2024 Nobel Ekonomi Ödülü: Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James Robinson’a Verildi

14 Ekim 2024

2024 Nobel Ekonomi Ödülü, Türk-Amerikan ekonomist Daron Acemoğlu, İngiliz-Amerikan Simon Johnson ve İngiliz James A. Robinson’a verildi. Üç ekonomist, ”kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediği” konusundaki çalışmaları nedeniyle bu prestijli ödüle layık görüldüler. Daron Acemoğlu, Nobel Ödülü kazanan üçüncü Türk oldu; daha önce Orhan Pamuk ve Aziz Sancar bu onura erişmişti.

Bu üç ekonomistin eserleri, ülkeler arasında zenginlik farklılıklarının nedenlerine dair yeni içgörüler sunuyor. Çalışmalarında, dünya ülkelerinin en zengin %20’sinin, en yoksul %20’sinden yaklaşık 30 kat daha zengin olduğunu gözler önüne seriyor. Belirttikleri ana sebeplerden biri, sosyal kurumlar arasındaki kalıcı farklılıklar üzerine odaklanıyor. Nobel Vakfı’nın internet sitesinde, Acemoğlu, Johnson ve Robinson’un, Avrupalı yerleşimciler tarafından getirilen farklı siyasi ve ekonomik sistemlerin incelenmesi ile bu kurumsal yapıların refah üzerindeki etkisini gösterdikleri vurgulanıyor.

Ödülün Geçmişi ve Aynı Kategorideki Diğer Kazananlar

Geçen yıl Nobel Ekonomi Ödülü’nü, kadınların işgücü piyasasındaki yerleri ve gelirlerinin evrimi üzerine yaptığı çalışmalarıyla Amerikalı Claudia Goldin kazanmıştı. Goldin, bu ödülü kazanan kadınlardan sadece üçüncüsü olarak tarihe geçmişti. Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James Robinson’un elde ettikleri başarı, uluslararası ekonominin anlaşılmasına önemli katkılarda bulunacaktır.