Satürn’ün uydusu Enceladus’la ilgili toplanan son verilerin analizi, uydunun Dünya dışında yaÅŸam aramak için en iyi yerlerden biri olabileceÄŸi fikrini destekleyen yeni kanıtlar sundu.
Satürn’ün kalın, buz kaplı kabuÄŸunun altında bir okyanus barındıran uydusu Enceladus’a dair ilginç veriler Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı NASA’nın 2004-2017 yılları arasında Satürn ve uydularının yörüngesinde dolanan Cassini uzay aracı tarafından toplandı.
Enceladus ilk olarak 2005 yılında buz taneleri ve su buharı bulutlarının uydunun buz kabuğundaki çatlaklardan yükseldiği ve uzaya yayıldığı gözlenmesi üzerine bilim insanlarının dikkatini çekti. Cassini uzay aracı duman bulutlarının içinden geçerek örnekler topladı. Bu veriler dumanların içinde bazıları yaşam için anahtar olan organik bileşiklerin varlığına işaret etti.
Hidrojen siyanür molekülü
Nature Astronomy dergisinde yayınlanan son veri analizi, insanlar için zehirli olan, ancak yaşamın kökenini yönlendiren süreçler için önem taşıyan hidrojen siyanür adlı bir molekülün tespit edildiğini ortaya koydu. Hidrojen siyanür, yaşamın yapı taşlarından biri olan amino asitlerin oluşmasını sağlayan çok yönlü bir molekül olarak kabul ediliyor.
Harvard Ãœniversitesi’nde biyofizik doktora öğrencisi olan çalışmanın baÅŸyazarı Jonah Peter hidrojen siyanürün keÅŸfinin, yaÅŸamın köklerine iliÅŸkin çoÄŸu teorinin baÅŸlangıç noktası olması sebebiyle özellikle heyecan verici olduÄŸunu belirtti. Analiz süresince kanıtların giderek daha da güçlendiÄŸini belirten Peter “Sonunda, hidrojen siyanürü dahil etmeden duman bulutu bileÅŸimini eÅŸleÅŸtirmenin bir yolu olmadığı anlaşıldı.” diye açıkladı.
Daha önce Enceladus’un dumanlarında karbondioksit, metan, moleküler hidrojen, su ve amonyak gibi moleküller tespit edilmiÅŸti. Bu da dumanları oluÅŸturan buz kabuÄŸunun altındaki okyanusun bileÅŸimini yansıtıyor.
Bu unsurların bir araya gelmesi, Enceladus’ta metanın metabolik yaratımı olarak adlandırılan “metanojenez” sürecinin iÅŸliyor olabileceÄŸini düşündürüyor. Bilim insanları metanojenezin Dünya’nın erken dönemlerinde de gerçekleÅŸerek yaÅŸamın kökenine katkıda bulunmuÅŸ olabileceÄŸinden şüpheleniyor.
Kimyasal yol haritası
Ekip, çalışma sonucu ayrıca, Enceladus okyanusunun bir kimyasal enerji kaynağı sağlayan organik bileşiklere sahip olduğunu destekleyen kanıtlar da buldu. Bu organik bileşiklerin herhangi bir yaşam biçimi tarafından güçlü bir yakıt olarak kullanılabileceği sanılıyor.
Dünya’daki yaÅŸam için gerekli bileÅŸenler arasında su, enerji ve kimyasal elementler yer alıyor. Peter’a göre yeni araÅŸtırma ile izine rastlanan birçok kimyasal bileÅŸen, okyanus dünyasında yaÅŸamı sürdürmenin birden fazla yolu olduÄŸunu gösteriyor ve bu da bilim insanlarına laboratuvarlarda test edilebilecek kimyasal yol haritası sunuyor.
Peter bu durumu “Enceladus yalnızca yaÅŸanabilirlik için temel gereklilikleri karşılıyor gibi görünmekle kalmıyor, artık orada karmaşık biyomoleküllerin nasıl oluÅŸabileceÄŸi ve ne tür kimyasal yolların söz konusu olabileceÄŸi hakkında bir fikrimiz var.” sözleriyle açıkladı.
Enerji açısından metanojenezi “saat piline”, kimyasal bileÅŸenleri ise mevcut olabilecek herhangi bir yaÅŸama büyük miktarda enerji saÄŸlayabilen “araba aküsüne” benzeten bilim insanları, gelecekte organik bileÅŸiklerin okyanus yüzeyinin altında ne kadar seyreldiÄŸini ve bu ÅŸekilde Enceladus’un yaÅŸamı destekleyip destekleyemeyeceÄŸini belirlemeyi amaçlıyor.
