Afganistan’da Taliban’a karşı eylem yapan kadınlar: “Biz 20 yıl önceki kadınlar değiliz”

8 Eylül 2021

Afganistan’da kadınlar, kendilerine doğrultulan ağır silahlara rağmen eylem yaptı. Kadınlar, “Taliban bilmeli ki karşısında 20 yıl önceki Afgan kadını yok. Her dediklerini yapacak, burka giyip eve kapanacak kadınlar değiliz, korkmuyoruz” dedi.

Afganistan’ın başkenti Kabil’de Taliban’a karşı eylem yapan kadınlar, Hürriyet’ten Fevzi Kızılkoyun ve Selçuk Şamiloğlu’na konuştu.

Kadınlar, Taliban’ın iktidara gelmesi ve kadınların geleceğiyle ilgili olarak şunları söyledi:

Üniversite öğrencisi Süreyya Nesret:

Hem üniversite okuyordum hem de bir kafede çalışarak harçlığımı çıkarıyordum. Taliban gelince o kafe kapandı, işim gitti. Şimdi üniversiteler açılacak deniliyor, nasıl olacak, nasıl gidip geleceğimi bilmiyorum. Okuyabilecek miyim belli değil. Daha önce özgürdük, rahat çalışıyorduk, tek başımıza sokağa çıkıyorduk. Taliban ile eve kapandık, endişeliyiz. Şu an dünyanın gözü Taliban’ın üzerinde olduğu için henüz sert kurallarını uygulamaya koymadılar.

‘Bizi evlere kapanmaya zorlayacaklar’

Biliyoruz ki, zaman geçtikçe baskıları artacak. Kadınlara yönelik kurallar getirecekler, bizi evlere kapanmaya zorlayacaklar. Taliban’dan önce kafeler vardı, arkadaşlarımızla buluşuyorduk. Doğum günleri kutluyorduk. Kız ve erkeklerin gittiği bu kafeler şimdi kapandı, gideceğimiz tek yer ailemizle birlikte lokantaların aile bölümü. Şimdi sokağa çıkamıyoruz. Çıktığımızda da başımızı örtüyoruz, geniş uzun elbiseler giyiyoruz.

Ramzia Abdekhil:

22 yaşındayım, 2 yıl iktisat okudum, şu an uluslararası ilişkilerde okuyorum. Ayrıca bir şirkette çalışıyordum. Taliban’dan önce iş sahibi bir kadındım. Taliban, Kabil’e geldiği gün birçok kadın arkadaşla işteydik. Şehre girdikleri an işi bırakıp eve gitmek zorunda kaldık. Artık işim de yok. Ancak Taliban bilmeli ki karşılarında ne 20 yıl önce yönettikleri Afganistan ne de 20 yıl önceki Afgan kadını var. Eskiden Taliban her şeyi yaptı, biz sustuk. Şimdi susmayacağız. Taliban’ın her dediğini yapan, burka giyip eve kapanan kadınlar olmayacağız.

‘Uluslararası kuruluşlar yalnız bırakmamalı’

Uluslararası kuruluşlar, bu coğrafyadaki kadınları yalnız bırakmamalı. Eğer Taliban, kadın haklarını vermeyecekse, 20 yıl önceki gibi yönetecekse hiçbir devlet Taliban’ı tanımasın. Şu kısa sürede gördük ki Taliban değişmemiş. Eylem yapmamıza tahammül edemediler. Silahlarla kadınlara müdahale ettiler, çok kötü, çirkin kelimeler kullandılar. Şiddet uyguladılar. Daha önceki Taliban da böyleydi. Taliban’a karşı yürüyen kadınlar, kimseye bağlı değil, arkalarında hiç kimse yok. İşini, haklarını kaybetmek istemeyen Afgan kadınlarıyız. Çoğumuz birbirimizi bile tanımıyoruz, bir anda gelişti her şey, toplandık ve eylem yaptık. Taliban’dan korkmuyoruz. Eğer biz korkarsak evden çıkamayacağız. İşimiz için, eşit haklar için, medeni bir insan gibi yaşamak için eylemlerimize devam edeceğiz. Afgan halkı yanımızda olsun. Onların kurallarına uymasınlar, baskıya dirensinler. Diyorlar ki kadınların hakkı yok, hükümette kadın olmayacak. Eğer, bunlar hükümeti kuracaksa kadınlar yönetimde olsun, haklarımızı korusun. Eskisi gibi kadınlarımız işlerine, okullarına gitsin, okusunlar, özgür olsunlar. Taliban’dan önce başım açıktı, modern giyiniyordum. Makyajımı yapıp, işime gidiyordum. Ama artık geniş elbiseler giyiyoruz, evden çıkarken başımıza eşarp, örtü alıyoruz. Bu nedenle çoğu kadın evden çıkamıyor.

‘20 günde 3 kez evden çıktım’

Uluslararası ilişkilerde okudum, sosyal medyada kanalım vardı, orada yayın yapıyorduk. Taliban gelince yayınımız durdu, şu an işim yok, çalışmıyorum. Taliban geldiği günden beri üçüncü kez evden çıktım, korkuyorum evden çıkmaya. Önceden her gün dışarıdaydım, arkadaşlarımla buluşuyordum, geziyorduk. Şimdi yanımda annem, kardeşim, babam olmadan evden tek başıma çıkamıyorum. Bunların hedefi sadece elbise değil, kadını eve kapatmak. Bizim önceki yönetimimiz de İslam’dı, Taliban’dan önce de Müslümandık. Sanki Müslümanlık, Taliban ile gelmiş gibi. Bunlar her gün yeni kurallar getiriyor, yeni bahaneler üretiyor. Taliban’ın da artık değişmesi gerekir. Artık Afganistan, Kabil eskisi gibi değil. Korku var ama mücadelemiz de var. Üniversitedeyken tekvando milli takım sporcusuydum, İçişleri Bakanlığı’nda işe başlayacaktım. Taliban gelmeseydi eğer bir hafta sonra işbaşı yapacaktım. Taliban geldi, tek ses çıkartan, itiraz eden kadınlar oldu. Eğer erkekler de destek olsa Taliban’a karşı çok şey başarırız.