Türkiye tarihinin en tartışmalı operasyonlarından biri olan “Hayata Dönüş” operasyonuna ilişkin Bayrampaşa Cezaevi davasında yeni bir gelişme yaşandı. Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ve 39 er ile 157 rütbeli askeri personelin yargılandığı davada, savcılık mütalaasını sundu.
Mütalaada, tüm sanıkların Türk Ceza Kanunu’nun 81/1. maddesi uyarınca 12’şer kez kasten öldürme ve 29’ar kez kasten öldürmeye teşebbüs suçlamalarından cezalandırılması talep edildi. Ancak iddianamede olduğu gibi, savcılık bu suçlara ilişkin olası “meşru müdafaa” maddelerine de yer vererek, mahkemenin sanıklara ceza vermemesinin hukuki gerekçesini sundu.
Avukatlar: Cezalandırma Talebi Önemli Bir Gelişme
Müdahil avukatlarından Güçlü Sevimli, mütalaanın içeriğini BirGün’e değerlendirdi. Sevimli, savcılığın, önceki yargılama pratiklerinden farklı olarak zamanaşımı veya delil yetersizliği nedeniyle beraat istemek yerine cezalandırma talebinde bulunmasının kayda değer olduğunu belirtti:
“Savcılık, operasyondaki askeri görevliler hakkında kasten öldürme ve yaralılar yönünden öldürmeye teşebbüs maddelerinden cezalandırma istedi. Mahkemenin nasıl bir karar vereceğini göreceğiz, ancak bu mütalaanın da önemli olduğunu düşünüyoruz. Katliamın 25. yılına giriyoruz ve bu dava 2010 yılından beri devam ediyor. Bunca yıl sonra tüm askeri sanıklar hakkında öldürme fiiliyle ilgili cezalandırılma talep edilmesi yargılama süreci açısından olumlu bir gelişme.”
Davanın bir sonraki duruşması 30 Haziran 2025’te görülecek ve mahkemenin nihai kararını açıklaması bekleniyor.
Hayata Dönüş Operasyonu ve Cezaevi Müdahaleleri
19-22 Aralık 2000 tarihlerinde, Türkiye genelinde 20 cezaevine yönelik geniş çaplı bir operasyon gerçekleştirildi. “Cezaevleri Müdahale Harekât Emri No:1” başlıklı üst müdahale emrine dayanılarak yapılan operasyonlarda Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 mahkûm hayatını kaybetti, 29 kişi ise Adli Tıp raporlarına göre yaralandı.
Operasyonun düzenlendiği bir diğer cezaevi olan Ümraniye’de ise benzer bir dava açılmış ancak 267 askerin yargılandığı dosyada beraat kararları verilmişti. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi, Kasım 2021’de bu beraat kararlarını onamıştı.
Hayata Dönüş operasyonuna ilişkin yargılamalar yıllardır devam ederken, Bayrampaşa Cezaevi davasında sanıklara yöneltilen kasten öldürme suçlamaları, davanın seyrini değiştirebilecek kritik bir aşama olarak değerlendiriliyor.
