Geçim Sıkıştıkça Kartlar Açılıyor: Hanehalkı Borçla Tüketiyor

Yükselen yaşam maliyetleri ve eriyen alım gücü, hanehalkını kredi kartına daha fazla bağımlı hale getirirken, BKM verileri 2025’te kartlı harcamaların patladığını, nakdin ise hızla geri çekildiğini ortaya koydu.

Kartlı Harcamalarda Sert Sıçrama

Bankalararası Kart Merkezi’nin (BKM) Kasım 2025 verilerine göre, Ocak–Kasım döneminde kredi kartı harcamaları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 47 artarak 1,8 trilyon lirayı aştı ve 2 trilyon lira eşiğine dayandı. Yılın başında 1,32 trilyon lira olan harcama hacmindeki bu artış, kredi kartlarının yalnızca bir ödeme aracı olmaktan çıkıp fiili bir “finansman” aracına dönüştüğünü gösterdi.

Banka kartlarıyla yapılan harcamalar da benzer bir eğilim sergiledi. Aynı dönemde banka kartı kullanım tutarı yüzde 39,3 artışla 321,4 milyar liraya ulaştı. Veriler, hanehalkının günlük harcamalarda nakit yerine kartlara yöneldiğini ortaya koydu.

Dijital Ödeme Günlük Hayatın Merkezinde

Kartlı harcamalardaki en hızlı artış e-ticarette yaşandı. Kasım ayında internet üzerinden yapılan kartlı harcamalar 710,7 milyar liraya çıkarak rekor kırdı. Böylece her 3 liralık harcamanın yaklaşık 1 lirası dijital kanallar üzerinden gerçekleştirildi.

Bu eğilim, yalnızca tüketim alışkanlıklarının değil, ekonomik zorunlulukların da değiştiğine işaret ediyor. Uzmanlara göre, dijital ödemelerdeki artış, fiyat karşılaştırma ve taksitlendirme imkanlarının yanı sıra, gelir yetersizliğinin kartlı sistemlerle telafi edilmeye çalışılmasının bir sonucu.

Kart Sayısı Ve Nakit Avans Bağımlılığı

Kartlı ödeme sistemlerinin yaygınlaşması, kart sayılarında da belirgin bir artış yarattı. 2025’in ilk 11 ayında kredi kartı sayısı yüzde 9,3 artarak 130,1 milyondan 142 milyona, banka kartı sayısı ise yüzde 10 artışla 195,6 milyondan 215,1 milyona yükseldi.

Bankaların sıkılaştırma adımlarına rağmen, nakit ihtiyacının kredi kartları üzerinden karşılanması eğilimi de sürdü. Ocak ayında 68,4 milyar lira olan nakit avans kullanımı, Kasım’da 77,2 milyar liraya çıktı. Bu tablo, hanehalkının borçlanarak ayakta kalmaya çalıştığını ve likidite sıkışıklığının devam ettiğini ortaya koydu.


  • NHY / Bankalararası Kart Merkezi (BKM), Kasım 2025 verileri, BKM aylık kartlı ödeme istatistikleri