HAKKARİ — Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, işsizlik oranında en üst sıralarda yer alan Hakkari’de genç nüfusun geleceğe dair umudu giderek azalıyor. Kentte işsizlik oranı ülke ortalamasının 2,5 katı seviyesinde. Üç sınır kapısına, turizm ve hayvancılık potansiyeline rağmen istihdam yaratan yatırımların yapılmaması, gençleri ya kahvehanelere ya da batı illerine göçe zorluyor.
“Mezunum ama mısır satıyorum”
Yüksekova’da seyyar mısırcılık yaparak geçimini sağlayan Bankacılık ve Sigortacılık mezunu Veysi Kurt, genç işsizliğinin geldiği boyutu kendi yaşam öyküsüyle anlattı:
“Bankacılık ve sigortacılık mezunuyum ama geçimimi mısırcılık yaparak sağlıyorum. Çünkü Yüksekova’da iş yok. Gençler ya kahvehanelerde vakit geçiriyor ya da batıya göç ediyor. Burada geçinecek herhangi bir iş imkânı yok.”
Bir başka yurttaş İkbal Süre ise kentin genel manzarasını şu sözlerle dile getirdi:
“Yüksekova halkı perişan durumda. İşsizlik had safhada. Gençler kalmadı, kahvehaneler dolup taşıyor. Ankara da yerel yönetimler de iş imkânı sunmadığı için vatandaş mağduriyet yaşıyor.”
“Asgari ücretin altında çalıştırıyorlar”
Hakkari’de yaşayan başka bir yurttaş ise mevcut işlerin de düşük ücret ve güvencesizlikle sınırlı olduğunu belirtti. Kentte işsizlik oranının yüksekliğine dikkat çeken yurttaş şunları söyledi:
“Gençlerin çoğu boşta geziyor çünkü iş yok. Olan işlerde ise asgari ücret bile vermiyorlar. En fazla 5 ila 10 bin TL maaş teklif ediyorlar. Vatandaş bu şartlarda nasıl geçinsin?”
Sınır Kapıları Kullanılmıyor
Bölgede uzun yıllardır faaliyet gösteren iş insanı Serdar Kaya ise, kentin stratejik konumuna rağmen sınır kapılarının yeterince değerlendirilemediğini belirtti. Kaya, 1990’lı yıllarda Esendere Gümrük Kapısı’nda 300’e yakın şirketin ithalat ve ihracat yaptığını hatırlatarak, günümüzde bu sayının 25–40’a düştüğünü söyledi.
“Şirketler kota ile sınırlı çalışıyor. Eskiden açık pazar vardı, şimdi yok. Gençlerimizi istihdam edecek herhangi bir proje geliştirilmedi.”
“İşsizlik Oranı Türkiye Ortalamasının 2,5 Katı”
Hakkari Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Muharrem Tekin ise TÜİK verilerini anımsatarak kentteki tabloyu rakamlarla özetledi:
“Türkiye genelinde işsizlik oranı yüzde 8,3 civarındayken, Hakkari’de bu oran 18,3’e kadar çıkıyor. Yani ülke ortalamasının 2,5 katı. Gençlerin batı illerine göç etmesi bunun en açık göstergesi. Oysa Hakkari stratejik bir il. Ticaret, turizm, tarım ve hayvancılık açısından ciddi bir potansiyele sahip. Ancak bu potansiyel kullanılmıyor. Yatırımlar buraya ya çok geç geliyor ya da hiç gelmiyor.”
NHY/ TÜİK verileri, Hakkari Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği, yurttaş ve esnaf görüşmeleri.
