu, su tüketimi ve atık yönetimi gibi konularda olumsuz etkiler yaratır. Örneğin, her yıl çöpe atılan gıdaların karbon ayak izi 3,3 milyar ton olarak hesaplanmaktadır. Bu da dünyanın en büyük sera gazı salıcı ülkelerinden biri olan Hindistan’ın toplam emisyonundan daha fazladır.

Gıda israfının nedenleri arasında planlı alışveriş yapmamak, son kullanma tarihine dikkat etmemek, porsiyon kontrolü yapmamak, gıda saklama koşullarına uymamak ve gıda bağışlama kültürünün gelişmemiş olması sayılıyor.

Türkiye’de de gıda israfı önemli bir sorun. Türkiye Ä°srafı Önleme Vakfı’nın 2023 yılı raporuna göre, Türkiye’de her yıl yaklaşık 18,1 milyon ton gıda israf ediliyor. Bu, Türkiye’nin kiÅŸi başı gıda tüketiminin yaklaşık yüzde 30’una denk geliyor.

Türkiye’de gıda israfını önlemek için çeÅŸitli çalışmalar yürütülüyor. Türkiye Ä°srafı Önleme Vakfı, gıda israfına dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak için çeÅŸitli kampanyalar yürütüyor. Ayrıca, gıda bağışlama kültürünü geliÅŸtirmek için çalışmalar yapılıyor.