Ekonomi-Emek

Rize’de çay protestosu: Yaş çay alım fiyatı en az 10 TL olsun

Yazar

11 Mayıs 2022

Rize’de çay üreticileri, gübre zammını ve çay alım politikalarını protesto etti. CHP Rize İl Başkanı Saltuk Deniz, “Yaş çay alım fiyatı desteklemelerle birlikte kilogramı en az 10 TL olsun. Üreticiyi koruyacak çay kanunu tüm tarafların katılımıyla acilen çıkartılmalıdır. Taban fiyat uygulamasına geçilsin ve açıklanan yaş çay alım bedelinin altında alım yapılması yasaklansın” dedi.

CHP Rize İl Başkanlığı, çay üreticileri ile birlikte; çay gübresine yapılan zammı ve çay alım politikalarını, Cumhuriyet Meydanı’nda protesto etti. Protestoya, çay meclisleri üyeleri ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri de katıldı. Çay üreticileri eylemde, üzerinde “Üreticiyi koruyan Çay Kanunu çıkarılsın”, “Yaş çay alım fiyatı 10 TL olsun” ifadelerinin yazılı olduğu pankartlar taşıdı. Üreticiler, “Çayda kanun yasalaşsın” sloganı attı.

‘Çay, ulusal güvenlik ile ilgili bir üründür’

CHP Rize İl başkanı Saltuk Deniz, burada yaptığı konuşmada şunları söyledi:

“Çay üreticilerimiz, yüzde 300’den fazla artan gübre fiyatları nedeniyle çay bahçelerine gübre atamamaktadır. Bu da çay verimini azaltacaktır. Ulaşım ücretlerine yapılan yüksek zamlar nedeniyle çay üreticileri, çay toplamak için memleketlerine gelememe durumu ile da karşı karşıyadırlar. Dünyada en çok çay tüketen ülkeyiz. Bu nedenle çay aynı zaman ulusal güvenlikle ilgili bir üründür. Ukrayna’da yaşanan olayların tarımsal etkilerini görüyoruz. Bu nedenle çay sektörü acilen desteklenmesi gereken bir sektördür.”

‘Yaş çay alım fiyatı, en az 10 TL olsun’

Deniz, çay üreticilerinin taleplerini ise şöyle sıraladı:

“Yaş çay alım fiyatı desteklemelerle birlikte kilogramı en az 10 TL olsun. 2016 yılından beri artırılmayan destekleme fiyatı artırılsın. Gübre destekleme bedelleri dönüm başına en az 250 TL olarak desteklensin. Üreticiyi koruyacak çay kanunu tüm tarafların katılımıyla acilen çıkartılmalıdır.

‘Açıklanan yaş çay alım bedelinin altında alım yapılması yasaklansın’
Taban fiyat uygulamasına geçilsin ve açıklanan yaş çay alım bedelinin altında alım yapılması yasaklansın. Çay üreticilerine enflasyon farkı ödensin. Kuru çay fiyatlarının belirlenmesinde ÇAYKUR’un ve özel sektörün oluşacak maliyetleri üzerinden güncellemeler yapılmalıdır.

‘ÇAYKUR Varlık Fonu’ndan çıkarılsın’

ÇAYKUR Varlık Fonu’ndan çıkarılsın. Mevsimlik çalışan işçilerin sorunları; kadro, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, işsizlik ödeneklerinin verilmesi gibi sorunları çözülmelidir. Çay tarımımı bölgesi dışında yaşayan ve çay toplamak için gelmek isteyen ama maddi durumları bozuk olan çay üreticilerine ulaşım desteği verilmelidir. Kota ve kontenjan kaldırılmalıdır. Toprak sağlığı ve verimliliği çalışması yapılarak, organik çay üreticilerinin çay sertifikaları çıkarılmalıdır.”

‘Erdoğan’ın açılış törenine katılmayacağız’

Saltuk Deniz, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Çay üreticilerinin oluşturduğu Çay Meclisi’nin, 12 Mayıs 2022 tarihinde ÇAYKUR önünde yapacağı basın açıklamasının ve beş gün süreyle Rize’de her türlü basın açıklamasının yapılmasının yasaklanmasını şiddetle kınıyoruz. Bu yasaklamayı kabul etmiyoruz. Çayın başkenti olan Rize’yi demokrasinin başkenti yapmak, hedeflerimizden bir tanesidir.”

Protestoya katılan bir vatandaş ise şunları söyledi:

“Sayın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 2 bin 600 TL’ye Rize milleti çay veriyor. Bunun hesabı nerede sorulacak? Dokuz lira veriyoruz gübreye. 9 lira hiç olmazsa… Rize’yi hepten öldürdü. 2 bin 600 lira çay veriyor. Canımı sıkıyor. Çamurda, yağmurda topluyoruz; kontenjan uyguluyorsunuz. Bu nasıl bir şey? 10 kilo kontenjan. Kesinlikle bunu çay almamak için… Devlet kuru çay satamadı. Canım çıktı.”

Bir başka çay üreticisi ise “Yetmedi mi artık, tarıma sıra gelmedi mi? Artık tarıma sıra gelmedi mi sayın Bakan? Tarımı hor gören, geleceği zor görür. Üç tane kartel fabrikatörüne dökme çay verilerek piyasayı oynuyorlar. Bu üreticinin alın teri ile taban fiyatıyla oynuyorlar. Bunun böyle olmamasını istiyoruz. Büyük marketler zincirine dökme çay veriliyor. Bu ülkenin kurtuluşu tarımdadır” dedi.

‘Çay üreticisinden korktular’

Çay Meclisi üyesi Recep Memişoğlu ise şunları söyledi:

“Çay üreticisinin bu bölgede sahibi olmadığını düşünüyoruz. Çay üreticisinin birebir öz özgürleri yoktur. Biz bu bölgede son 1-2 ay içinde başlatmış olduğumuz il il, ilçe ilçe çay üreticileri ile birlikte toplantılar yaptık. İmzalar topladık.

12 Mayıs Perşembe günü ÇAYKUR önünde kitlesel basın açıklaması yapacaktık. Çok manidardır. 14 Mayıs’taki Cumhurbaşkanının yapacağı havalimanı açılışı bahane edilerek çalışmamız yasaklanmış.” (HalkTV)