Türkiye’de halkın yüzde 74’ü demokrasiyi sorunlu görüyor

Amerikan Alman Marshall Fonu (German Marshall Fund) adlı düşünce kuruluşu, yıllık Transatlantik Eğilimler Raporu’nu yayınladı. Raporda aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 14 ülkede halka küresel, bölgesel ve yerel konulara ilişkin görüşleri soruldu. Rapora göre Türkiye’de halkın yüzde 74’ü ülkede demokrasiye ilişkin sorun olduğunu düşünüyor.

Transatlantik Eğilimler 2022 yılı raporunda, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Litvanya, Hollanda, Portekiz, Polonya, Romanya, İspanya, İsveç, İngiltere, ABD ve Türkiye’de yaşayan kişilere sorular yöneltildi, ABD ve Avrupa ülkelerinde yaşayanların küresel konular dahil olmak üzere çeşitli hususlarda görüşleri alındı.

Türkiye’de demokrasi tehlike altında görülüyor

Raporda yer alan sorulardan biri de “Ülkenizdeki demokrasinin durumunu nasıl görüyorsunuz?” sorusu oldu. Türkiye’de bu soruya yanıt verenlerin yüzde 46’sı, demokrasiyi tehlikede gördüğünü söylerken yüzde 28’lik bir kesim de demokrasinin bir şekilde kötü durumda olduğunu belirtti. Türkiye’de demokrasinin iyi ya da mükemmel durumda olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 21’de kaldı. Yüzde 5’lik bir kesim de bu konuda fikri olmadığını söyledi.

AKPM Türkiye Raporunu 12 Ekim’de Görüşecek
Anketin Türkiye’ye ilişkin verilerinde dikkat çeken bir başka nokta da NATO’yla ilgili kısımda oldu. Türkiye’de NATO’nun önemli bir ittifak olduğunu düşünenlerin oranında yüzde 4’lük azalma görüldü.

NATO’dan Yeni 30 Ağustos Mesajı

NATO’nun önemli olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 65’e geriledi. Türkiye bu oranla, ankete tüm katılanların yüzde 78’inin NATO’yu önemli gördüğünü söylediği oranın altında kaldı. Ankette yine diğer Avrupa ülkelerinin aksine Türkiye’de genç kesimin, yaşlılara oranla NATO’yu daha önemli görmesi dikkat çekti.

Türkiye, anket yapılan ülkeler arasında ülke güvenliği açısından NATO’yu önemli gören ülkeler arasında da en sonda yer aldı. Örneğin Polonyalılar’ın yüzde 66’sı NATO’nun ülkelerinin güvenliği için son derece önemli olduğunu düşünürken Türkiye’de bu oran yüzde 21’de kaldı.

Ukrayna Savaşı’na tepkiler

Rapora göre anket yapılan ülkelerdeki katılımcıların büyük çoğunluğu, Rusya’nın, Ukrayna’ya başlattığı saldırı nedeniyle savaş suçu işlediğini ve bu konuda yargılanması gerektiğini düşünüyor. Rusya’nın savaş suçlarından yargılanması gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 74 iken Rusya’ya daha sert ekonomik yaptırımlar uygulanmasını isteyenlerin oranı da yüzde 71 olarak ortaya çıkıyor.

“Rusya Ukrayna’da Savaş Suçları İşledi”
Türkiye’de Rusya’ya yönelik savaş suçları soruşturması yapılması gerektiğini düşünenlerin oranı da Rusya’ya daha sert yaptırımlar uygulanmasını isteyenlerin oranı da yüzde 42 olarak görünüyor. Bu oran diğer ülkelerin altında kaldı.

Yine 14 farklı ülkede ankete katılanların yüzde 63’ü, Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ne üye olmasına destek verirken yüzde 58’i de Ukrayna’nın NATO’ya alınmasını destekliyor.

Ukrayna savaşı nedeniyle ABD’nin Ukraynalı göçmenleri kabul etmesini isteyen Amerikalılar’ın oranı da partilerine göre farklılık gösteriyor. ABD’de Demokrat seçmenlerin yüzde 72’si, ABD’nin Ukraynalı göçmenleri kabul etmesi gerektiğini düşünürken Cumhuriyetçiler’in yüzde 45’i bu fikre destek veriyor.

Türkiye Ukrayna’dan göçmen kabul edilmesine desteğin en az olduğu ülke olarak göze çarpıyor. Türkiye’ye Ukrayna’dan göçmen alınmasına destek verenlerin oranı yüzde 31’de kaldı.

ABD Rusya’ya Referandum Yaptırımına Hazırlanıyor
Türkiye “fiyat artışına neden olsa da Rusya’dan enerji alımı konusunda yaptırım uygulanmasına destek veren ülkeler” sıralamasında da diğer ülkelerin çok altında kalıyor. Türkiye’de Rusya’ya bu konuda yaptırım uygulanmasını destekleyenlerin oranı yüzde 30 olarak belirlendi. Türkiye’den sonra en az destek yüzde 49’la İtalya’da görüldü.

NATO’nun Genişlemesi

Türkiye’nin teröre verdikleri destek nedeniyle çekincelerini ve itirazlarını dile getirdiği İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyeliği konusundaysa diğer ülkelerde çoğunluk desteği hakim.

