FINANCIAL TIMES: “Uygur Türkleri konusunda Türkiye’nin eli kolu bağlı”

24 Şubat 2021

İngiliz Financial Times gazetesi Uygur Türkleri konusunda Türkiye’nin Çin’e sesini çıkaramamasını gündemine aldı. Gazetedeki makalede ifadelerine yer verilen Doğu Türkistanlı Jevlan Shirmemmet “Türkiye’nin bizim yanımızda durmak istediğini biliyoruz, bunu hissediyoruz. Ama bunu yapamıyorlar. Elleri kolları bağlıymış gibi hissediyoruz” açıklamasını yaptı.

Türkiye’nin yaşananlara karşı gösterdiği tepki karşısında ülkede bulunan Uygur Türklerinin endişeleri olduğu belirten Financial Times, “Bu ay Ankara’daki Çin Büyükelçiliği önünde beş gün gösteriler düzenlendi. Altıncı günden itibaren polisin göstericilere müdahale etti. Türkiye’nin Uygur Türklerinin haklarını savunmakla Çin’le ilişkilere zarar vermemek konusunda zorlu bir denge kurmaya çalıştı” dedi.

2011 yılında üniversite eğitimi için Türkiye’ye gelen ve bir daha da geri dönmeyen 29 yaşındaki Jevlan Shirmemmet’in, “Türkiye’nin bizim yanımızda durmak istediğini biliyoruz, bunu hissediyoruz. Ama bunu yapamıyorlar. Elleri kolları bağlıymış gibi hissediyoruz” şeklindeki sözlerine de yer veren İngiliz gazetesi haber analizinde ayrıca, Ankara Üniversitesi Asya-Pasifik Araştırmaları Merkezi Direktörü Merthan Dündar’ın, “Onlar Müslüman, onlar Türk ve Türk seçmeni bu konuda oldukça hassas. Hükümet Çin’le çok yakın ilişkiler kuramıyor. Ancak tüm ipleri de koparmak istemiyor” şeklindeki değerlendirmesini de aktardı.

Hükümetin söz konusu sorunda muhalefet partilerinin de yoğun eleştirisi altında olduğunu yazan Financial Times, İYİ Parti lideri Meral Akşener’in, “Avrupa ve ABD, Uygur kardeşlerimize yapılan zulme karşı konuştu. Ancak Ankara’dan hala bir ses çıkmadı” görüşlerini de bildirdi.

Hükümet yetkililerinin ise buna karşın, Pekin yönetimiyle kapalı kapılar ardında iletişimin sürdüğü ve endişelerin dile getirildiğini belirttiklerini kaydeden Financial Times şöyle devam etti:

“Pandemi iki ülke arasındaki işleri daha da karmaşık hale getirdi. Türkiye batılı şirketlerden aşı almakta zorlandı. Çin’in CoronaVac aşısı için 100 milyon dozluk anlaşması oldu. Suçluların iadesi anlaşması isteyen Çin Türkiye’yle bunu sağlayabilmek için aşı kozunu kullanabilir. Bu durum Türkiye’deki Uygur Türklerini endişe içine soktu”.