2023 Kadın, Barış ve Güvenlik Endeksi’ne göre, Danimarka kadın olmak için en iyi ülke olurken, Afganistan son sırada yer aldı. Türkiye ise geçen yıla göre ilerleme kaydetti ve 99’uncu sıraya yükseldi.
Rapor, eğitim ve istihdamdan yasalar ve örgütlü şiddete kadar uzanan 13 göstergeyi kullanarak dünya genelinde kadınların topluma katılımını, adil muamelesini ve güvenliğini ölçen kaynaklarla hazırlandı.
Danimarka, 2023 sıralamasında kadın olmak için en iyi ülke olarak, listenin en sonundaki Afganistan’dan üç kat daha fazla puan aldı.
Bu yılki endekste en altta yer alan 20 ülkenin tamamında, 2021 ve 2022 yılları arasında silahlı çatışma yaşandığına dikkat çekilen raporda, bu ülkelerin çoğunda kadınların yarısından fazlasının çatışmalara yakın yerlerde yaşadığı belirtildi.
Son üç sırada Afganistan dışında Yemen ve Orta Afrika Cumhuriyeti yer aldı. En iyi ülkelerdeyse Danimarka’yı İsviçre ve İsveç izledi.
Geçen yıl 21’inci sırada yer alan ABD ise bu yıl geriledi. Slovenya, Bulgaristan ve Tayvan ile benzer puanlar alan ABD, listede 37. sırada yer aldı.
Türkiye’de ilerleme Geçen yıl 106’ncı sırada yer alan Türkiye ise endeks göstergelerine göre gelişme kaydederek bu yıl 99’uncu sıraya yükseldi. Endekse göre Türkiye, 2017’den bu yana kadınların ortalama eğitim süresi, ekonomiye katılımı, cep telefonu kullanımı, parlamentodaki koltuk payı gibi göstergelerde olumlu seyretti.
Kadın istihdamı, yasal ayrımcılığın olmaması, adalete erişim, hamilelikte ölüm, erkek evlat tercihi, aile içi şiddet, siyasi şiddet, çatışma bölgelerine yakınlık göstergelerinde ise 2017 verileri olmadığından karşılaştırma yapılmadı.
Rapora göre Türkiye’de gerilemenin kayda geçtiği tek gösterge, kadınların toplum güvenliği algısında oldu.
Raporun öne çıkan bulguları şunlardır:
Dünya genelinde kadınların topluma katılımı, adil muamelesi ve güvenliğinde önemli ilerlemeler kaydedilmiş olsa da, hala çok yol kat edilmesi gerekiyor.
Silahlı çatışmalar, kadınların maruz kaldığı şiddet ve ayrımcılığın en önemli nedenlerinden biri olmaya devam ediyor.
Siyasi şiddet, kadınları daha fazla hedef alıyor.
COVID-19 pandemisi, kadınların toplumdaki konumunu olumsuz etkiledi.
Küresel cinsiyet eşitliği için güçlü politika ve uygulamalara ihtiyaç var.
Türkiye’de ilerleme kaydedilmesine rağmen, kadınların topluma katılımı, adil muamelesi ve güvenliğinde hala çok yol kat edilmesi gerektiği açıktır. Özellikle aile içi şiddet, siyasi şiddet ve toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık gibi sorunlara daha fazla odaklanılması gerekiyor.
NHY/ VOA Türkçe
