En zenginlerin servetleri geçen yıl geriledi

6 Haziran 2023

Fransız Danışmanlık firması Capgemini tarafından yapılan uluslararası bir araştırma, yüksek servete sahip bireylerin sayısının ve servetlerinin değerinin, geçen yıl, borsa endekslerindeki düşüşün etkisiyle son on yılın en büyük düşüşüne tanık olduğunu gösteriyor.

Capgemini tarafından ana ikametgâhları hariç harcanabilir gelirleri bir milyon doları aşan kişiler olarak kabul edilen dünyadaki varlıklı kişilerin sayısı 2022 yılında yüzde 3,3 azalarak 21,7 milyon kişiye düştü.

Bu kişilerin çoğu Kuzey Amerika (6,1 milyon), Asya-Pasifik (6 milyon) ve Avrupa (4,8 milyon) bölgelerinde yaşıyor. En fazla varlıklı kişiye sahip ülkeler ise ABD (5,9 milyon), Japonya (3,1 milyon) ve Almanya (1,4 milyon).

Türkiye’de ise yüksek servete sahip bireylerin sayısı 2022 yılında yüzde 5 azalarak 66 bin kişiye geriledi. Bu kişilerin toplam serveti ise 230 milyar dolardan 210 milyar dolara düştü.

Bu kişilerin servetlerinin değeri de düştü. Toplam varlıklarının bir önceki yıla göre yüzde 3,6 azalarak 83 trilyon dolara indiği tahmin ediliyor.

Capgemini, istatistiksel bir sayım sistemi ve Lorenz eğrisi olarak bilinen grafiksel bir gösterim kullanarak, 71 ülkeyi değerlendirdiği raporunda “Bu, makroekonomik ve jeopolitik belirsizlikler nedeniyle son on yıldaki en büyük düşüşü temsil ediyor” diyor.

Bu düşüşün boyutunu anlamak için bazı istatistiklere bakalım. Capgemini raporuna göre, 2022 yılında dünyadaki varlıklı kişi sayısı 2019 yılına göre 740 bin kişi azaldı. Bu da yaklaşık olarak İzlanda’nın nüfusuna eşittir. Aynı şekilde, varlıklı kişilerin toplam serveti 2019 yılına göre 3 trilyon dolar azaldı. Bu da yaklaşık olarak Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasılasına eşittir.

Ukrayna’da patlak veren savaş ve bunun dünya çapındaki sonuçları ile yükselen enflasyon ve Merkez Bankaları faiz oranları, 2022’yi ekonomik açıdan özellikle zor bir yıl haline getirdi.

Borsa endeksleri geçen yıl keskin bir düşüşe sahne oldu. CAC 40 endeksi yüzde 9,5, ABD Nasdaq yüzde 33 ve ABD’nin en büyük 500 şirketini içeren S&P 500 endeksi yüzde 20 değer kaybetti.

Capgemini grubunun finansal araştırma direktörü Elias Ghanem, servetlerin gittikçe daha fazla finansal varlıklardan oluşması nedeniyle borsa endekslerindeki değişimler ile servetteki değişimler arasında “kaçınılmaz olarak bir korelasyon olduğunu” söyledi.

Forbes dergisinin gerçek zamanlı servet endeksine göre, dünyanın en büyük servet sahibi ve Fransız LVMH’nin patronu Bernard Arnault’dan Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg ve L’Oréal’in varisi Françoise Bettencourt Meyers’e kadar dünyanın en zengin bireylerinden bazıları geçen yıl servetlerinin büyümesinde belirgin bir yavaşlamaya tanık oldu.

Afrika’da ise durum farklıydı. Kıtanın en zenginleri arasında yer alan Nijeryalı iş adamı Aliko Dangote ve Mısırlı telekomünikasyon devi Naguib Sawiris’in servetleri arttı. Capgemini raporuna göre, Afrika’daki varlıklı kişi sayısı da yüzde 4 artarak 200 bin kişiye ulaştı.

Türkiye’de durum nedir?

Türkiye’deki yüksek servete sahip bireylerin servetlerinin azalmasının başlıca nedenleri arasında Türk Lirası’nın değer kaybı, yüksek enflasyon, siyasi belirsizlik ve pandeminin olumsuz etkileri sayılabilir.

Türkiye’de 2022 yılında en zengin kişi olan Murat Ülker’in serveti 4,1 milyar dolardan 3,7 milyar dolara geriledi. Forbes Türkiye’nin 2022 yılında yayınladığı en zengin 100 Türk listesindeki diğer isimler de benzer bir düşüş yaşadı.