Dünyadaki yiyeceklerin üçte biri israf ediliyor

BirleÅŸmiÅŸ Milletler’e (BM) göre dünyadaki yiyeceklerin üçte biri boÅŸa gidiyor. Amerika BirleÅŸik Devletleri’nde (ABD) yüzde 40’a kadar çıkan bu oran 2 milyar insanı doyurmaya yetecek büyüklükte.

YenmemiÅŸ ve atılmış yiyeceklerin gezegenimiz için oldukça kötü sonuçları var. Her ÅŸeyden önce çürüyen atıklar güçlü bir sera gazı olan metan gazının açığa çıkmasına neden oluyor. BM’ye göre, eÄŸer gıda atıklarının kendi ülkesi olsaydı, ABD ve Çin’den sonra dünyanın en büyük üçüncü sera gazı emisyonuna sahip ülke olurdu.

Son zamanlarda yapılan bir araÅŸtırma ÅŸirketinin anketi, her 8 Amerikalıdan 1’inin güvenilir, besleyici yiyecekler elde etmek için her gün mücadele ettiÄŸini ortaya koyuyor.

‘Gıda Geri Kazanım Ağı’nın İcra Direktörü Regina Anderson, “Dünyada aslında yiyecek sıkıntısı yok” diyor. Özellikle geliÅŸmiÅŸ ülkelerde hiçbir zaman gıda sıkıntısı durumu olmadığını ve çok yiyecek olduÄŸunu belirten Anderson, “ÇoÄŸunu – neredeyse tamamını – çöpe atabiliriz ve yine de herkesi doyurmaya yetecek kadar yiyeceÄŸimiz olabilir. Bu sadece bir dağıtım sorunu.” ÅŸeklinde bir iddia ileri sürüyor.

Yiyecek artıkları ile ilgili ne yapılıyor?

Peki günümüzde atık yiyecekler ile ilgili ne yapılıyor? Yenilikçi kuruluÅŸlar yiyecekleri geri kazanmanın ve ihtiyacı olan insanlara yeniden dağıtmanın yollarını buluyor. Bu tür bir dağıtımı mümkün kılmaya çalışan gruplar ve organizasyonlar var. Sadece ABD’de 20’den fazla büyük organizasyon mevcut.

Dünyadaki birçok insan için gıda israfı bir alışkanlık haline gelmiş durumda. Marketlerde ihtiyacımız olandan daha fazla yiyecek satın almak, meyve ve sebzeleri evde bozmak veya tüketebileceğimizden daha büyük porsiyonlar almak.

Bu alışkanlıklar doğal kaynaklarımıza fazladan baskı yapar ve çevremize zarar verir. Yiyecekleri israf ettiğimizde üretmek için harcanan emeğin, çabanın, yatırımın ve değerli kaynakların yanı sıra artıkların taşınmaları ve onları işlemek için harcanan kaynaklar da ek olarak gezegene ve çevreye yük oluşturur.

Sadece tüketici düzeyinde deÄŸil, hasat ve perakende arasında da küresel olarak üretilen tüm gıdanın yaklaşık yüzde 14’ü kayboluyor. Bu da yine büyük miktarda gıda israfı anlamına geliyor.

Dolayısı ile her gün milyonlarca insanın aç kaldığı bir dünyada gıda kaybını ve israfı azaltmak çok önemli.

Gıda artıklarıyla ilgili ne yapılabilir?

İşte gıda kaybı, artığı ve israfını önleyebilmek için yapabileceğiniz 15 kolay eylem:

1. Daha sağlıklı, daha sürdürülebilir bir diyet benimseyin

Hayat hızlı ve besleyici öğünler hazırlamak zor olabilir, ancak sağlıklı öğünlerin ayrıntılı olması gerekmez. İnternet, aileniz ve arkadaşlarınızla paylaşabileceğiniz hızlı sağlıklı tariflerle dolu. Buna önem gösterin. Hem daha sağlıklı hem de gezegene yardımcı olmuş olursunuz.

2. Yalnızca ihtiyacınız olanı satın alın

Yemeklerinizi planlayın. Bir alışveriş listesi yapın ve ona bağlı kalın ve ani kararlardan kaçının. Daha az yiyecek israf etmekle kalmaz, aynı zamanda paradan da tasarruf edersiniz.

