Erdemli yaşamak mühim tabi

DevletbaÅŸkanı ErdoÄŸan, yerel seçimlerde tüm büyük ÅŸehirleri almayı hedeflediklerini belirterek, “Ä°stiyoruz ki inÅŸallah ülkemizde 81 milyon insanca yaÅŸamanın erdemine ulaÅŸsın.” buyurmuÅŸlar.

Demek ki, erdemli olmadan erdemli yaşamın ne olduğunu bilmese de, böyle bir yaşamın susuzluğunu çeken 81 milyon insan, bir siyasal partiyi temsil eden kişilerin yönettiği kasaba ve şehirlerde erdemli yaşama şansına nihayet ermiş olacak.

Aslında, tarihe adını yazdırmış bütün yol göstericiler, bütün nebiler, filozoflar, yöneticiler ve devlet adamları bunu söylemiÅŸler, bu iddiayla yola çıkmışlardır. Sargon’dan Musa’ya, Ä°skender’den Ä°sa’ya, oradan Hitler’e, oradan Ulu Önder’e herkes, erdemden ve insanca yaÅŸamın erdeminden bahsetmiÅŸtir.

Sokrates da erdemden söz etmiÅŸtir aslında ama biraz farklı olarak; Meno’da, Sokrates’ a “erdem nedir” diye sorarlar. Öyle ya, kocaman filozof, kendi çağının nebisi. O bilmeyecek de kim bilecek? Ama o bu soruya hepimizi hayal kırıklığına uÄŸratacak ÅŸu cevabı verir; Bilmiyorum. Bana da bilen biri var demiÅŸlerdi, tanışmak için gittim, o da erdemli olduÄŸunu söyleyecek kadar erdemsiz biri çıktı.

T.D. Suzuki’nin “Akıl ve Erdemin Prensipleri” diye Ä°ngilizceye çevirdiÄŸi, UzakdoÄŸu’nun kadim bir metni var. Aslında prensip, ilke, vs. olarak çevrilmesi yanıltmasın. Bu metnin ait olduÄŸu külli düşünce dünyası, gündelik aklın ve algının ortaya koyduÄŸu prensipleri reddeder.

Zaten bu kadim metin de şu cümlelerle başlar. Tahayyül edilebilen akıl hikmet ve erdem, ebedi akıl hikmet ve erdem değildir. İsimlendirilebilen isim de ebedi isim değildir. Ebedi olan isim konmamış olandır. Zira isim, kevnî olanın tefrikinden ibarettir.

Hal böyle olunca, böyle bir metinden bize erdemin ve aklın ne olduğunu izah etmesini, erdemin faziletinden söz etmesini ummak beyhude bir beklenti olur. Zira, kendisini sağlam zincirlerle doğrusuna ve yanlışına, iyisine ve kötüsüne bağlamış olan biz gibi aç gözlü define arayıcıları için bu tür kadim metinlerin aşikar edeceği hiçbir sır yoktur.

Yoktur da, biz çoktandır terk ettiğimiz ve sadece dönüp kendimizde bulabileceğimiz erdemi bize öğretecek birini buluruz elbet ve bir şans doğdu işte. Tüm belediyeler iktidar partisinin mensuplarına geçtiği gün erdemli bir hayatımız olacak. Atalarımız insanlık tarihi boyunca erdemi arayıp da bulamama konusundaki acemiliklerine, cahilliklerine ve beceriksizliklerine yansınlar.

M. Şirin ÖZTÜRK
Latest posts by M. Şirin ÖZTÜRK (see all)