İtalya’da Başkanlık Sistemi projesine muhalefetten toplu itiraz: ‘Tek adam ya da kadın istemiyoruz’

10 Mayıs 2023

İtalya’da geçen yıl Ekim ayında iktidara gelen sağ koalisyon hükümetinin vaatlerinden olan Başkanlık Sistemi’ne geçiş projesi dün görüşülmeye başlandı. Başbakan Giorgia Meloni, muhalefet liderleriyle yaptığı görüşmelerde Başkanlık Sistemi’ne geçiş ya da parlamentonun rolünün azaltılması fikrine yaygın direnişle karşılaştı.

Hükümetin Başkanlık Sistemi’ne geçiş de dahil bir dizi anayasa reformu önerisi, muhalefet partileriyle gün boyu yapılan görüşmelerle ele alındı.

Başbakan Meloni ile ilk görüşmeyi yapan 5 Yıldız Hareketi lideri Giuseppe Conte, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada ‘’kapsayıcılık ve çatışmaların çözümü için çok faydalı olan parlamenter modelin zedelenmemesi’’ gerektiğini söyledi.

Conte, mevcut sistemde doğrudan seçilmeyen Cumhurbaşkanı’nın garantör rolünün ulusal uyum için kilit önemde olduğunu da vurguladı, bunun değiştirilmesine karşı çıktı.

Merkez soldaki Demokratik Parti’nin lideri Elly Schlein da, yetkileri artırılmış ve halk tarafından doğrudan seçilen bir cumhurbaşkanı projesine katılmadıklarını söyledi.

Anayasada öngörülen kontrol mekanizmalarının ve parlamentonun rolünün zayıflatılmasına da karşı çıkan Schlein, ‘’Tek adam ya da kadın yönetimine hayır’’ dedi.

Liberal kanattan Eylem Partisi lideri Carlo Calenda da ‘’Her konuda bölünmüş bir ülkede cumhurbaşkanı milli birliğin tek teminatıdır’’ diyerek bu rolün değiştirilmesinin bir ‘’kırmızı çizgi’’ teşkil ettiğini söyledi.

‘Bir sisteme aşık değiliz’’

Başbakan Meloni görüşmelerin ardından, muhalefetten Başkanlık ya da Yarı Başkanlık Sistemi’ne net bir genel karşıtlıkla karşı duruş geldiğini söyledi.

Meloni, reform çabalarının amacını siyasi ve ekonomik istikrarı sağlamak olarak açıkladı ancak cumhurbaşkanının doğrudan seçileceği ve hükümete liderlik edeceği bir sistemin tek formül olmadığını da vurguladı.

Meloni, ‘’Biz tek bir sisteme aşık değiliz, bir İtalyan modeli bulma olasılığı da var. Diğer siyasi güçlerle diyaloğun önemli olduğuna inanıyoruz ve bu yüzden tek bir teklifle gelmedik’’ dedi.

Öte yandan Başbakan, seçimler öncesinde ve seçildikten hemen sonra hükümet programını açıklarken başkanlık sistemi vaadinde bulunmasına atıfla, ‘’vatandaşlardan bu konuda yetki aldığını’’ da savundu. (BBC Türkçe)