DİSK-AR’ın 2025 üçüncü çeyrek raporu, Türkiye’de istihdamın niceliğiyle niteliği arasındaki uçurumu bir kez daha ortaya koydu. Çalışma çağındaki 66,5 milyon kişinin yalnızca 22,8 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı çalışırken, genç kadınlarda geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 48,9’a ulaştı.
Kayıtlı ve Tam Zamanlı İstihdamın Gerçek Hacmi: Sadece 22,8 Milyon Kişi
DİSK-AR’ın 18 Kasım 2025’te yayımladığı “İşsizlik ve İstihdamın Görünümü – 2025 3. Çeyrek” raporu, Türkiye’de resmi istihdam oranlarının ardındaki yapısal zafiyetleri görünür kılıyor. TÜİK’e göre istihdam oranı yüzde 49 olsa da, DİSK-AR’ın hesaplamaları çalışma hayatının niteliğine işaret eden daha dar ama daha gerçekçi bir tabloyu ortaya koyuyor:
Çalışabilir yaştaki 66,5 milyon kişinin yalnızca 22,8 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdam (KATİ) kapsamında yer alıyor. Bu da nüfusun sadece üçte birinin güvenceli ve tam zamanlı bir işte çalışabildiği anlamına geliyor.
Mevsim etkilerinden arındırılmış toplam istihdam 32 milyon 558 bin kişi olarak hesaplanırken, bu istihdamın önemli bir bölümünü kayıt dışı, eksik zamanlı ya da güvencesiz çalışma biçimleri oluşturuyor.
Kadınların Yükü Daha Ağır: KATİ Oranı Sadece Yüzde 19,7
Rapora göre KATİ oranındaki eşitsizlikler cinsiyet temelinde derinleşiyor. Türkiye’de 15 yaş üstü 33,6 milyon kadından yalnızca 6,6 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı bir işte çalışıyor.
TÜİK, resmi kadın istihdam oranını yüzde 32,1 olarak açıklarken; DİSK-AR’ın KATİ tanımıyla bu oran yüzde 19,7’ye düşüyor. Erkeklerde ise resmi istihdam oranı 66,2 iken KATİ oranı yüzde 49,1.
Bu veriler, kadınların işgücüne erişimindeki yapısal engelleri, bakım yükünden güvencesiz işlere itilmesine kadar geniş bir yelpazeye yayılan eşitsizlikleri derinleştiriyor.
Genç Kadınlarda İşsizlik Neredeyse Yarının Üstünde
Raporda yer alan en çarpıcı bulgulardan biri genç kadın işsizliği. Geniş tanımlı işsizlik oranı genç kadınlarda yüzde 48,9 olarak hesaplandı.
Genel geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 39,1 seviyesinde bulunurken, gençlerdeki artış son bir yılda 11,5 puanı buldu. Bu tablo, gençlerin özellikle de genç kadınların işgücü piyasası dışına itilmekte olduğunu, mevcut istihdam politikalarının kuşaklar arası bir umutsuzluk yarattığını gösteriyor.
Resmi Veriler Yetmiyor: “Nitelikli İstihdam” İçin Yeni Bir Ölçüm Şart
DİSK-AR, resmi istihdam verilerinin çalışma hayatının niteliğini ölçme konusunda sınırlı kaldığını vurgulayarak, alternatif istihdam ve işsizlik tanımlarının zorunlu olduğunu belirtiyor.
Kayıt dışı çalışma, eksik istihdam, güvencesizlik ve düşük ücret gibi yapısal sorunlar, yalnızca “çalışan” olup olmama üzerinden yapılan resmi sınıflandırmalarla görünür hale gelmiyor. Bu nedenle KATİ, Türkiye’de emeğin gerçek durumunu anlamak açısından kritik bir gösterge olarak öne çıkıyor.
- NHY / DİSK-AR, İşsizlik ve İstihdamın Görünümü – 2025 3. Çeyrek Raporu (18 Kasım 2025), TÜİK, Hanehalkı İşgücü Araştırması (2025 Q3)
- Mansur Yavaş’tan ‘Soruşturma İzni’ Tepkisi: “Siyasi Çifte Standart, Hukuken Sürdürülemez” - 22 Kasım 2025
- Trump–Mamdani “Ateşkesi”: Zorunlu Bir Yakınlaşma mı, Fırtına Öncesi Sessizlik mi? - 22 Kasım 2025
- CHP’li Günaydın’dan TRT Tepkisi: “Devlet Televizyonunun İftira Yayını Serbest, Yurttaşın ve Muhalefetin Tepkisi Yasak” - 22 Kasım 2025
