James Webb Teleskobu ile GJ 9827 d’nin Atmosferi İncelendi

30 Ekim 2024

NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), yaklaşık 100 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve atmosferi çoğunlukla su buharından oluşan bir ötegezegen olan GJ 9827 d’yi inceleyerek bilim dünyasında önemli bir adım attı. Bu gezegen, su buharı açısından zengin atmosferiyle “buhar dünyası” kategorisine girmekte olup, keşfi bu tür gezegenlerin gerçekten var olduğunu doğrulayan ilk örneklerden biri olarak öne çıkıyor.

James Webb’in Near-Infrared Imager and Slitless Spectrograph (NIRISS) aletiyle yapılan gözlemler, gezegenin atmosferinde yoğun su buharı bulunmasını doğruladı. Bu gözlem, “iletişim spektroskopisi” adı verilen bir teknik kullanılarak yapıldı; bu yöntemde yıldız ışığının gezegenin atmosferinden geçerken belirli dalga boylarında absorbe edilmesi inceleniyor ve böylece atmosferin bileşenleri hakkında bilgi elde ediliyor. Arizona Eyalet Üniversitesi ve Montreal Üniversitesi araştırmacılarının iş birliği ile yürütülen çalışmada, su buharı açısından zengin ancak hidrojenden yoksun bu tür atmosferlerin ilk kez tespit edilmesi bilim dünyasında heyecan yarattı.

GJ 9827 d’nin yüzey sıcaklığının yaklaşık 350 derece olması nedeniyle, yaşam için elverişli olmadığı düşünülüyor. Ancak, bu keşif, su buharının varlığının küçük karasal gezegenlerde de izlenebileceğini gösterdiğinden, yaşanabilir ortamlar bulma yolunda kritik bir aşama olarak değerlendiriliyor. Araştırmanın baş yazarı Caroline Piaulet-Ghorayeb, GJ 9827 d’nin, Dünya ile Neptün arasındaki boyutlarda olup da bu tür bir ağır molekül atmosferine sahip ilk gezegen olduğunu belirterek, bu keşfin gelecek ötegezegen araştırmalarında yaşanabilir atmosferlerin belirlenmesine yönelik önemli bir basamak olduğunu vurguladı.

Bu araştırma, JWST’nin uzak gezegenlerin atmosferlerini detaylı inceleyebilme kabiliyetinin ilk örneklerinden birini sunarak, yaşam potansiyeline sahip gezegenlerin keşfine bir adım daha yaklaşmayı sağladı. Gelecekte JWST’nin bu tür gezegenlerde atmosfer analizlerini derinleştirmesi bekleniyor.