Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği: Türkiye’de 10 Gazeteciden Dokuzu Kendini Güvende Hissetmiyor

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), Türkiye’deki gazetecilerin mesleklerini idame ettirmek için karşılaştıkları zorlukları aktarmak amacıyla “Türkiye’de Gazetecilik: Güvende Hissetmiyorum” başlıklı raporunu yayımladı. Çalışma, MLSA’nın UNESCO ile ortaklığı ve Global Media Defence Fund programı altında “Gazetecilerin Güvenliği ve Cezasızlık Sorunu Eylem Planı” kapsamında gerçekleştirildi.

Rapora göre, ankete katılan 10 gazeteciden dokuzu kendilerini güvende hissetmediğini belirterek, “Her an gözaltı veya tutuklama ile karşı karşıyayız” dedi. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) veya İçişleri Bakanı’nın sosyal medya hesaplarını etiketleme gibi yöntemler de dijital alanda gazetecilerin maruz kaldığı şiddet biçimleri olarak öne çıktı.

Rapora göre, Diyarbakırlı gazetecilerin yüzde 100’ü, İstanbullu gazetecilerin ise yüzde 75’i fiziksel şiddete veya tehdide maruz kaldığını ifade etti.

Ankete katılan gazetecilerin yüzde 87,7’si Türkiye’de mesleklerini icra ederken kendilerini genel olarak güvende hissetmiyor. Gazetecilerin yüzde 50,9’u Türkiye’de hiç güvende hissetmediğini, yüzde 36,8’i ise güvende hissetmediğini söylüyor. Buna göre, ankete katılan her 10 gazeteciden neredeyse 9’u Türkiye’de mesleklerini yaparken kendilerini güvende hissetmiyor.

Ankete katılan gazetecilerin çoğu birden fazla yerde şiddet ve tehdide maruz kaldıklarını ifade etti. Gazetecilerin en fazla saldırıya uğradığı yer yüzde 76,1 ile ‘saha’ olarak belirlendi.

Dijital alanda ise gazeteciler tehdit, taciz, hedef gösterme, ‘doxxing’ (kişisel bilgileri kamuya açık platformlarda yaymak), haber kaynaklarının ifşa edilmesi ve siber saldırılar gibi çevrimiçi şiddet biçimleri ile karşılaştı. Kamu otoritelerine ihbar, soruşturma veya Türkiye’de sıkça görülen Emniyet Genel Müdürlüğü veya İçişleri Bakanı’nın sosyal medya hesaplarını etiketleme gibi yöntemler de gazetecilerin dijital alanda maruz kaldığı şiddet biçimleri olarak sıralandı.

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle LGBTİ+ ve kadın gazetecilere yönelik şiddet de gazetecilerin hem fiziksel hem de dijital şiddet başlıkları altında maruz kaldığı özel bir kategori olarak ele alındı.

MLSA raporu, gazeteci Elif Akgül ve Laura Kunzendorf tarafından hazırlandı. Gazeteci Deniz Tekin danışmanlığını, Ali Safa Korkut ise editörlüğünü üstlendi. Çalışmaya 13 şehirden 57 gazeteci katıldı.