‘Alevilik İslam dışında bir inanç’

Tunceli Belediyesi Gençlik Kültür Merkezi’nde dün yapılan ve akşam geç saatlere kadar devam eden Alevi Çalıştayı’nda tartışma yaratacak konular üzerinde fikir alışverişinde bulunuldu. Alevi pirleri ve dedeler, Aleviliğin 4 semavi din dışında farklı bir inanç olduğu konusunda hemfikir oldu.

Tunceli’de çeşitli kentlerden gelen Alevi dedeleri pirleri ve diğer temsilciler ile birlikte toplam 150 delegenin katıldığı çalıştayda, ‘Alevilikte ikrar, Alevilikte kadın, Alevilerde örgütlenme sorunları, uluslaşma sürecinde Alevilerin rolü’ gibi konu başlıkları üzerinde konuşmalar yapıldı.

Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Tunceli Belediye Başkanı Mehmet Ali Bul, ilk kez Dersim’de Aleviliğin merkezinde böyle bir çalıştayın yapılmasının heyecanını yaşadıklarını belirterek, “Aleviliğin merkezi sayılan Dersim’de yıllardır böyle bir çalışma hiç yaşanmadı. Alevilik daha çok Dersim dışında tartışıldı konuşuldu. Tarihten bugüne Alevi inancı üzerindeki baskıları, yok etme politikalarının boşa çıkarılacağı ve Alevilerin özüne hizmet edeceği bir çalıştayın gerçekleşmesini umuyorum” dedi.

Çalıştayda ‘Alevilikte ikrar’ ve ‘Alevilikte kadın’ maddeleri basına açık tartışılırken, diğer gündem maddeleri basına kapalı konuşuldu. ‘Alevilikte ikrar’ konusu üzerinde söz alan bir çok dede ve temsilcinin tamamına yakını ‘Alevi inancının 4 semavi din dışında farklı bir inanç olduğu ve İslam dışında yer aldığı’ konusunda görüş belirtti.

“ALEVİLİK, İSLAM DIŞINDA BİR İNANÇ”

Alevilik konusunda yaptığı araştırmalar ile tanınan Hasan Klavuz, özellikle yıllardır bazı kesimlerin bilinçli bir şekilde Aleviliğin İslam’ın içinde bir inanç olduğu vurgusunu yaptığını, ancak Aleviliğin dünyanın başlangıcıyla birlikte var olduğunu ve İslam dışında yer alan bir inanç olduğunu söyledi. Klavuz, şöyle dedi:

“Alevilik inancı nice uygarlıklardan mayalanarak gelip Dersim’de mayalanmıştır. Günümüzdeki birçok Alevi dedesi ve Alevi önderi, Alevi gelenekleri olan, Alevi erkanı, müsayiplik geleneği, kirveliği, yaşamını, geçmişini anlatacağına, ama bakıyoruz ki çıkıp sadece Aleviliğin İslam’ın içinde yer alan bir inanç olduğunu anlatıyorlar. Dört semavi dinin içindeki birtakım olgular, bizim inancımızın içine girmiştir. İslam dininde, Hak, Muhammet, Ali üçlemesi ve 12 İmam kültürü gerçeği bizim inancımızın içine girmiştir. 12 imam kültürünün Alevi inancının içine girdiği 9’uncu yüzyıldan sonra 14’üncü yüzyılda Şah Hatai ile pekişmiştir. İnancımıza giren bugün, hala zikrettiğimiz Hak, Muhammet, Ali üçlemesi ile 12 imam kültürü; insan özüdür. Şu gerçek var ki İslam dininde Hak Muhammet Ali deyimi yoktur. Bu sadece Anadolu Aleviliğinde ve Kızılbaş geleneğinde vardır.”

Alevi İnancının, Hazreti Muhammet ve Hazreti İsa ve Musa’dan daha önce olduğunu ileri süren Hasan Klavuz, “Bu inanç yani Alevilik, Hz Muhammet’ten öncedir, bu inancın mayasını atanlar Hz. İsa’dan da öncedir, Hz. Musa’dan da öncedir. Adem’i yaratan bir inançtır” dedi.

Alevi inancının bir kitaba girmeyeceği ve bir kalıba sığmayacağı görüşünü savunan Hasan Klavuz, “Dünyanın her yerinde Alevi pir ve dedeleri, talibin anladığı dilde dua etmiştir. Bunun için Alevi pirleri derki, ‘anlamadığın duaya amin deme.’ Bu sadece Alevi pirlerine mahsus bir gerçektir. Dünyada her ülke, kendi anadilinde ibadet eder. Dünyada kendi ana dilinde yani Türkçe ibadet etmeyen tek ülke Türkiye’dir. Bütün bu gerçeklerden yola çıkıldığında Aleviliğin İslam içinde bir inanç olduğunu söylemek mümkün değil” ifadelerini kullandı.

“BİZİM İNANCIMIZDA TANRI GÖKTE DEĞİL”

Alevi dedesi Mustafa Genç ise, Alevilik ve Sünni İslam’ın, hiç bir zaman aynı çizgide olmadığını iddia ederek, “Biz, Hak Muhammet Ali diyoruz, onlar ise ellerini yukarı kaldırarak, ‘Alluhuekber’ diyor. Sünnilikte 5 vakit namaz, bir de bir ay oruç var. Bizde bunlar yok. Bizim inancımızda tanrı gökte değil, tanrı insandadır. Alevi inancında kadın kutsaldır, kadını boşamak en zor olandır. Sünnilikte öyle değil. Dört kadını erkeğe hak görüyorlar” dedi.

Alevi dedesi Feyzullah Çınar da, Alevi dedelerine maaş bağlanması konusunu değerlendirerek, “Türkiye’de 15- 20 milyon arasındaki bir Alevi nüfusu var. Alevilerin verdiği vergiler ile diyanete pay veriliyor. Alevilerin vergilerini alıyorlar ama Alevilere hizmet vermiyor, hizmet almıyor bu kurum. Dedelere maaş vererek, devlete hizmet ettirmek ve Sünni İslam’a çekmek istiyorlar. Bu durumu asla kabul etmeyeceğiz” diye onuştu.