Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) tarafından yapılan araştırmaya göre, 2005 yılının aralık ayında en düşük emekli aylığı ile 179,6 kilogram kuru fasulye alınabiliyorken alım gücü şu anda 86,7 kilograma geriledi. 2005’te 28 kilogram dana eti alabilen emekli, bugün 16,6 kilogram alabiliyor.
TÜED, 2005 yılının aralık ayındaki en düşük emekli aylığının alım gücü ile 2023 yılının aralık ayı en düşük emekli aylığı alım gücünü karşılaştırdı. Dana eti, mutfak tüpü, zeytin, kuru fasulye gibi temel tüketim mallarının baz alındığı araştırmadan çarpıcı sonuçlar çıktı.
Araştırmaya göre, 2005 yılı aralık ayından 2023 yılı aralık ayına kadar en düşük emekli aylıkları 11,7 kat artarken 12 kilogramlık mutfak tüpü fiyatları 19,4 kat artış göstererek 562 lira seviyesine ulaştı. 2005 yılında 22,7 adet mutfak tüpü alabilen 640 TL’lik emekli aylığı, bugün ise sadece 13,3 adet alabiliyor.
Diğer taraftan dana eti ve zeytin fiyatları karşısında ciddi oranda eriyen emekli aylığı, kuru fasulye fiyatları karşısında da alım gücünü iyice kaybetti. 2005 yılında bir emekli aylığıyla 179,6 kilogram kuru fasulye alınabiliyorken bugün alabildiği kilogram 86,7’e geriledi. Alım gücüne göre dana etinde 28 kilogramdan 16,6 kilograma; zeytinde 59,8 kilogramdan 37,5 kilograma düşüş söz konusu.
“Mutfaktaki yangın bütün evi saracak”
Araştırmaya ilişkin açıklama yapan TÜED Genel Başkanı Kazım Ergün, emeklinin mutfağındaki yangının sönmediğini belirterek “Ciddi tedbirler alınmazsa mutfaktaki yangın bütün evi saracak” dedi. Ergün, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Emekli, dul ve yetimlerimiz neredeyse etin tadını unuttu. Sebze-meyve hallerindeki kasaplardan tavuk taşlığı, tavuk ciğeri alabilen emekli kendini şanslı sayıyor. Milli yemeğimiz olarak tanımladığımız kuru fasulye de artık imdadımıza yetişemiyor. Mutfak tüpü veya doğal gaza gelen zamlar yüzünden yemek pişirmek bile neredeyse imkânsız hâle geliyor. Emekli aylıkları tarihin hiçbir döneminde bu seviyelere düşmemiştir. Bu durum asla kabul edilemez. Açlık sınırının bile yarısının altında kalan yaklaşık 6,5 milyon emeklimiz yaşam mücadelesi vermektedirler. Derhal emeklilerimizin alım gücünü yükseltecek tedbirlerin alınmasını ve emeklilerimizin yaşam kalitesini eski günlerdeki seviyesine geri getirilmesini bekliyoruz.”
Emekli maaşlarına zam yapılmasını talep ediyorlar
TÜED, araştırmanın sonuçlarını kamuoyu ile paylaşarak, emekli maaşlarına zam yapılmasını ve emeklilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesini talep etti. Ergün, “Emeklilerin alım gücünü yükseltmek için emekli maaşlarına en az asgari ücret kadar zam yapılmasını istiyoruz. Ayrıca, emeklilerin sağlık, ulaşım, barınma gibi temel ihtiyaçlarını karşılamak için sosyal yardımların da artırılması gerekiyor” dedi.