Çin Gözü’nden uzayın derinliklerine: FAST 900’den fazla pulsar keşfetti

17 Nisan 2024

Çin’in Beş Yüz Metre Açıklıklı Küresel Radyo Teleskobu (FAST), ya da diğer adıyla “Çin Gözü”, 2016 yılında faaliyete geçtiğinden bu yana 900’den fazla yeni pulsar tespit etti. Bu keşif, astronomi alanında önemli bir kilometre taşı oluşturmakta ve FAST’ın dünyanın en büyük tek parçalı radyo teleskobu olarak yeteneklerini vurgulamaktadır.

Pulsarlar, elektromanyetik radyasyon demetleri yayan yüksek manyetize dönen nötron yıldızlarıdır. Bir pulsarın dönme ekseni ile manyetik ekseni uyumsuz olduğunda ve demet Dünya üzerinden süpürdüğünde, bir deniz fenerinin ışığı gibi, radyo teleskopları tarafından bu radyasyon tespit edilebilir. Keşfedilen bu pulsarlar, 120’den fazla ikili pulsar, 170’den fazla milisaniye pulsarı ve 80’den fazla soluk ve aralıklı pulsarı içermekte olup, Samanyolu’ndaki ölü yıldızların yoğun kalıntıları ve radyasyon özellikleri hakkında değerli veriler sağlamaktadır.

Bu bulguların önemi abartılamaz. Pulsarlar, kozmik deniz fenerleri olarak hizmet eder ve uzay araçlarının uzaydaki konumlarını doğru bir şekilde belirlemelerine olanak tanır. Ayrıca, pulsarların incelenmesi, genel göreliliğin test edilmesi ve yerçekimi dalgalarının aranması dahil olmak üzere evrenin temel fizik anlayışına katkıda bulunur.

FAST’ın tasarımı, eşi görülmemiş hassasiyetle geniş gökyüzü alanlarını gözlemlemesine olanak tanır. Çin’in Guizhou eyaletinin güneybatısında doğal olarak derin ve yuvarlak bir karst çukurunda yer alan FAST, Dünya kaynaklı radyo dalgalarından kaynaklanan girişimleri en aza indiren benzersiz bir konuma sahiptir, bu da onu kozmosu dinlemek için olağanüstü sessiz bir nokta yapar.

Teleskopun başarısı, operatörlerinin adanmışlığına ve uluslararası bilim topluluğunun işbirlikçi çabalarına bir övgüdür. Yıllık yaklaşık 5,300 saat gözlem süresi ile FAST, bilimsel araştırma başarılarının sürekli çıktısında önemli bir rol oynamaktadır.

Geleceğe baktığımızda, FAST tarafından yapılan keşiflerin, evrenimizin daha fazla keşfi ve anlaşılması için yol açacağı şüphesizdir. Bu yeni pulsarların tespiti, uzayın geniş boşluğunda saklanan daha fazla sırrı ortaya çıkarma potansiyeli ile sadece bir başlangıçtır. Astronomlar ve uzay meraklıları için bu, olanaklar ve son sınırda yeni ufukların vaadi ile dolu heyecan verici bir zamandır.