Haber

Cumartesi Anneleri 1020’nci Haftada: Kulp’ta Gözaltında Kaybettirilen 11 Köylü İçin Adalet İstiyoruz

12 Ekim 2024

Cumartesi Anneleri, 1995 yılından bu yana her cumartesi günü bir araya gelerek kaybedilen yakınlarının akıbetini öğrenmek için adalet talep eden bir grup anneden oluşmaktadır. Türkiye’nin modern tarihindeki en trajik olaylardan biri olan 1980’ler ve 1990’larda yaşanan zorla kaybetmeler, bu annelerin mücadelelerinde önemli bir motivasyon kaynağı olmuştur. Bu süreçte, evlatlarını ya da sevdiklerini kaybetmiş kadınlar, halkın gözleri önünde bu adaletsiz duruma dikkat çekmek için bir araya gelerek, seslerini duyurmaya çalışmışlardır.

Cumartesi Anneleri’nin eylemleri, sadece kaybetmelerin acısını paylaşmakla kalmayıp, aynı zamanda devlet politikalarını eleştiren bir platform haline de gelmiştir. Her hafta Galatasaray Meydanı’nda gerçekleştirdikleri oturma eylemleri, Türkiye’deki adalet arayışının bir simgesi olmuştur. Bu eylemler aracılığıyla, kaybedilen kişilerin isimlerini anarak, devletin güçsüzlüğünü ve suçlarını gün yüzüne çıkarmayı hedeflemektedirler.

Annelere eşlik eden insan sayısı zamanla artmış ve bu hareket toplumda önemli bir dayanışma yaratmıştır. Cumartesi Anneleri, yalnızca kaybettiği yakınları için değil, aynı zamanda tüm mağdurlar için adalet talep eden bir ses olmayı başarmıştır. Bu grup, adaletin sadece bireysel bir hak değil, aynı zamanda toplumsal bir gereklilik olduğuna olan inancını vurgulamaktadır.

Cumartesi Anneleri’nin mücadelesi, Türkiye’nin geçmişteki travmalarını yüzeye çıkarmakta, mevcut iktidar yapısına meydan okumakta ve toplumsal hafızayı canlı tutmaktadır. Bu sayede kayıpların anısı yaşatılmakta ve adalet arayışındaki kararlılık her hafta daha da güçlenmektedir.

Kulp’taki Gözaltında Kaybettirilen 11 Köylü

Cumartesi Anneleri 1020. hafta, 1993 yılında, Türkiye’nin Güneydoğu bölgesindeki Kulp ilçesinde meydana gelen olaylar, ülkenin siyasi tarihindeki önemli kırılmalardan birine işaret etti. Bu dönemde, hükümetin güvenlik politikaları çerçevesinde yapılan operasyonda, Kulp’taki köylüler, gözaltına alınmış ve ardından kaybolmuşlardır. Özellikle 13 Temmuz 1993’te gerçekleştirilen bir operasyon, halk arasında büyük bir infial yaratmış, birçok ailenin hayatını derinden etkilemiştir.

Operasyonun lideri olan General Yavuz Ertürk, halk üzerinde korku atmosferi yaratma amacıyla bu tür uygulamalara başvurmuş ve bu süreçte gözaltına alınan köylülerin durumu kritik bir hâl almıştır. Gözaltına alınan on bir köylü, devlet güçleri tarafından sonrasında kaybedilmiş, aileleri ise ne yazık ki bu kayıplardan sonra uzun yıllar süren bir adalet arayışına girmiştir. Bu olaylar, bireylerin temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiği bir süreci tetiklemiş, kaybolan insanların aileleri için tarifi imkânsız bir acı kaynağı olmuştur.

Aileler, yıllar boyunca haklarını aramak için mücadele etmiş, yerel ve uluslararası insan hakları örgütleriyle iletişime geçmiştir. Belirtilen süreçte, devletin yanıt vermemesi ve sorumluların cezalandırılmaması, adalet arayışını daha da zor hale getirmiştir. Bu durum, sadece Kulp’taki kayıpların değil, benzer olayların da üzerine bir örtü çekilmesine sebep olmuştur. Olaylar üzerine sürekli olarak gündeme gelen talepler, halkın adalet isteğinin bir yansıması olarak nesiller boyunca devam etmiştir.

