Research İstanbul’un “Nesil Künyesi 2025” araştırması, Türkiye’de gençlerin büyük bölümünün ailesine ekonomik olarak bağımlı yaşadığını, düzenli geliri olanların bile üçte birinin aile desteği olmadan geçinemediğini ortaya koydu.
Research İstanbul’un 26 ilde 18-30 yaş aralığında 2 bin gençle yaptığı “Nesil Künyesi 2025” araştırması, Türkiye’de gençliğin ekonomik bağımsızlıktan sistematik biçimde uzaklaştığını gösteriyor. Bulgular, barınmadan gelire, tasarruftan karar alma süreçlerine kadar geniş bir alanda gençlerin aileye bağımlı bir yaşam sürdürdüğünü ortaya koyuyor.
Barınma ve Gelir: Aile Evi Normale Dönüştü
Araştırmaya göre Türkiye’de 18-30 yaş grubundaki gençlerin yüzde 70’i ailesiyle birlikte yaşıyor. Her 10 gençten 6’sı ailesinden düzenli maddi destek alıyor. Daha çarpıcı olan ise çalışan gençler arasındaki tablo: Düzenli maaşı olan her 10 gençten 3’ü, yani yüzde 33’ü, aile desteği olmadan temel yaşam giderlerini karşılayamıyor. Bu durum, ücretlerin gençler için geçim sağlayan bir gelir olmaktan çıktığına işaret ediyor.
Tasarruf İmkansızlığı ve Eşitsiz Başlangıç
Araştırma, gençlerin tasarruf yapma kapasitesinin son derece sınırlı olduğunu da ortaya koyuyor. Gençlerin yalnızca yüzde 24’ü birikim yapabildiğini belirtirken, “istediğim ölçüde birikim yapabiliyorum” diyenlerin oranı yüzde 6’da kalıyor. Birikim yapabilenlerin önemli bir bölümü ise bunu miras kalan ev, araba ya da kira yükünün olmaması gibi aileden devralınan avantajlara borçlu. Bu tablo, kuşaklar arası eşitsizliğin gençlik döneminde derinleştiğini gösteriyor. Birikim araçları arasında altın ilk sırada yer alırken, borsa ve kripto para yatırımlarının sınırlı kaldığı belirtiliyor.
Araştırmaya göre gençler; eğitim, meslek seçimi ve ailevi sorumluluklar gibi hayatın temel alanlarında bağımsız karar almakta zorlanıyor. Görece daha bağımsız hissedilen alanlar ise evlenme, çocuk sahibi olma ve oy tercihiyle sınırlı. Ekonomik bağımlılığın, gençlerin yaşam tercihlerinde de belirleyici olduğu görülüyor.
İş Hayatında Öncelik: Güvenlik
“Nesil Künyesi 2025” verileri, gençlerin iş hayatında önceliğinin esneklik değil güvenlik olduğunu ortaya koyuyor. İyi maaş, işten çıkarılma korkusunun olmaması ve güçlü yan haklar, gençlerin en temel talepleri arasında. Yaygın söylemin aksine, uzaktan ya da esnek çalışma modelleri gençler için belirleyici bir tercih değil. Ailesiyle yaşayan pek çok genç evden ayrılmak istese de, ekonomik belirsizlik ortamında güvenli gelir ve istihdam beklentisi öne çıkıyor.
Araştırmanın ortaya koyduğu tablo, gençliğin bireysel tercihlerinden çok yapısal ekonomik koşullar tarafından belirlenen bir bağımlılık ilişkisi içinde yaşadığını gösteriyor. Gelir düzeyleri, barınma maliyetleri ve istihdam güvencesi değişmedikçe, “geciken bağımsızlık” değil, kalıcı bir bağımlılık rejiminin oluştuğuna işaret ediliyor.
- NHY / Research İstanbul, Nesil Künyesi 2025, Nefes Gazetesi
