Dünyayı bekleyen riskler

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF), Küresel Riskler Raporu 2024’ün bulguları açıklandı.

Raporda, “yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon”, “aşırı hava olayları”, “toplumsal kutuplaşma”, “ekonomik gerileme” ve “Siber güvensizlik” ilk sıralarda yer alıyor.

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) risk uzmanı, politika yapıcı ve sektör liderlerinin görüşlerini alarak küresel çapta hazırladığı Küresel Riskler Raporu 2024’ün bulguları kamuoyu ile paylaşıldı.

Bu yılki araştırma, akademi, iş dünyası, hükümet, uluslararası toplum ve sivil toplumdan 1.490 uzmanın gelişen küresel risk ortamına ilişkin önde gelen görüşlerini bir araya getiriyor. Rapora temel oluşturan yanıtlar 4 Eylül-9 Ekim 2023 tarihleri arasında toplandı.

Raporda, “mevcut riskler”, “iki yıla kadar olan kısa vadeli riskler” ve “on yıllık dönem için öngörülen uzun vadeli riskler” sıralanıyor.

Acil küresel sorunlarda işbirliğinin yetersiz kalabileceği ve yeni işbirliklerine ihtiyaç duyulabileceği konusunda uyarıda bulunulan rapora göre kalıcı bir yaşam pahalılığı krizine ilişkin endişeler, yapay zekâ kaynaklı yanlış bilgi ve dezenformasyon ile toplumsal kutuplaşmanın iç içe geçmiş riskleri bu yılın risk görünümünde belirleyici oldu.

Bu krizler nedeniyle kısa vade olarak tanımlanan gelecek iki yıllık dönemde, dezenformasyon ve yanlış bilgilendirme en büyük küresel risk olarak görülüyor.

İklim değişimi ve çatışma eğilimleri

Çevresel riskler, ekonomik riskler ve toplumsal riskler küresel boyutta kısa ve uzun dönemde tehdit oluşturabilecek riskler olarak sıralanıyor.

İlk on sırada yer alan riskler neredeyse aynı kalırken, kısa ve uzun dönemde sıralamaları değişiyor.

WEF raporuna göre, “Uzun vadede, ekonomik hareketliliğin önündeki engeller artarak nüfusun geniş kesimlerini ekonomik fırsatlardan mahrum bırakabilir. Çatışmaya eğilimli veya iklim açısından hassas ülkeler yatırım, teknoloji ve ilgili istihdam oluşturmadan giderek daha fazla izole edilebilir. Güvenli ve emniyetli geçim kaynaklarına giden yolların yokluğunda bireyler suça, militarizasyona veya radikalleşmeye daha yatkın hale gelebilir”

WEF Genel Müdürü Saadia Zahidi, “Dünya liderleri kısa vadeli krizleri ele almanın yanı sıra daha dayanıklı, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir gelecek için zemin hazırlamak üzere bir araya gelmelidir” diyor.

Araştırmada, katılımcılardan karar alıcıların kısa ve uzun vadeli riskleri dengeleyen ikili bir vizyon benimsemelerine destek olmak amacıyla küresel riskleri bir, iki ve 10 yıllık dönemler itibariyle analiz etmeleri istendi.

Mevcut riskler

Raporda, dünyanın bir yıl içinde karşı karşıya kaldığı risklerle ilgili sıralama yüzde ağırlıklarına göre riskler şöyle sıralanıyor:

1.Aşırı hava koşulları

2.Yapay zekâ tarafından üretilen yanlış bilgi ve dezenformasyon

3.Toplumsal ve/veya siyasi kutuplaşma

4.Yaşam krizi

5.Siber saldırılar

6.Ekonomik gerileme

7.Kritik mallar ve kaynaklar için kesintiye uğrayan tedarik zincirleri

8.Devletlerarası silahlı çatışma (lar) ın tırmanması veya patlak vermesi

9.Kritik altyapıya saldırılar

10.Gıda için kesintiye uğrayan tedarik zincirleri

11.Sansür ve ifade özgürlüğünün erozyona uğraması

12.Enerji için kesintiye uğrayan tedarik zincirleri

13.Kamu borç sıkıntısı

14.Beceri veya işgücü eksikliği

15.Kaza sonucu veya kasıtlı nükleer olay

16.Şiddetli sivil grevler ve ayaklanmalar

17.Kaza sonucu veya kasıtlı biyolojik ajan salınımı

18.Finans sektöründe kurumsal çöküş

19.Konut balonunun patlaması

20.Teknoloji balonunun patlaması

İki yıllık dönemdeki riskler

İki yıllık bir dönemde, yanı 2026’ya kadar olan süreçte artması muhtemel ilk on riske ilişkin sıralama şöyle:

1.Yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon

2. Aşırı hava olayları

3. Toplumsal kutuplaşma

4. Siber güvensizlik

5. Devletlerarası silahlı çatışma

6. Ekonomik fırsat eksikliği

7. Enflasyon

8. Düzensiz göç

9. Ekonomik gerileme

10. Kirlilik

On yıllık bir dönemde

Raporda on yıllık görünüm ve gelişen risklerin dünya için potansiyel yüksek riskli konuların sıralamasındaki ilk on konu şöyle:

1.Aşırı hava olayları

2. Dünya sistemlerinde kritik değişim

3. Biyoçeşitlilik kaybı ve ekosistem çöküşü

4. Doğal kaynak kıtlığı

5. Yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon

6. Yapay zeka teknolojilerinin olumsuz sonuçları

7. Gönülsüz göç

8. Siber güvensizlik

9. Toplumsal kutuplaşma

10. Kirlilik