Atık piller, gübreye dönüştürülüyor…

30 Mayıs 2020

Uzaktan kumanda, duvar saati, fener, oyuncak ve başka bir sürü aleti çalıştırırken tükettiğimiz pillerin bitkilere besin kaynağı olabileceğini hiç düşünmüş müydünüz?

Geri dönüşüm firmaları biten pillerin çöpe gitmemesi için yeni yöntem arayışında. Avustralya’da bir firma, atık pillerden mahsuller için kullanılabilen gübre üretmeyi başaran girişimcilerden biri.

Avrupa’da pil satan mağazalar piller için geri dönüşüm kutusu da bulundurmakla yükümlü. Müşteriler de kullandıkları pilleri bu kutulara atmaya teşvik ediliyor. Bu sayede tüketilen pillerin çoğu diğer atıklara karışmadan geri dönüşüm merkezlerine ulaşabiliyor.

Ancak Avustralya’da durum farklı. Çünkü alkali pillerin yüzde 97’si Avustralya’da geri dönüştürülemiyor. Bu nedenle biten piller geri dönüşüm kutularına değil, katı atıkların arasına karışıyor. Ancak bu sırada pillerin içindeki zehirli kimyasallar toprağa karışarak kirliliğe neden oluyor.

Piller nasıl geri dönüştürülüyor?

Piller geri dönüşüm merkezlerinde çok yüksek ısı ile eritiliyor. Bu sayede metallerin yeniden kullanımı mümkün olabiliyor. Ancak bu şekilde yapılan geri dönüşüm işleminde pil içinde yeniden kullanılabilecek başka bazı unsurlar da eriyip yok oluyor. Bu nedenle özellikle madenlerden çıkarılan maddelerin bir kısmı yeniden kullanılamadan yok oluyor.

Avustralya’da pil geri dönüşüm firması Lithum Avustralya’ya bağlı Envirostream geri dönüşümde farklı bir yaklaşım uyguluyor ve pillerin içindeki bazı maddeleri bitkilere güç verecek yeni bir ürüne dönüştürüyor.

Küresel ölçekte alkali pillerin geri dönüşümü konusundaki zorluklara dikkat çeken firma pillerin içindeki aktif unsurların yeni bir amaçla kullanılabilir hale getirilmesinin bir taşla iki kuş vurmalarını sağladığını belirtiyor. Firmaya göre bu sayede hem önemli bir çevre sorununa çözüm bulunması, hem de tek kullanımlık pillerin sürdürülebilirliği açısından önemli bir adım atılmış oluyor.

Benzer bir işlemle alkali pilden ürün yetiştirilen toprağın zenginleşmesini sağlayacak gübre üreten bir başka firma da Trecagrow. Finlandiya’da faaliyet gösteren firma, döngüsel ekonomi planının bir parçası olarak gezegenin doğal kaynaklarını en uzun süre kullanılmasını ve en az şekilde istismar edilmesini önemsiyor.

Pil nasıl bitki besini haline dönüşüyor?

Pillerin içindeki bazı kimyasallar zehirli olsa da, bu yeni yöntem ile alkali pil içindeki mikro-besleyiciler açığa çıkıyor ve ürünler için temel besin maddesi olan gübreye dönüştürülüyor. Alkali pil içindeki çinko, bitkilerin klorofil denilen bir kimyasal üretmesine yardımcı oluyor. Bitkilere yeşil rengi veren klorofil, bitkinin güneş ışığını kullanarak su ve karbondioksiti enerjiye dönüştürmesini sağlıyor.

Bu işlemde piller öncelikle parçalanıyor, filtreden geçiriliyor ve ardından cıva ve nikel gibi zehirli maddelerden arındırılıyor. Bu maddelerin gübre içine karışmaması, yediğimiz besinlerin toksik olmaması için büyük önem taşıyor. Bunun önüne geçilmesi için elde edilen ürün son aşamada özenle test ediliyor.

Arındırma işleminin ardından bu toksik maddeler tehlikeli kimyasal atık tesislerinde güvenli bir şekilde yok ediliyor ve bu sayede çöpelere atılan diğer piller gibi toprağı kirletme olasılığının önüne geçilmiş oluyor.

Öte yandan diğer maddeler yine bir arındırma işleminden geçtikten sonra tarımda kullanılmak üzere hazırlanan ürünler olarak güvenli bir şeklide doğaya geri bırakılıyor. Trecagrow, bu şekilde elde edilen gübrelerden domates, pamuk ve avokado yetiştirildiğini ve olumlu sonuç alındığı bildiriyor.