Çocukluk dişleri, Orta Çağ Bavyera’sının göç ve beslenme hikayesini anlatıyor

22 Kasım 2023

Staatssammlung für Anthropologie München uzmanları, insan dişlerini “Çocukluk Arşivi” olarak adlandırıyorlar: Çünkü bir çocuk süt dişlerini kaybetmeye başlamadan önce, kalıcı dişler zaten oluşmaya başlar. Başlangıçta çene içinde derinlemesine gizli, daha sonra süt dişlerinin yerini alarak, her gün maruz kaldığı çevresel etkileri malzemelerinde depolarlar – yaklaşık olarak 20 yaşına kadar. Sonrasında dişlerin izotop içeriği ömür boyu değişmez.

Bu “Arşiv”, şu anki Güney Bavyera bölgesindeki erken Orta Çağ yaşam koşulları hakkında ne söyleyebilir, bunu araştıran bir ekip, Michaela Harbeck liderliğindeki, ve doktora öğrencisi Maren Velte tarafından iki çalışma ile incelendi.

Buna göre, 5. yüzyılın sonlarına doğru, günümüz Güney Bavyera bölgesine olağanüstü derecede çok sayıda farklı kökenli insan geldi, hem erkekler hem de kadınlar. “Birçok birey için kesin köken bölgelerini belirleyemeyebiliriz, ancak onların birçok farklı bölgeden geldiklerini gösterebiliriz,” diyor Harbeck bir basın açıklamasında. Güçlü toplumsal değişimler ve göç süreçleri bu döneme Göçebe Halklar Çağı adını kazandırdı. Roma İmparatorluğu Batı Avrupa’da büyük ölçüde etki kaybetmiş, eski Raetia secunda eyaleti Bavyera Dükalığı’na dönüşmüştü. Birçok yerleşim bu döneme dayanmaktadır.

Harbeck liderliğindeki ekip, dişlerde bulunan izotoplar sayesinde gömülülerin çocukluktan farklı beslenmeye başladıkları ve doğdukları bölgeden ne zaman ayrıldıklarını inceleyebildi. Özellikle genetik olarak Güneydoğu Avrupa’dan gelen ve kafatasları küçük yaşta yapay olarak belirgin, uzun bir şekle getirilen bazı kadınların, çocukluk ve gençlik dönemlerinin büyük bir kısmını darı ile beslendiklerini açıklıyor araştırmacı. O dönemde darı Bavyera’da nadiren, ancak Doğu Avrupa veya hatta Asya’da yaygındı. “Güneydoğu Avrupa’dan gelen birçok kadın, belki de bu dönemde beklenen evlilik göçü bağlamında bekleyebileceğiniz gibi genç kızlar veya genç kadınlar olarak bölgeye gelmediler. Bayern’e yerleştiklerinde 20 yaşın üzerindeydiler” diye açıklıyor Harbeck.

Anthropologen ekibi, günümüz Bavyera’sında çeşitli mezarlıklarda gömülmüş olan yaklaşık 500 MS civarındaki 150 kişinin dişini inceledi. Araştırmalarının sonuçları şu anda “PloS ONE” dergisinde yayımlandı.

Maren Velte liderliğindeki bir ekip, erken Orta Çağ’daki Bavyera halkının emzirme uygulamalarına özel olarak izotopları inceledi. Analizler, Antik Çağ sonlarından ve Erken Orta Çağ’dan kadınların çocuklarını günümüzde alışıldığından çok daha uzun süre emzirdikini gösteriyor. “Çoğu incelenen erken Bavyalı için anne sütünden kesilme genellikle üç yaşından önce tamamlanmıştı. Özellikle yabancı kökenli kadınların çocukluklarında muhtemelen daha uzun süre emzirildikleri görünüyor.” Bu kadar uzun emzirme süreleri, genellikle bu, başka bir kültürden gelmeye işaret eden göçebe topluluklarından biliniyor. Bu çalışmanın sonuçları “Archaeological and Anthropological Sciences” dergisinde yayımlandı.