İsviçre, yaşlanan nüfusu ve artan hayat pahalılığı nedeniyle dün yapılan halk oylamasında 13’üncü ay emeklilik maaşı lehine oy kullandı.
Nihaî sonuçlara göre, 13 aylık emeklilik maaşı teklifi, yaklaşık yüzde 59 katılımın olduÄŸu oylamada oyların yüzde 58,24’ünü aldı.
Ayrıca Ä°sviçre’nin 26 kantonundan 16’sında oyların çoÄŸunluÄŸunu ya da yarısından fazlasını aldığını gösteriyor ki bu da kabul edilmesi için bir koÅŸuldu.
Öte yandan, emeklilik yaşının kademeli olarak 65’ten 66’ya yükseltilmesi teklifi ise yüzde 74,72 oyla büyük bir yenilgiye uÄŸradı.
Emeklilikte daha iyi yaÅŸam
Ä°sviçre’de pek çok çalışanın yararlandığı 13’üncü ay maaşı gibi 13’üncü ay yıllık emeklilik maaşı da sendikalar tarafından “Emeklilikte daha iyi yaÅŸam” baÅŸlığı altında sunulan bir telifti.
“Evet” oyu için kampanya yürüten Ä°sviçre Sendikalar Federasyonu (SGB) BaÅŸkanı Pierre-Yves Maillard, “Bu tarihî bir adım. Her yerde olduÄŸu gibi Ä°sviçre’de de bir satın alma gücü krizi var. Emekli insanların yaÅŸam standartları erozyona uÄŸruyor” dedi.
Sendikalar, ilk kez, doğrudan demokrasi yoluyla bir teklifi kabul ettirmeyi başardı. Teklifin, modern devletin kuruluşundan bu yana ülkede çoğunluğa sahip olan sağ tarafından değil de sol tarafından desteklendiği düşünüldüğünde bu durum daha da şaşırtıcıdır.
Emekli maaşları
Ä°sviçre’de aylık sosyal güvenlik emekli maaÅŸları, bekâr bir kiÅŸi için 2 bin 450 Ä°sviçre Frangı (2.570 avro) ve evli bir çift için 3 bin 675 Ä°sviçre Frangı (3.850 avro) ile sınırlandırılmıştır. Åžehirde üç odalı bir dairenin kirası en az 3,000 Ä°sviçre Frangı (3,150 Euro) civarında bulunuyor. Bir kahvenin fiyatı ise beÅŸ franktan fazla tutuyor.
YeÅŸiller Partisi de oylama sonucunu birçok emekli için “önemli bir zafer” olarak nitelendirdi. Sol partiler giriÅŸimi desteklerken, saÄŸ ve merkez partiler ÅŸiddetle karşı çıktı. Hükümet ve Parlamento da teklife karşı geldi.
Hükümet, teklif edilen artışın yılda dört milyar İsviçre Frangından fazlaya mal olacağını iddia ederek, vergi artışları gerektireceği ve sosyal güvenlik sisteminin malî istikrarını tehdit edebileceği uyarısında bulunmuştu.
Hükümet ayrıca, malî durumlarına bakılmaksızın tüm emekliler için teklif edilen değişikliğin sadece sınırlı bir sosyal fayda sağlayacağını savunmuştu. (Ajans Bizim)