Kadın, Barış ve Güvenlik Endeksi 2023 Raporu: Türkiye endekste nerede?

Georgetown Kadın, Barış ve Güvenlik Enstitüsü ile Oslo Barış Araştırmaları Enstitüsü işbirliğiyle hazırlanan 2023 raporuna göre, kadınların dünya genelindeki topluma katılımı, adil muamelesi ve güvenliği değerlendiren bir endeks sunuldu. Rapora göre, Danimarka kadın olmak için en iyi ülke olarak sıralandı, Afganistan ise son sırayı aldı. Türkiye ise geçen yıla göre ilerleme kaydetti ve 99. sırada yer aldı.

Endeksin Temel Göstergeleri

Bu endeks, eğitim ve istihdamdan yasalar ve örgütlü şiddete kadar uzanan 13 göstergeyi kullanarak dünya genelinde kadınların durumunu değerlendiriyor. Danimarka, 2023 sıralamasında en yüksek puanı alarak en iyi ülke olarak öne çıkarken, Afganistan, listenin en sonundaki ülke oldu. Danimarka, Afganistan’dan üç kat daha fazla puan aldı.

Rapora göre, listenin son 20 sırasında yer alan ülkelerin tamamında, 2021 ve 2022 yılları arasında silahlı çatışmaların yaşandığına dikkat çekiliyor. Bu ülkelerin çoğunda kadınların yarısından fazlası çatışma bölgelerinde yaşıyor.

Son üç sıra Afganistan dışında Yemen ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ne aittir. İyi sıralamalarda Danimarka’yı İsviçre ve İsveç takip ediyor.

Geçen yıl 21. sırada bulunan ABD, bu yıl 37. sıraya geriledi. Türkiye ise ilerleme kaydederek geçen yılki 106. sıradan 99. sıraya yükseldi. Türkiye’nin ilerlemesi, kadınların ortalama eğitim süresi, ekonomiye katılımı, cep telefonu kullanımı ve parlamentodaki koltuk payı gibi göstergelerde olumlu bir seyir izlemesinden kaynaklandı.

Siyasi Şiddet ve Güvenlik Algısı

Rapora göre, bu yılın sonuçları kadınların dünya genelinde ciddi eşitsizliklerle karşı karşıya olduğunu gösterdi. Kadınlar için kapsayıcılık, adalet ve güvenliğin geliştirilmesi, küresel barış ve güvenliği desteklemek ve sürdürmek için temel öneme sahiptir.

Siyasi şiddetin kadınları daha fazla hedef aldığı, susturduğu ve marjinalleştirdiği belirtiliyor. Bu nedenle yeni endekse “Kadını Hedef Alan Siyasi Şiddet (PVTW)” göstergesi eklenmiştir. Raporda, kadınların sivil alanlara ve karar alma rollerine katılabilmeleri için siyasi şiddet riski olmadan güvenli bir şekilde bunu yapabilmeleri gerektiği vurgulanmıştır.

Endeksin dördüncü baskısı, kadınların iyi durumda olduğu toplumların aynı zamanda daha barışçı, demokratik, müreffeh ve iklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlama konusunda daha hazırlıklı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu veriler, kadınların güçlendirilmesinin küresel barış ve güvenliği artırmada kritik bir faktör olduğunu göstermektedir.

NHY/ VOA Türkçe