Neandertaller ile Homo sapiens ilk olarak 250.000 yıl önce çiftleşmiş

26 Ekim 2023

120.000 yıl önce Sibirya’da yaşayan bir Neandertal’in genomları ile Sahra altı Afrika’daki modern insanların genomlarının karşılaştırılması sonucunda elde edilen yeni bulguları paylaşacağım. Bu bulgular, her iki türün göç ve melezleşme tarihine dair ilginç ipuçları veriyor.

Bilindiği gibi, Neandertaller ve anatomik olarak modern insanlar (Homo sapiens) yakın akraba türlerdir. Ancak bu iki tür arasındaki ilişkinin nasıl geliştiği ve ne zaman sona erdiği hala tam olarak bilinmemektedir. Nature dergisinde 2016 yılında yayımlanan bir genetik analize göre, şimdiye kadar Neandertaller ve anatomik olarak modern insanların ilk kez 75.000 yıl önce çiftleştiğine inanılıyordu. Ancak Current Biology dergisinde yayımlanan yeni bir analiz, bu tarihin çok daha geriye gittiğini gösteriyor.

Araştırmacılar, Sibirya’da keşfedilen ve yaklaşık 120.000 yıl öncesine ait olduğu tahmin edilen bir Neandertal’in genomunu, 12 farklı Sahra altı Afrika popülasyonundan 18 bireyin genomlarıyla karşılaştırdılar. Bu karşılaştırma sonucunda, Neandertal genomunun yüzde 6’sının insan DNA’sını içerdiğini buldular. Bu DNA’nın kaynağı ise yaklaşık 250.000 yıl önce Avrasya’da yaşamış ve Neandertallerle çiftleşmiş olan bir grup Homo sapiens’ti.

Bu insan grubu daha sonra yok oldu, ancak Neandertallerin DNA’sında bu melezleşme olayından kaynaklanan genetik bir iz bıraktı. Neandertallerle çiftleşen insan grupları Afrika’ya geri göç ettiğinde, anatomik olarak modern insanlardan oluşan bazı Sahra altı popülasyonları da Neandertal DNA’sını miras aldı.

Bu bulgu, modern insan-Neandertal çiftleşmesinin sadece Avrasya’da değil, aynı zamanda Afrika’da da gerçekleştiğini gösteriyor. Ayrıca, bu çiftleşmenin çok daha erken bir tarihte başladığını ve çok daha uzun süre devam ettiğini de ortaya koyuyor.

Estonya’daki Tartu Üniversitesi’nde evrim ve popülasyon genomiği alanında doçent olan ve araştırmaya dahil olmayan Michael Dannemann, “Bu araştırmadan elde edilen bilgiler, modern insan genomlarındaki Neandertal DNA’sını ve bunun tersi süreci daha büyük bir doğrulukla açıklamamıza olanak tanıyacak.” diyor.

“Bu, bilim insanlarının melezleşme olaylarının her iki grubun fiziksel özelliklerini nasıl etkilediğini tahmin etmesine ve modern insanlarla Neandertaller arasındaki göç kalıpları ve etkileşimlerine ilişkin anlayışımızı geliştirmesine yardımcı olacak.”

Bu araştırma, insan evriminin karmaşıklığını ve çeşitliliğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Geçmişte yaşamış olan farklı insan türleri arasında sadece rekabet değil, aynı zamanda işbirliği ve paylaşım da olduğunu hatırlatıyor. Bu paylaşımların izleri bugün hala DNA’mızda saklıdır.

NHY/ Natura, Science