2023 Ä°srail-Filistin çatışması, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas’ın Ä°srail’e yönelik roket saldırıları ile baÅŸlayan ve 21 Ekim 2023 tarihinde ateÅŸkesle sona eren bir çatışmadır. Çatışma sonucunda, Ä°srail’de 1400’den fazla kiÅŸi, Gazze Åžeridi’nde ise 9000’e yakın kiÅŸi hayatını kaybetmiÅŸtir.
Çatışma, Ä°srail’in, DoÄŸu Kudüs’ün Åžeyh Cerrah Mahallesi’nden Filistinlilerin tahliye edilmesi için verdiÄŸi karara Hamas’ın tepki göstermesi ile baÅŸlamıştır. Hamas, Ä°srail’e yönelik roket saldırıları düzenlemiÅŸ, Ä°srail ise Gazze Åžeridi’ne hava saldırıları baÅŸlatmıştır.
Çatışma, 21 Ekim 2023 tarihinde, Mısır’ın arabuluculuÄŸunda, Ä°srail ve Hamas arasında ateÅŸkes anlaÅŸması imzalanması ile sona ermiÅŸtir.
Çatışma, uluslararası toplumda büyük bir endişe ve tepkiye yol açmıştır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, çatışmanın durdurulması için bir karar kabul etmiş, ancak karar İsrail ve Hamas tarafından kabul edilmemiştir.
Çatışma, İsrail-Filistin sorununun çözümüne ilişkin umutları da azaltmıştır.
BM uzmanlarının soykırım uyarısı
Çatışma sırasında, BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) uzmanları, Filistin halkının “ciddi soykırım tehlikesiyle karşı karşıya” olduÄŸu uyarısında bulunmuÅŸtur.
BM Ä°nsan Hakları Konseyi tarafından görevlendirilen ancak resmi olarak BM adına konuÅŸma yetkisi bulunmayan bağımsız uzmanların bildirisinde, “Filistin halkının ciddi bir soykırım riski altında olduÄŸuna olan inancımızı sürdürüyoruz.” ifadesi kullanılmıştır.
Bildiride, Ä°srail’in, Gazze Åžeridi’nde sivilleri hedef alan saldırılarının “uluslararası hukukun açık bir ihlali” olduÄŸu vurgulanmıştı.
BM Ä°nsan Hakları Yüksek Komiseri’nin istifası
Çatışma sırasında, BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Ä°nsan Hakları Yüksek Komiseri’nin New York Ofisi Direktörü Craig Mokhiber, Ä°srail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ardından görevinden istifa etmiÅŸtir.
Mokhiber, istifa mektubunda, “Bir kez daha gözlerimiz önünde bir soykırım yaÅŸanıyor ve bizim BM olarak bunu durdurabilecek gücümüz yok. YaÅŸananlar tam anlamıyla bir soykırımdır. ABD, Ä°ngiltere ve Avrupa’nın büyük bir bölümü bu dehÅŸet verici saldırılarda suç ortağıdır.” ifadelerini kullanmıştı.
Çatışma sonrası gelişmeler
21 Ekim 2023 tarihinde imzalanan ateşkes anlaşmasının ardından, İsrail ve Hamas arasında bir dizi temas gerçekleştirilmiştir.
Ä°srail, DoÄŸu Kudüs’ün Åžeyh Cerrah Mahallesi’nden Filistinlilerin tahliyesini askıya almıştır. Hamas ise, Ä°srail’e yönelik roket saldırılarını durdurmuÅŸtur.
Ancak, çatışmanın ardından, Gazze Åžeridi’nde insani durum ciddi bir ÅŸekilde bozulmuÅŸtur. Çatışmalarda evleri yıkılan ve yaralananlar için yeterli saÄŸlık hizmeti saÄŸlanamamaktadır. Ayrıca, Gazze Åžeridi’nde gıda ve ilaç kıtlığı yaÅŸanmaktadır.
Ä°srail ve Hamas arasında, çatışmanın kalıcı olarak sona ermesi için, DoÄŸu Kudüs’ün statüsü, Filistinlilerin bağımsızlık hakkı ve Gazze Åžeridi’nin ablukasının kaldırılması gibi konularda bir anlaÅŸmaya varılması gerekmektedir.