Üçlü Mekanizma’nın İlk Toplantısı Bugün Helsinki’de
Rapora göre, İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğe kabulüyle NATO’nun genişlemesine destek verenlerin oranı, yüzde 73 olarak ortaya çıkıyor. Türkiye bu alanda da en az desteğin görüldüğü ülke konumunda. Türkiye’de bu iki ülkenin NATO’ya üyeliğine destek verenlerin oranı yüzde 36’da kaldı. Türkiye’de bu konuda görüşüne başvurulan kişilerin yüzde 28’i de İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğine kesinlikle karşı olduklarını dile getirdi.

Küresel aktörler

Alman Amerikan Marshall Fonu tarafından görüşleri sorulan 14 ülkedeki kişiler ABD’yi küresel konularda en etkili ülke olarak görüyor. ABD’yi en etkili küresel aktör olarak görenlerin oranı yüzde 64 iken Avrupa Birliği’ni etkili görenlerin oranı yüzde 17, Rusya’yı görenlerin oranıysa yüzde 6’da kaldı. Çin’i en etkili küresel aktör olarak görenlerin oranıysa yüzde 13.

Rusya’yı en etkili küresel aktör olarak görenlerin oranı yüzde 10’la en yüksek Türkiye’de görüldü. Türkiye’de yaşayanların yüzde 60’ı da ABD’yi en etkili küresel aktör olarak gördüğünü söyledi.

Ancak araştırmaya katılanların ciddi bir kısmı ABD’nin en etkili küresel aktör rolünün önümüzdeki 5 yılda azalacağını düşünüyor. Önümüzdeki 5 yıla yönelik beklentide ABD’nin bu alanda yüzde 27, Avrupa Birliği’nin yüzde 2 destek kaybettiği buna karşın Çin’in yüzde 12, Rusya’nınsa yüzde 4 arttığı görülüyor.

Rapora göre ABD’nin küresel rolü konusunda en az olumlu düşünceye sahip olanlar Türk vatandaşları. Türk toplumunun sadece yüzde 5’i ABD’nin küresel konulardaki rolünün son derece iyi olduğunu, yüzde 18’i genel olarak iyi olduğunu düşünüyor. Türk halkının toplamda yüzde 67’si bir şekilde ABD’nin küresel rolü konusunda olumsuz görüşe sahip olduğunu bildirdi.

Küresel meselelerde Avrupa Birliği’nin rolünü pozitif olarak değerlendirenlerin oranı yüzde 65, olumsuz görenlerin oranıysa yüzde 21 olarak ortaya çıkıyor. Türk toplumunun Avrupa Birliği’nin küresel rolü konusunda da çoğunlukla negatif bir görüşe sahip olması dikkat çekiyor. Türkiye’de halkın yüzde 13’ü AB’nin rolünü son derece olumsuz, yüzde 40’ı da olumsuz olarak görüyor.

Çin’in küresel alandaki rolü konusunda negatif görüşe sahip olanların oranıysa 14 ülkenin genelinde, yüzde 57 olarak ortaya çıkıyor.

Son gelişmelerin ardından Rusya’nın küresel alandaki rolünü olumsız görenlerin oranındaysa sert bir yükseliş dikkat çekiyor. 14 ülkeden katılımcıların yüzde 73’ü, Rusya’nın uluslararası alandaki rolünü olumsuz olarak değerlendirdi.

En az güvenilir ortak Türkiye

Anket, Türkiye dışındaki 13 ülkede yaşayanların Türkiye’yi güvenilir bir ortak olarak görmediklerini de ortaya çıkardı. En güvenilir ortak sorusuna verilen yanıtlarda yüzde 71’le İsveç birinci sırada yer alırken Türkiye yüzde 27 ile son sırada bulunuyor. Türkiye’de toplumun yüzde 43’ü en güvenilir ortak olarak Almanya’yı gördüğünü söyledi. ABD’yi en güvenilir ortak olarak görenlerin oranıysa yüzde 17’de kaldı.

Güvenlik algısı

Yapılan araştırmanın sonuçlarına göre, ülkelerin toplumlarının büyük çoğunluğu, en büyük güvenlik sorunu olarak ülkeler arasındaki savaşları görüyor. Savaşları ikinci sırada iklim değişikliği izliyor.

Sonuçlar göç konusunu en büyük güvenlik sorunu olarak gören toplumun Türk toplumu olduğunu ortaya koyuyor. Türk halkının yüzde 37’si göçü, yüzde 16’sı da terörü en büyük güvenlik sorunu olarak görüyor.

İklim değişikliğini tehdit olarak algılayanların oranıysa Türkiye’de yüzde 8’de kaldı.

Çin’le ilişkiler

Amerikan Alman Marshall Fonu raporuna göre, araştırma yapılan 14 ülkede ekonomik sonuçları olsa bile Çin’e karşı daha sert bir duruşa destek verenlerin oranı yüzde 53 olarak ortaya çıktı.

Biden: ”Çin İşgali Durumunda ABD Güçleri Tayvan’ı Savunacak”
Çin’in Tayvan’a karşı askeri bir operasyona girişmesi halinde bu ülkeye asker gönderilmesine de destek verenlerin oranı sadece yüzde 4’te kaldı.

Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Fransa, İtalya, Litvanya, Polonya, Romanya ve İspanya’da halk Çin ve Tayvan geriliminde diplomatik çaba sarf edilmesine destek veriyor.