3. Çirkin görünen meyve ve sebzeleri de seçin

Yiyecekleri görünüşüne göre yargılamayın. Garip ÅŸekilli veya zedelenmiÅŸ meyve ve sebzeler, keyfi kozmetik standartlarını karşılamadıkları için genellikle atılır. Merak etmeyin, tadı aynı. Smoothie’ler, meyve suları ve tatlılar için bu tür olgun meyveleri kullanabilirsiniz.

4. Yiyecekleri akıllıca saklayın

Eski ürünleri dolabınızda ön tarafa, yenileri arkaya koyun. Buzdolabında açık yiyecekleri taze tutmak için hava geçirmez kaplar kullanın.

5. Gıda etiketlerini nasıl okumanız gerektiğini öğrenin

“Son kullanma tarihi” ve “Açıldıktan sonra tüketme süresi” tarihleri ​​arasında büyük bir fark vardır. Bazen yiyecekler “en iyi ÅŸu tarihten önce” kısmında belirtilen tarihinden sonra da yenmek için hala güvenlidir. Artık ne zaman yemenin güvenli olmadığını size söyleyen “son kullanma” tarihidir. Trans yaÄŸlar ve koruyucular gibi saÄŸlıksız içerikler için gıda etiketlerini kontrol edin ve ilave ÅŸeker veya tuz içeren gıdalardan kaçının.

6. Daima küçük başlayın

Eve daha küçük porsiyonlar alın ve restoranlara gittiğinizde daha fazla kişi için büyük yemek alarak onu paylaşın.

7. Artıklarınıza şans verin

Yaptığınız her şeyi yemiyorsanız, daha sonrası için dondurun veya artıkları başka bir öğünde malzeme olarak kullanın.

8. Yiyecek atıklarınızı kompost olarak kullanın

Yiyecek artıklarınızı atmak yerine onları kompostlayın. Bu şekilde besinleri toprağa geri veriyor ve karbon ayak izinizi azaltıyorsunuz.

10. Yerel gıda üreticilerini destekleyin

Yaşadığınız bölgede yetişen ürünleri satın almak yapabileceğiniz en çevreci eylemlerden biridir. Yerel ürünler satın alarak, topluluğunuzdaki aile çiftçilerini ve küçük işletmeleri desteklemiş olacağınız gibi kamyonlar ve diğer araçlar için teslimat mesafelerini azaltarak kirlilikle mücadele etmiş olursunuz.

11. Mevsimsel gıdalar tüketin

Mevsimsel gıdalar tüketmezseniz mevisimi olmayan gıdalara oluşan talep nedeniyle iklimi o mevsimde farklı olan ülkelerden gelmesi veya daha fazla tarımsal alan ve daha fazla su sarfiyatına neden olan yapay seraların kurulması gerekir. Bu da o gıdaların üretimden ulaşımına daha fazla karbon ayak izi oluşturması ve size ulaşana kadar daha fazla kayıp yaşanması demektir.

12. Daha az su kullanın

Susuz yiyecek üretemeyiz. Çiftçilerin yiyecek yetiştirmek için daha az su kullanması önemli olsa da, gıda israfını azaltmak aynı zamanda onu üretmek için kullanılan tüm su kaynaklarından tasarruf sağlar. Su alımınızı başka şekillerde de azaltın. Dişlerinizi fırçalarken suyu kapatmak gibi örneğin ya da daha tasarruflu duş başlıkları kullanmak.

13. Toprağı ve suyu temiz tutun

Bazı evsel atıklar potansiyel olarak tehlikelidir ve asla normal bir çöp kutusuna atılmamalıdır. Piller, boyalar, cep telefonları, ilaçlar, kimyasallar, gübre, lastikler, mürekkep kartuşları vb. Maddeler toprağımıza ve su kaynağımıza sızarak yiyeceklerimizi üreten doğal kaynaklara zarar verebilir. Bu da neticede gıda kaybına yol açar. Çöplerinizi doğru şekilde ayırın.

14. Daha fazla bakliyat ve sebze yiyin

Haftada bir kez bakliyat veya kinoa gibi tahıllara dayalı bir yemek yemeyi deneyin. Bu tür yiyecekler daha uzun süre gider ve daha çabuk doyurur.

15. PaylaÅŸmak

Boşa gideceğini öngördüğünüz yiyecekleri bağışlayın. Örneğin, komşularınızla ve yerel işletmelerle yaşadığınız yerde bir ağ oluşturabilir siz de gıda atığını en aza indirebilecek dağıtımlar yapabilirsiniz. Üstelik bu gibi organizasyonlar için hibe veren ulusal ve uluslararası fonlara da başvurabilirsiniz.