Cezasızlık Sorunu ve Yargı Krizi

Türkiye’deki cezasızlık sorunu, uzun yıllar boyunca insan hakları ihlalleriyle birlikte aynı zamanda adalet sisteminin ne denli sorgulandığını göstermektedir. Cezasızlık, devletin politikalarını yürüten bir mekanizma olarak sıklıkla eleştirilmektedir ve bu durum, mağdurlar için adalet arayışını daha da zor hale getirmektedir. Cumartesi Anneleri, Kulp’ta gözaltında kaybettirilen 11 köylü için adalet talep ederken, cezasızlık konusundaki endişelerini ve hükümetin bu durumu bir yönetim tekniği olarak kullanma iddialarını dile getirmiştir.

Hükümetin cezasızlığı sistematik bir yaklaşım olarak sergilediği, adaletin sağlanmasında yaşanan sıkıntıları arttırmaktadır. Mahkemeler, hukukun üstünlüğünü sağlamak için hayati bir rol oynarken, birçok durumda bu süreçlerin etkinliği sorgulanmaktadır. Gözaltında kaybettirilen kişilerin aileleri, adalet arayışında karşılaştıkları güçlükleri açıklamakta ve resmi kurumların kendileriyle işbirliği yapmadığını ifade etmektedir.

Adalet sistemindeki kriz, özellikle toplumsal olaylarda ceza soruşturmalarının etkinliği konusunda ciddi sıkıntılar yaratmaktadır. Cezasızlık politikalarının bir sonucu olarak, hukukun uygulanabilirliği azalmakta ve toplumda geniş bir adalet duygusu eksikliği doğmaktadır. Bu durum, yalnızca bireyleri değil, toplumsal barışı da tehdit eden bir sorun haline gelmektedir. Onların adalet arayışları, aynı zamanda tüm toplum için adaletin sağlanması adına önemli bir dönüm noktası sunmaktadır.

Sonuç olarak, Türkiye’deki cezasızlık sorunu ve adalet sistemindeki kriz, ulusal ve uluslararası düzeyde dikkatle ele alınması gereken acil bir meseledir. Cumartesi Anneleri’nin talepleri, bu konuların gündeme gelmesine ve gerekli reformların yapılmasına katkı sağlayabilir.

Uluslararası ve Yerel Yasal Süreçler

Uluslararası insan hakları sözleşmeleri, devletlerin yükümlülüklerini belirleyerek bireylerin haklarını koruma amacı taşır. Türkiye, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşmelere taraf olup, bu sözleşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeyi taahhüt etmiştir. Ancak, yaşanan kayıplar konusunda şu ana kadar sağlanmış bir çözüm ve adalet mekanizması bulunmamaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’yi defalarca kayıplar konusunda mahkum etmiş ve hükümete mağdurların haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle cezai yaptırımlar uygulamıştır.

AİHM, kayıplar ve zorla kaybetmeler konusunda Türkiye’nin yükümlülüklerini açıkça belirterek, etkin soruşturma yürütme, kayıpların akıbetini araştırma ve mağdurlara tazminat sağlama gibi konularda Türkiye’nin sorumluluklarını hatırlatmaktadır. Bu bağlamda, kayıplarla ilgili başvuruların sayısı ve mahkemenin verdiği kararlar, Türkiye’nin uluslararası yükümlülüklerini ne ölçüde yerine getirdiğini gözler önüne sermektedir.

Yerel düzeyde ise, Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları İnceleme Komisyonu, kayıplar konusunu ele alarak bir rapor hazırlamıştır. Bu raporda, kayıplarla ilgili hukuki süreçlerin yetersizliği ve gerekli adımların atılmadığı vurgulanmıştır. Rapordan sonra, bazı yasal düzenlemelerin yapılmasına yönelik adımlar atılmış olsa da, bu süreçlerin etkinliği sorgulanmaya devam etmektedir. Özellikle, ailelerin adalet arayışları sürecinde maruz kaldıkları zorluklar ve devletin bu konudaki kayıtsızlığı, önemli bir insan hakları ihlali olarak değerlendirilmektedir.